Ο Ντόναλντ Τραμπ τελικά κουράστηκε. Πάνω από έξι μήνες αποτυχιών στο ουκρανικό ζήτημα οδήγησαν στην αμφισβήτηση της πολιτικής που υιοθέτησε από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο:
Να ποντάρει σε μια φερόμενη ως προνομιακή σχέση με τον ισχυρό άντρα του Κρεμλίνου, Βλαντίμιρ Πούτιν, με στόχο τη λήξη των εχθροπραξιών — όποιο κι αν ήταν το κόστος για τους Ουκρανούς, σημειώνει ανάλυση της γαλλικής Le Monde.
Και τι έκανε; Άλλαξε την πολιτική του. Απείλησε τον Πούτιν με νέα όπλα και τους έστειλε τελεσίγραφο, ζητώντας του ειρήνη εντός 50 ημερών, για να μην του επιβάλλει κυρώσεις και μάλιστα δευτερογενείς, με στόχο να πλήξει τα έσοδα της Ρωσίας από το εμπόριο πετρελαίου.
Τι λένε οι Αμερικανοί αναλυτές
Αμερικανοί αναλυτές εκτιμούν ότι το νέο χρονικό πλαίσιο εξυπηρετεί τους στόχους του Ρώσου Προέδρου. Ο Κιρ Τζάιλς από το Chatham House έγραψε ότι αυτό προσφέρει επίσης περιθώριο κινήσεων στη Μόσχα στη διπλωματική σκηνή: «Η διορία των 50 ημερών δίνει στη Ρωσία άπλετο χρόνο να επινοήσει ένα εναλλακτικό σχέδιο και να ξεπεράσει για άλλη μία φορά την Ουάσινγκτον με διπλωματικό ελιγμό, τον οποίο ο Τραμπ ίσως αποδεχθεί με ευχαρίστηση… Η τελευταία αναβολή του Τραμπ στις “εικονικές διορίες” για τον Πούτιν παρατείνει τα δεινά της Ουκρανίας για το ίδιο αυθαίρετο χρονικό διάστημα.»
Αλλοι αναλυτές σημειώνουν ότι αυτές οι 50 ημέρες, ευνοούν την Ρωσία και στρατιωτικά, καθώς ήδη βελτιώνει τις θέσεις της στα πεδία των συγκρούσεων, ενώ της προσφέρει χρονική άνεση για να ετοιμάσει και να εκτελέσει την καλοκαιρινή της επίθεση, η οποία ίσως είναι ζήτημα μερικών ημερών να εκδηλωθεί.
Ο καθορισμός της στρατηγικής του προέδρου Τραμπ έναντι του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι τόσο επισφαλής όσο και η πρόβλεψη των ασταθών επιλογών του για τους δασμούς. Το χάος και η αβεβαιότητα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει επιβάλει στους εταίρους του από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο πριν έξι μήνες, συστήνουν επομένως προσοχή απέναντι στην τελευταία του μεταστροφή έναντι του Κιέβου, σημειώνει η Le Monde.
Η νέα αλλαγή πολιτικής
Ανακαλώντας απόφαση του Πενταγώνου, δύο εβδομάδες νωρίτερα, για διακοπή της αποστολής όπλων στην Ουκρανία, ο Τραμπ ανακοίνωσε τη Δευτέρα 14 Ιουλίου, παρουσία του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, την αποστολή στρατιωτικού εξοπλισμού στο Κίεβο αξίας «πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων». Αυτός περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα ισχυρά συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας Patriot, που είναι ζωτικής σημασίας για την Ουκρανία, προκειμένου να αντιμετωπίσει τους φονικούς βομβαρδισμούς με drones και πυραύλους που εξαπολύει η Μόσχα κατά εκατοντάδες στις πόλεις της.
