Σε μετωπική εμπορική σύγκρουση οδηγούνται ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς οι Βρυξέλλες απαντούν με αντίμετρα στην επιβολή δασμών από τον Ντόναλντ Τραμπ, σε εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.
Την Τετάρτη, τα κράτη-μέλη της ΕΕ υπερψήφισαν την επιβολή αντιμέτρων ύψους 21 δισ. δολαρίων σε αμερικανικά προϊόντα, ανέφερε το Bloomberg, σηματοδοτώντας το πρώτο ουσιαστικό βήμα της ευρωπαϊκής απάντησης στον εμπορικό πόλεμο που κλιμακώνεται.
Νωρίτερα, καθώς εκτόξευσε τους δασμούς στην Κίνα στο 125%, ο Αμερικανός Πρόεδρος ανακοίνωσε το «πάγωμα» των δασμών σε 75 χώρες, οι οποίες «δεν έχουν προβεί, έπειτα από έντονη υπόδειξή μου, σε αντίποινα με οποιονδήποτε τρόπο ή μορφή κατά των Ηνωμένων Πολιτειών».
Σύμφωνα με τη δήλωση αυτή, αλλά και τις εξηγήσεις που έδωσε αργότερα ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, ότι οι χώρες που «δεν ανταπέδωσαν» τους δασμούς θα ανταμειφθούν και ότι αναμένεται και άλλες χώρες να ζητήσουν από τις ΗΠΑ να διαπραγματευθούν «την καλύτερη συμφωνία», η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να περιλαμβάνεται σε αυτές.
Απάντηση στους «αδικαιολόγητους» δασμούς Τραμπ
Οι δασμοί που είχε ανακοινώσει η κυβέρνηση Τραμπ περιλαμβάνουν δασμούς 25% σε εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ, ενώ έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ δασμοί 25% σε ευρωπαϊκά αυτοκίνητα και «ανταποδοτικοί» δασμοί 20% σε όλες τις εισαγωγές από την Ένωση.
Οι εξελίξεις έχουν προκαλέσει οξύτατες αντιδράσεις στις Βρυξέλλες.
«Η ΕΕ θεωρεί τους δασμούς των ΗΠΑ αδικαιολόγητους και επιζήμιους, προκαλώντας οικονομική ζημιά και στις δύο πλευρές, καθώς και στην παγκόσμια οικονομία», τονίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ανακοίνωσή της.
Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι η ΕΕ έχει επανειλημμένα εκφράσει τη διάθεσή της για συμβιβασμό. «Η ΕΕ έχει δηλώσει ξεκάθαρα τη βούλησή της να βρεθεί μια “ισορροπημένη και αμοιβαία επωφελής” λύση, μέσα από τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ», επισημαίνεται.
Σε τρεις φάσεις τα αντίμετρα της ΕΕ
Τα αντίμετρα της ΕΕ θα εφαρμοστούν σε τρεις φάσεις. Η πρώτη φάση, που αφορά προϊόντα αξίας 3,9 δισ. ευρώ, θα τεθεί σε ισχύ την επόμενη εβδομάδα.
Η δεύτερη φάση, ύψους 13,5 δισ. ευρώ, ακολουθεί στα μέσα Μαΐου, ενώ ο τρίτος γύρος αντιμέτρων, ύψους 3,5 δισ. ευρώ, θα τεθεί σε εφαρμογή τον Δεκέμβριο.
Σημειώνεται ότι τα εν λόγω μέτρα δεν αποτελούν απάντηση στους «ανταποδοτικούς» δασμούς 20% που επέβαλε ο Τραμπ σε όλες τις εισαγωγές από την ΕΕ, ούτε στην τελευταία του απόφαση για 25% δασμούς σε ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, αλλά στους δασμούς 25% στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα από την ΕΕ.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει επίσης προαναγγείλει επικείμενους δασμούς σε φαρμακευτικά προϊόντα.
