Από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο πριν από λιγότερο από τρεις εβδομάδες, έχει αναδειχθεί ένα σχεδόν καθημερινό μοτίβο: ο Πρόεδρος των ΗΠΑ προχωρά σε προτάσεις που προκαλούν έντονες αντιδράσεις, οι αντίπαλοί του καταθέτουν μηνύσεις και κάποιος ομοσπονδιακός δικαστής αναστέλλει την εφαρμογή των προεδρικών διαταγμάτων του.
Αυτή η τυπική πλέον διαδικασία αφορά μια σειρά από πρωτοβουλίες του προέδρου Τραμπ, οι οποίες επιχειρούν να περιορίσουν ή να μεταρρυθμίσουν σημαντικούς τομείς της Αμερικανικής κυβέρνησης, που προκύπτουν από τα προεδρικά διατάγματα που υπογράφει ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου.
Στις πρώτες εβδομάδες της προεδρίας του, ο Τραμπ υπέγραψε πάνω από 50 διατάγματα, τα οποία αφορούσαν ζητήματα όπως η ιθαγένεια, η μεταχείριση των διεμφυλικών κρατουμένων κ.α., με αποτέλεσμα πολλές μηνύσεις και αποφάσεις δικαστηρίων να αναστέλλουν προσωρινά κάποιες από τις ενέργειές του.
Για παράδειγμα, στις 27 Ιανουαρίου, δύο συνδικάτα κατέθεσαν μήνυση εναντίον της κυβέρνησης Τραμπ σχετικά με την προσπάθειά της να διαλύσει την Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ (USAID).
DOGE
Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα μέτρα της κυβέρνησης Τραμπ ήταν η δημιουργία του Τμήματος Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας (DOGE), το οποίο άνοιξε τον δρόμο για τη χρήση προσωπικών δεδομένων των πολιτών από υπαλλήλους του, υπό τη διοίκηση του Έλον Μασκ.
Τα μέλη συνδικάτων και συνταξιούχοι κατέθεσαν μήνυση εναντίον του υπουργείου Οικονομικών, υποστηρίζοντας ότι η πρόσβαση στο τεράστιο σύστημα πληρωμών και συλλογής πληροφοριών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης παραβιάζει τους ομοσπονδιακούς νόμους προστασίας της ιδιωτικότητας.
«Η κίνηση αυτή παραβιάζει τους ομοσπονδιακούς νόμους προστασίας προσωπικών δεδομένων», δήλωσαν οι ενάγοντες, ζητώντας να εκδοθεί διαταγή που να απαγορεύει την πρόσβαση του DOGE στα δεδομένα και απαιτεί την «επιστροφή» οποιωνδήποτε δεδομένων έχουν ήδη συλλεχθεί.
Τελικά, το υπουργείο Δικαιοσύνης συμφώνησε να περιορίσει την πρόσβαση του DOGE στα δεδομένα που απέκτησε πρόσβαση, ενώ αναμένονται τα αποτελέσματα της πλήρους ακρόασης της υπόθεσης στις 24 Φεβρουαρίου.
Σε μια άλλη περίπτωση, ομάδα μελών από συνδικάτα κατέθεσε αγωγή για να εμποδίσει το DOGE, το οποίο δημιούργησε ο Τραμπ, από την πρόσβαση σε εμπιστευτικά δεδομένα του υπουργείου Εργασίας.
Επιπλέον, 12 Πολιτείες ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να καταθέσουν μήνυση για την πρόσβαση του DOGE στο σύστημα του υπουργείου Οικονομικών, επισημαίνοντας τις ανησυχίες τους για την παραβίαση των προσωπικών δεδομένων.
Σχέδιο αποχώρησης εργαζομένων
Στο πλαίσιο της προσπάθειας μείωσης του αριθμού των ομοσπονδιακών υπαλλήλων, το Γραφείο Προσωπικού (OPM), η ανεξάρτητη υπηρεσία της κυβέρνησης των ΗΠΑ που διαχειρίζεται την ομοσπονδιακές δημόσιες υπηρεσίες, ανακοίνωσε ένα πρόγραμμα «αναβολής παραίτησης», το οποίο επιτρέπει στους εργαζομένους να παραιτηθούν άμεσα, ενώ θα πληρώνονται μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Το πρόγραμμα αυτό βρήκε σφοδρή αντίσταση από τα συνδικάτα των εργαζομένων, τα οποία κατέθεσαν μήνυση κατά της κυβέρνησης, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει νομική εξουσιοδότηση να προσφέρει τέτοιες αποζημιώσεις.
Ένας ομοσπονδιακός δικαστής στη Βοστώνη εξέδωσε απόφαση αναστέλλοντας την εφαρμογή του προγράμματος μέχρι τουλάχιστον τη Δευτέρα, όταν θα πραγματοποιηθεί ακρόαση για την υπόθεση.
Απόδοση υπηκοότητας
Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα προεδρικά διατάγματα του Τραμπ αφορά τον περιορισμό απόδοσης της αμερικανικής υπηκοότητας σε άτομα που γεννιούνται στις ΗΠΑ.
