Ο δημόσιος λόγος χαρακτηρίζεται από ρηχή αντιπαλότητα, όπου πρωταγωνιστούν οι ασύνδετες και άναρθρες κραυγές εντυπωσιασμού, χωρίς την προοπτική οποιουδήποτε σοβαρού και ολιστικού σχεδίου για το μέλλον της χώρας
Ειπώθηκαν πολλά στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για τις Eυρωεκλογές που πέρασαν, αλλά έλειψαν οι εξηγήσεις για ποιο λόγο το εγχείρημα «Ενωμένη Ευρώπη» είναι στην καλή περίπτωση στάσιμο και στη χειρότερη μπορεί, μελλοντικά, ακόμα και να διαλυθεί όπως έχει συμβεί στο παρελθόν όταν η ήπειρος επιχείρησε να ενωθεί «εις σάρκα μία».
Μένουν εκτός οθόνης οι κοινωνικές ανισότητες, οι ιστορικές διαφορές και κρατιέται στο παρασκήνιο ο υπεύθυνος της σύγχυσης: οι ΗΠΑ και ο βοηθός τους, η Γερμανία. Οι δυο τους θέλουν την Ευρώπη ενωμένη. Μόνο που οι ΗΠΑ θέλουν την ΕΕ υποταγμένη σ’ αυτούς και την Γερμανία «πατημένη στο χώμα», επιστάτη τους στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η Γερμανία προσώρας υποτάσσεται αλλά «πίσω έχει η αχλάδα την ουρά».
Περίμενε μισό αιώνα για να κολλήσουν τα δυο κομμάτια της. Τώρα πάλι στην αναμονή έως ότου αποφασίσει αν, πότε και με ποιον θα πάει, όπως στις παραμονές του Β’ Πολέμου. Αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι οι ΗΠΑ είναι διχασμένες και έχουν κάπως αποδυναμωθεί. Οι Γερμανοί μένουν στη «σωστή πλευρά» αλλά δυσανασχετούν επειδή θεωρούν ότι η Γερμανία είναι «υπεράνω όλων» όπως έλεγαν ανέκαθεν.
Χαρακτηριστικά, το 21% των Γερμανών απάντησε σε δημοσκόπηση της τηλεόρασης ότι θα ήθελε περισσότερους λευκούς ποδοσφαιριστές στην Εθνική Ομάδα ενώ το 60% αυτοσυγκρατήθηκε και απόφυγε να απαντήσει… Είναι αποκαλυπτικό ότι τέθηκε τέτοιο ερώτημα, σε λαϊκό κοινό…
Διαφθορά, ο αποκαλυπτικός καθρέπτης στην Ευρώπη
Ας θυμηθούμε ότι οι ΗΠΑ επέβαλλαν στους Ευρωπαίους να ξαναχτίσουν την ρημαγμένη Γερμανία. Η Ελλάδα συνέβαλλε πολλαπλώς με κορυφαίο, αλλά όχι μοναδικό, παράδειγμα την άρνηση του Βερολίνου να καταβάλλει τις αποζημιώσεις για τις καταστροφές που προκάλεσε το ναζιστικό καθεστώς.
Τα χρήματα, από την ταπεινωτική μεταχείριση της Ελλάδας έως την φτώχεια που απειλεί τώρα την ΕΕ, είναι η λιγότερο σημαντική πτυχή. Κυρίαρχο είναι το πολιτικό πλαίσιο που κατευθύνει τη σημερινή Ευρώπη και καθορίζει τον τρόπο που ο καθένας βλέπει το «κοινό μας» σπίτι. Η διαφθορά, κοινή σε όλους, είναι αποκαλυπτικός καθρέφτης για την ισχύ των μελών. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, στο αλισβερίσι για τις θέσεις, κατέληξε να μείνει στην Ελλάδα. Όπου φτωχός και η μοίρα του. Ούτε, όμως, η Γερμανίδα φον ντερ Λάϊεν γλιτώνει.
Το πρώτο κύμα ήταν φήμες περί της διαφθοράς της– έβγαλε πολλά από τα εμβόλια. Το δεύτερο κύμα ήταν ότι η Ιταλία θέλει τον Ντράγκι. Το τρίτο κύμα ήταν ρεπορτάζ του Politico για την υποψηφιότητα της «πράσινης» Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών Μπέρμποκ θεωρούμενη άνθρωπος των ΗΠΑ. Θα φύγει (αν…) η Γερμανίδα των Γερμανών και θα έρθει η Γερμανίδα των Αμερικανών.
Το συμπέρασμα είναι απλό: Ενωμένη Ευρώπη μπορεί να υπάρξει «τύποις» αλλά όχι στην ουσία όσο είναι δομημένη στη βάση χωριστών και άνισων Κρατών-Εθνών. Η ενότητα μπορεί να υπάρξει ως επιβολή των ισχυρών στα αδύναμα κράτη που θα αναζητούν προστασία και θα καταβάλλουν ανάλογο τίμημα. Η «διέξοδος» των BRICS δεν αφορά, τώρα τουλάχιστον, την περιοχή μας.