Αυτές οι αποστολές θα γίνουν μέσω νέας διαδικασίας, όχι πλέον με δωρεές όπως έκανε η κυβέρνηση Μπάιντεν, αλλά μέσω πώλησης σε ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ, οι οποίοι θα τις παραδώσουν στην Ουκρανία. Αυτή η μέθοδος επιτρέπει στον Τραμπ να ισχυριστεί στους ψηφοφόρους του ότι η επιχείρηση δεν τους κοστίζει τίποτα — αντιθέτως, «είναι μια πολύ καλή συμφωνία», όπως καυχήθηκε — και ότι κατάφερε να μεταθέσει το βάρος της βοήθειας προς την Ουκρανία στους Ευρωπαίους. Δεν θα χρειαστεί επίσης να ζητήσει την έγκριση του Κογκρέσου για νέες δαπάνες προς το Κίεβο.
Είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση Τραμπ, κατά τη διάρκεια αυτής της δεύτερης θητείας, αποδέχεται την αποστολή όπλων στην Ουκρανία· μέχρι τώρα, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έπρεπε να αρκεστεί στα υπολείμματα των παραδόσεων που είχαν αποφασιστεί από την ομάδα Μπάιντεν, χωρίς καμία διασφάλιση για το μέλλον. Πρόκειται, λοιπόν, για μια σημαντική στροφή. Είναι πολύτιμη για το Κίεβο και για τους Ευρωπαίους συμμάχους του, οι οποίοι δεν είναι ακόμα έτοιμοι να αναλάβουν πλήρως τον ρόλο των ΗΠΑ σε ορισμένες κατηγορίες στρατιωτικού εξοπλισμού.
Η ενόχληση Τραμπ
Ωστόσο, δεν πρόκειται για πλήρη ανατροπή. Ο Τραμπ έθεσε παράλληλα στον πρόεδρο Πούτιν τελεσίγραφο 50 ημερών για να οργανώσει κατάπαυση του πυρός, διαφορετικά θα αντιμετωπίσει εμπορικές κυρώσεις. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν κρύβει πλέον τη δυσαρέσκειά του απέναντι στην απροθυμία του Ρώσου ηγέτη, που συνεχώς ματαιώνει τις προσπάθειές του για τερματισμό των εχθροπραξιών. «Έχω λύσει πολλές πολεμικές συγκρούσεις τους τελευταίους τρεις μήνες, αλλά αυτή δεν την έχω ακόμα και δεν είμαι καθόλου ευχαριστημένος», είπε ενοχλημένος την Τρίτη ο Τραμπ.
Αλλά αν δεν κατάφερε να πείσει τον Πούτιν με κολακείες και με προσβολές προς τον Ουκρανό πρόεδρο, τίποτα δεν δείχνει ότι μια απειλή για ασαφείς κυρώσεις θα εντυπωσιάσει περισσότερο τον Ρώσο πρόεδρο. Ο τελευταίος έχει τη δική του λογική για την εισβολή στην Ουκρανία (που είναι μια ιμπεριαλιστική κατάκτηση) — από την οποία δεν έχει ποτέ παρεκκλίνει.
Επιπλέον, ο Τραμπ έχει θέσει μόνος του τα όρια της στροφής του: δεν έχει ακόμη αναγνωρίσει δημόσια ότι η Ρωσία είναι ο επιτιθέμενος και φρόντισε να διαψεύσει δημοσίευμα των Financial Times, σύμφωνα με το οποίο συζήτησε με τον Ζελένσκι την πιθανότητα να χτυπηθούν η Μόσχα και η Αγία Πετρούπολη. Συνεχίζει επίσης να αποκλείει την παροχή πυραύλων μεγάλης εμβέλειας στην Ουκρανία.
Άρα, παρότι υπάρχει μια αλλαγή στη στάση του Τραμπ στο ουκρανικό ζήτημα — και είναι ευπρόσδεκτη —, αυτή δεν είναι, τουλάχιστον προς το παρόν, ικανή να αλλάξει τις ισορροπίες.