Ομόφωνη στήριξη – Μόνη αντίθετη η Ουγγαρία
Σύμφωνα με τέσσερις διπλωμάτες της ΕΕ, η μόνη χώρα που τάχθηκε κατά της πρότασης ήταν η Ουγγαρία. Όλες οι υπόλοιπες 26 χώρες υπερψήφισαν την επιβολή των αντίμετρων.
«Η κλιμάκωση δεν είναι η απάντηση. Τέτοια μέτρα θα προκαλέσουν περαιτέρω ζημιά στην ευρωπαϊκή οικονομία και στους πολίτες αυξάνοντας τις τιμές. Ο μόνος δρόμος είναι οι διαπραγματεύσεις, όχι η ανταπόδοση», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών και Εμπορίου της Ουγγαρίας, Péter Szijjártó, με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.
Προκειμένου να απορριφθεί η πρόταση των αντιμέτρων, απαιτούνταν αρνητική ψήφος από 14 χώρες, κάτι που θεωρούνταν εξ αρχής απίθανο, με δεδομένες τις ενδείξεις ενότητας των τελευταίων εβδομάδων.
Τα προϊόντα που μπήκαν στο στόχαστρο
Η λίστα των προϊόντων που θα πλήξει η ΕΕ δεν δόθηκε άμεσα στη δημοσιότητα, ωστόσο συντάχθηκε έπειτα από μακρά διαβούλευση με κράτη-μέλη και εκπροσώπους της βιομηχανίας.
Σύμφωνα με διπλωμάτες της ΕΕ, πρόκειται για έναν «προσεκτικό συνδυασμό» προϊόντων, σχεδιασμένο έτσι ώστε να περιορίσει την πιθανότητα επιζήμιας ανταπόδοσης από τις ΗΠΑ.
Η λίστα περιλαμβάνει καφέ, χαλκό, σίδηρο, πουλερικά, μοτοσικλέτες, χυμό πορτοκαλιού, χάλυβα, σόγια και γιοτ, με συνολικά 1.680 κωδικούς, καθένας εκ των οποίων αντιστοιχεί σε κατηγορίες προϊόντων.
Η Γαλλία, η Ιρλανδία και η Ιταλία εξασφάλισαν την αφαίρεση του αμερικανικού ουίσκι μπέρμπον από τον κατάλογο, καθώς ο Τραμπ είχε απειλήσει ότι η επιλογή του θα προκαλούσε την επιβολή αντιμέτρων 200% σε ευρωπαϊκά αλκοολούχα ποτά.
Η θέση της Επιτροπής και το επόμενο βήμα
Παρά την ανακοίνωση για την επιβολή δασμών από την ΕΕ, η Κομισιόν δηλώνει πρόθυμη να επανέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
«Οι [δασμοί της ΕΕ] μπορούν να ανασταλούν ανά πάσα στιγμή, εφόσον οι ΗΠΑ συμφωνήσουν σε ένα δίκαιο και ισορροπημένο αποτέλεσμα μέσω διαπραγμάτευσης», ανέφερε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής για θέματα εμπορίου, Olof Gill.
Τη Δευτέρα η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε πως προτάθηκε στην Ουάσινγκτον η πλήρης κατάργηση των βιομηχανικών δασμών με μια συμφωνία τύπου «μηδέν με μηδέν», σε αμοιβαία βάση.
Παράλληλα, η Επιτροπή εργάζεται ήδη πάνω σε ένα δεύτερο πακέτο αντιμέτρων, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος συνεχίζει να ζητά από την ΕΕ να μειώσει το εμπορικό της πλεόνασμα έναντι των ΗΠΑ. Αν και η Ευρώπη εξάγει περισσότερα προϊόντα στις ΗΠΑ, η Αμερική έχει πλεόνασμα στον τομέα των υπηρεσιών.
Συνολικά η εμπορική σχέση των δύο πλευρών, ύψους 1,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ, παρουσιάζει απόκλιση μόλις 50 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το 70% των εξαγωγών της ΕΕ στις ΗΠΑ επηρεάζεται πλέον από την επιθετική δασμολογική πολιτική της Ουάσιγκτον.
Με πληροφορίες από: Euronews, Politico, Reuters