Το επιμύθιο είναι ότι κάθε χώρα υπερασπίζεται τα συμφέροντά της. Η Ελλάδα προβάλλει ως όπλα τους όρκους πίστης στη Δύση και στους θεσμούς της. Παρακολουθώντας την πορεία των ελληνοτουρκικών, αποδείχθηκαν εκτροφεία ραγιαδισμού. Οι εύκολες και εν θερμώ απαντήσεις πχ έξω από το ΝΑΤΟ (αλλά μέσα στην ΕΕ), αποδεικνύονται απρόσφορες. Ίδωμεν.
Η ενοχή των ελίτ οδήγησε στην ηχηρή προεκλογική αφωνία για τα κρίσιμα
Εν μέσω της τεράστιας παγκόσμιας κρίσης που μαστίζει το σημερινό διαμορφούμενο πολυπολικό κόσμο, με ορατές πλευρές από τη μια το συνεχιζόμενο ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, μέσω του οποίου απειλείται σοβαρά η χρήση πυρηνικών όπλων και από την άλλη τη σφαγή στη Γάζα στη Μέση Ανατολή -πόλεμοι που γίνονται στα σύνορα της σημερινής ΕΕ και την αφορούν άμεσα- θα περίμενε κανείς ενόψει των Ευρωεκλογών ότι ο προεκλογικός λόγος θα περιστρεφόταν γύρω από αυτά τα κρίσιμα ζητήματα.
Ζητήματα που συνδέονται με τη κεντρική και θεμελιώδη στόχευση για το ποια πρέπει να είναι η θέση της Ευρώπης στο σημερινό πολυπολικό κόσμο, καθώς και ποιες πρέπει να είναι αντιστοίχως οι οικονομικές πολιτικές της μπροστά στον οξύτατο παγκόσμιο ανταγωνισμό, δεδομένου ότι όπως αποδείχθηκε από τις τεράστιες αγροτικές κινητοποιήσεις στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες οι πολιτικές της λεγόμενης “πράσινης ανάπτυξης” συνιστούν διαλυτικό και όχι ενοποιητικό στοιχείο. Και όμως αυτά τα κρίσιμα ζητήματα απουσιάζουν παντελώς από τον προεκλογικό λόγο σχεδόν σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο, αφού οι ευρωπαϊκές ελίτ αλλά και τα ΜΜΕ έχουν επιβάλει ουσιαστικά την πολιτική αφωνία, που έχει υπόβαθρο την ενοχή τους για τη σημερινή διαλυτική κατάσταση στην ΕΕ.
Πολιτική αφωνία και ευρωπαϊκή αυτοπαγίδευση
Θα πρόκειται, δε, περί ιστορικού εγκλήματος μεγατόνων εάν οι σημερινές ασθενικές ευρωπαϊκές ηγεσίες οδηγήσουν την Ευρώπη σε ένα τρίτο παγκόσμιο πόλεμο ο οποίος θα συμβεί στην ευρωπαϊκή ήπειρο, αλλά για πρώτη φορά οι αιτίες του δεν θα αφορούν την Ευρώπη, αλλά τους υπόλοιπους πόλους του παγκόσμιου συστήματος. (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία κλπ). Συνεπώς, τα μείζονα θέματα που απουσιάζουν από τη δημόσια συζήτηση, αλλά αφορούν το παρόν και το μέλλον της ΕΕ είναι αναμφισβήτητα τα εξής:
Πρώτον η αποδέσμευση της Ευρώπης από την ολέθρια αυτοπαγίδευση που έχει θέσει τον εαυτόν της ενόψει του παγκόσμιου ανταγωνισμού του πολυπολικού κόσμου και ιδιαίτερα απέναντι στην αμερικανική στρατηγική της διπλής ανάσχεσης. Δύο και πλέον χρόνια περίπου μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τον συνεχιζόμενο έως τώρα πόλεμο, οι συνεχείς οικονομικές κυρώσεις που επέβαλε η Δύση (ΗΠΑ και ΕΕ) στη Ρωσία δεν έφεραν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, αφού η ρωσική οικονομία που στηρίζεται κυρίως στη εξαγωγή του τεράστιου ρωσικού ορυκτού πλούτου (πετρέλαιο, φυσικό αέριο κλπ) παρά τη μείωση των εξαγωγών λόγω των κυρώσεων εμφανίζει να έχει κέρδη πάνω από 60 δις εν σχέσει με τα προϋπολογισθέντα ετήσια έσοδά της λόγω της τεράστιας αύξησης των τιμών στο φυσικό αέριο και στο πετρέλαιο.