Το διάταγμα αυτό επιδιώκει να περιορίσει την ιθαγένεια σε άτομα που έχουν τουλάχιστον έναν γονέα Αμερικανό πολίτη ή μόνιμο κάτοικο, και να αποκλείσει από την αυτόματη απόδοση ιθαγένειας τα παιδιά των γονέων που βρίσκονται στη χώρα προσωρινά με άδεια.
Δικαστές σε Μέριλαντ και στην Ουάσιγκτον εξέδωσαν προσωρινές αναστολές του διατάγματος, δηλώνοντας ότι «Η ιθαγένεια βάσει γέννησης είναι ένα αδιαμφισβήτητο συνταγματικό δικαίωμα» και ότι «Ο Πρόεδρος δεν μπορεί να αλλάξει ή να περιορίσει αυτό το συνταγματικό δικαίωμα μέσω διατάγματος».
«Σήμερα, σχεδόν κάθε μωρό που γεννιέται στο έδαφος των ΗΠΑ είναι Αμερικανός πολίτης από τη γέννησή του», είπε η δικαστής του Μέριλαντ, Ντέμπορα Μπόαρντμαν. «Αυτός είναι ο νόμος και η παράδοση της χώρας μας. Αυτός ο νόμος και η παράδοση είναι και θα παραμείνουν το status quo εν αναμονή της επίλυσης αυτής της υπόθεσης», πρόσθεσε.
Ο νομικός σύμβουλος του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ζήτησε από την Μπόαρντμαν 60 ημέρες για να απαντήσει στην εντολή, αλλά δεν είπε αν η κυβέρνηση Τραμπ θα ασκήσει έφεση.
Πάγωμα της χρηματοδότησης
Δύο ομοσπονδιακοί δικαστές μπλόκαραν προσωρινά την αναστολή της ομοσπονδιακής χρηματοδότησης, η οποία είχε επιβληθεί από την κυβέρνηση Τραμπ, ως αντίδραση στα διατάγματα του Προέδρου σχετικά με την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε άλλες χώρες και τα προγράμματα DEI.
Ένα υπόμνημα από το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού την περασμένη εβδομάδα καλούσε τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες να «παύσουν προσωρινά όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την υποχρέωση ή την εκταμίευση όλων των ομοσπονδιακών χρηματοδοτικών ενισχύσεων, καθώς και άλλες σχετικές δραστηριότητες των υπηρεσιών που ενδέχεται να εμπλέκονται από τα εκτελεστικά διατάγματα» και αφορούν θέματα όπως η εξωτερική βοήθεια και τα προγράμματα ποικιλομορφίας, ισότητας και ένταξης (DEI).
Το υπόμνημα ανέφερε ότι η παύση θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να επανεξετάσει ποια προγράμματα είναι «συνεπή» με την ατζέντα του Τραμπ.
Η αναστολή των χρηματοδοτήσεων και εκταμιεύσεων είχε προκαλέσει σύγχυση, με άτομα και οργανώσεις να αναφέρουν ότι δεν μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση στα συστήματα για να λάβουν την απαραίτητη ομοσπονδιακή βοήθεια.
Ένας ομοσπονδιακός δικαστής στο Ρόουντ Άιλαντ αποφάσισε να εκδώσει περιοριστική εντολή μετά την απόσυρση του υπομνήματος, επισημαίνοντας ότι «ο Πρόεδρος δεν μπορεί ενεργεί μονομερώς, αλλά να ρωτάει το Κογκρέσο», ενώ παράλληλα σημείωσε ότι «δεν έγινε ανάκληση του διατάγματος, αλλά του υπομνήματος».
Σε μια άλλη υπόθεση, μία δικαστής στο Ουάσιγκτον εξέφρασε την ανησυχία της ότι η απόσυρση του υπομνήματος δεν είχε πλήρως σταματήσει τη σύγχυση που έχει προκληθεί και τις δυσκολίες πρόσβασης σε χρηματοδότηση.
Διεμφυλικοί κρατούμενοι
Τέλος, η κυβέρνηση Τραμπ επεδίωξε να επιβάλει νέους κανόνες για τη μεταχείριση των διεμφυλικών κρατουμένων, απαιτώντας από το Ομοσπονδιακό Γραφείο Φυλακών να διασφαλίσει ότι «οι άντρες δεν θα κρατούνται σε γυναικείες φυλακές».
Αυτή η απόφαση οδήγησε σε δύο μηνύσεις από διεμφυλικές γυναίκες κρατούμενες, οι οποίες θα μεταφέρονταν σε ανδρικές φυλακές.
Οι μηνύσεις υποστηρίζουν ότι αυτή η εντολή συνιστά σκληρή και ασυνήθιστη τιμωρία. Δύο δικαστές εξέδωσαν αποφάσεις εμποδίζοντας τις μεταφορές, εκ των οποίων ο περιφερειακός δικαστής της Ουάσινγκτον είπε ότι η κυβέρνηση δεν είχε στοιχεία ότι οι κρατούμενες «αποτελούσαν απειλή για τις γυναίκες κρατούμενες που φιλοξενούνται μαζί τους».
Με πληροφορίες από: NBC News, Associated Press