Το ρωσικό σχέδιο για μια πλατφόρμα πληρωμών σε εθνικά νομίσματα Brics που θα περιλαμβάνει ένα νέο SWΙFT και ένα δίκτυο εθνικών εμπορικών τραπεζών συνδεδεμένων μέσω των κεντρικών τραπεζών των κρατών της ομάδας των BRICS
Παρότι ως γνωστόν υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες μεταξύ της ομάδας των αναδυόμενων οικονομιών των BRICS σχετικά με το εύρος των οικονομικών κυρώσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, λίγες χώρες του ομίλου φαίνονται έτοιμες να απωλέσουν το δολάριο σε βραχυπρόθεσμό ορίζοντα παρά τις πρόσφατες προσπάθειες του Ρώσου Προέδρου Vladimir Putin να ενθαρρύνει ένα εναλλακτικό σύστημα πληρωμών μεταξύ μέλη, σύμφωνα με άρθρο της South China Morning Post στις 26 Οκτωβρίου.
Ύστερα από μία διευρυμένη σύνοδο κορυφής για το μπλοκ που φιλοξενήθηκε στη χώρα του –και μία ανακοίνωση που υποδηλώνει ότι είχε καταγραφεί μικρή πρόοδος σε ένα τέτοιο σύστημα, σύμφωνα με τους αναλυτές– ο Putin φάνηκε να παραδέχεται τις δυσκολίες, λέγοντας ότι τα κράτη του μπλοκ «δεν προωθούν» την ιδέα σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο.
Η στάση του στο τέλος της συνόδου κορυφής την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2024 ήταν σε έντονη αντίθεση με την εναρκτήρια ομιλία του την προηγούμενη ημέρα, όπου απηύθυνε έκκληση προκειμένου να υιοθετηθεί ένα διεθνές σύστημα πληρωμών το οποίο θα μπορούσε να εμποδίσει τις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν στο μέλλον το δολάριο ως πολιτικό όπλο.
Ένας λόγος για τον οποίο δεν έχει υιοθετηθεί ένα εναλλακτικό σύστημα είναι ότι λίγες χώρες είναι πρόθυμες να εγκαταλείψουν εντελώς το δολάριο, δήλωσε ο James Chin, καθηγητής Ασιατικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Τασμανίας στην Αυστραλία.
«Είναι πολύ δύσκολο να παρακάμψεις το δολάριο», δήλωσε ο Chin. «Μια διμερής νομισματική συμφωνία φαίνεται να είναι ο ευκολότερος τρόπος.
Κατά κάποιο τρόπο, είναι λίγο… πρωτόγονο, αλλά μπορεί να γίνει αν το ποσό είναι αρκετά μεγάλο».
Ο Chin αναφέρθηκε όσον αφορά το project της αποδολαριοποίησης στις προσπάθειες της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας, η οποία έχει συμφωνήσει για 40 διμερείς γραμμές ανταλλαγής (swap) με άλλες κεντρικές τράπεζες που τους επιτρέπουν να ανταλλάσσουν τα τοπικά τους νομίσματα με το γιουάν.
Πριν από τη σύνοδο κορυφής στο Kazan, η Ρωσία σκιαγράφησε το περίγραμμα για μια πλατφόρμα πληρωμών σε εθνικά νομίσματα Brics που θα περιλαμβάνει ένα νέο σύστημα ανταλλαγής χρηματοοικονομικών μηνυμάτων και ένα δίκτυο εθνικών εμπορικών τραπεζών συνδεδεμένων μέσω των κεντρικών τραπεζών.
Οι κυρώσεις είναι ένα επιπλέον κίνητρο
Το κίνητρο για εναλλακτικές λύσεις αντί του δολαρίου ΗΠΑ είναι ισχυρότερο για τη Ρωσία από τα περισσότερα άλλα μέλη του Brics καθώς αντιμετωπίζει πρωτοφανείς κυρώσεις από τη Δύση που επιβλήθηκαν μετά την εισβολή της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Οι καθυστερήσεις στις εμπορικές πληρωμές έχουν γίνει μεγάλος πονοκέφαλος για τις ρωσικές εταιρείες και τράπεζες, ακόμη και με σημαντικούς εταίρους όπως η Κίνα ή η Τουρκία, καθώς οι τράπεζες παντού υφίστανται πίεση από τις δυτικές ρυθμιστικές αρχές να ελέγχουν τις συναλλαγές.
Καθώς οι γεωπολιτικές τριβές συνεχίζουν να εντείνονται, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Κίνα και τη Ρωσία προσπαθούν να ελαχιστοποιήσουν την έκθεσή τους στην οικονομική τάξη υπό την ηγεσία των ΗΠΑ – ιδιαίτερα το Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication, ένα σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων που διευκολύνει τις γρήγορες διασυνοριακές πληρωμές.
Μια μεγαλύτερη εφαρμογή στις συναλλαγές σε τοπικό νόμισμα με τη Ρωσία και εγχώριο σύστημα πληρωμών Mir που δημιουργήθηκε από την Τράπεζα της Ρωσίας ως εναλλακτική λύση στη Visa και τη Mastercard, είναι δύο από τις πολλές δυνατότητες που έχουν συζητηθεί μεταξύ των δύο γειτόνων.
Ο πρώην επικεφαλής της PBOC και τραπεζίτης, Zhou Xiaochuan, δήλωσε ότι το επίκεντρο για την Κίνα, τη Νοτιοανατολική Ασία και τα κράτη του Κόλπου θα πρέπει να είναι η «ενίσχυση της διασυνοριακής χρήσης των τοπικών νομισμάτων», ενώ εξακολουθεί να αναγνωρίζει τη σημασία των περιουσιακών στοιχείων που είαι εκπεφρασμένα σε δολάριο και το βάθος των κεφαλαιαγορών των ΗΠΑ.
Ο Zhou ανέφερε το παράδειγμα του mBridge, της διασυνοριακής πρωτοβουλίας ψηφιακών νομισμάτων της Κίνας, ως μέσο κάλυψης κενών στο διεθνές σύστημα πληρωμών.
«Η χρήση τοπικών νομισμάτων για διασυνοριακές πληρωμές είναι πολύ σημαντική για την εφαρμογή ανεξάρτητων νομισματικών πολιτικών και τη διατήρηση της νομισματικής κυριαρχίας», δήλωσε ο Zhou σε forum στο Πεκίνο την Τετάρτη, σύμφωνα με δημοσίευμα της Πέμπτης (24/10) από το Beijing News.
«Το αν το δολάριο μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιείται ως αποθεματικό νόμισμα και ως νόμισμα διακανονισμού διεθνούς εμπορίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ίδια την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Εάν οι ΗΠΑ χρησιμοποιήσουν το δολάριο ως όπλο, θα μειώσει την προθυμία άλλων χωρών να χρησιμοποιήσουν το δολάριο – οπότε ο δρόμος για μια νομισματική επανάσταση δεν θα είναι σύντομος αλλά οι διαδικασίες έχουν ήδη ενεργοποιηθεί.
www.bankingnews.gr