Αντίθετα, οι κυρώσεις αυτές, ειδικά για τις ευρωπαϊκές χώρες που γνώριζαν πως έχουν τεράστια εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο μετατράπηκαν σε “πυρηνικό” όπλο σε βάρος των ιδίων με αποκορύφωμα την τεράστια καθοδική πτώση του ευρώ και της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας. Πρόκειται για ολέθρια αυτοπαγίδευση των ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες απειλούνται με σοβαρές συνέπειες σε οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Από την άλλη, οι θεσμοί της ΕΕ απέναντι σε αυτό το κρίσιμο ζήτημα επιβίωσης των ευρωπαϊκών κοινωνιών εμφανίζουν την εικόνα ενός “μεθυσμένου”, ο οποίος δεν μπορεί πέραν από κενόλογες μεγαλοστομίες να κάνει το παραμικρό. Το ζήτημα της ευρωπαϊκής αυτοπαγίδευσης και της μετατροπής της ΕΕ σε σάκο του μποξ μεταξύ των υπόλοιπων παγκοσμίων παιχτών δεν είναι συγκυριακό ούτε επιφανειακό.
Έλλειψη γεωπολιτικής στόχευσης
Οφείλεται στην έλλειψη ουσιαστικής πολιτικής εμβάθυνσης της ΕΕ και της γεωπολιτικής στόχευσης στα διεθνή δρώμενα, που δύο δεκαετίες μετά την πτώση της ΕΣΣΔ και την πρόσκαιρη περίοδο της pax Americana, κινούνται ατάκτως λόγω της τεράστιας ρευστότητας στον υπό διαμόρφωση πολυπολικό κόσμο. Σε αυτή τη συγκυρία, η μονομερής θέαση της ΕΕ μόνο στον οικονομικό τομέα (και σε αυτόν με τους ιδιαίτερους περιορισμούς του γερμανικού εθνικού συμφέροντος) χωρίς παράλληλα τη δημιουργία ισχυρής αμυντικής ισχύος και κοινής εξωτερικής πολιτικής αναδεικνύεται ως η λυδία λίθος της σημερινής ευρωπαϊκής σύγχυσης και των συνεχών γεωπολιτικών ηττών της.
Ο οδυνηρός πόλεμος στην Ουκρανία και η ρωσική εισβολή σε αυτή τη χώρα, που είναι ο πρώτος πόλεμος μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος, διέλυσε τις ψευδαισθήσεις των δυτικών ελίτ και της ασθενούς ευρωπαϊκής πολιτικής ηγεσίας. Η πρόδηλη ανεπάρκεια εξωτερικής πολιτικής και αμυντικής δυνατότητας της ΕΕ υποχρέωσαν όλες τις ευρωπαϊκές χώρες να προστρέξουν στο μέχρι τότε “εγκεφαλικά νεκρό”, κατά Μακρόν, ΝΑΤΟ. Αυτό όμως σημαίνει μαθηματικά την μετάβαση στην πλήρη επικυριαρχία των ΗΠΑ, ο στόχος των οποίων είναι να μετατραπεί η Ευρώπη σε προγεφύρωμά της έναντι του ισχυρού αντιπάλου που διαμορφώνεται, δηλαδή του ασιατικού μπλοκ υπό την Κίνα κλπ.
Η αμερικανική στρατηγική της διπλής ανάσχεσης, δηλαδή η περιθωριοποίηση και ο περιορισμός των δυνατοτήτων της Ρωσίας και στη συνέχεια η προσπάθεια εγκλωβισμού της Κίνας έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Και αυτό γιατί τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία αποτελούν οργανικά τμήματα της ευρωπαϊκής ηπείρου και βασικές συνιστώσες μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής ομπρέλας ασφαλείας.
Για τούτο οι ευθύνες της ΕΕ είναι ιστορικές λόγω του γεγονότος ότι δεν έλαβε καμία πρωτοβουλία να αποτρέψει αυτό τον πόλεμο παρεμβαίνοντας έγκαιρα όταν οι συνθήκες το επέτρεπαν και το απαιτούσαν (μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και του Ανατολικού Μπλοκ) για τη δημιουργία οργανικής ισορροπίας ασφαλείας που θα κάλυπτε και τις δίκαιες ρωσικές ενστάσεις ως προς το θέμα αυτό λόγω της υπερεπέκτασης του ΝΑΤΟ, το οποίο δεν θα είχε κανένα λόγο ύπαρξης αν αυτή είχε κινηθεί όπως έπρεπε, ενισχύοντας τη δική της αυτόνομη αμυντική ισχύ.
Η πρόταξη όμως των εθνικών συμφερόντων (κυρίως της Γερμανίας), που μετά την ενοποίησή της έκανε τα πάντα για να επιβάλει τη “γερμανοποίηση” της ΕΕ οδήγησε στην απώλεια αυτής της μεγάλης ιστορικής ευκαιρίας να αποκτήσει αυτή αυτόνομο γεωπολιτικό ρόλο. Αναμφισβήτητα λόγω της οικονομικής δύναμης και του πολιτισμικού βάρος, που διαθέτει η Ευρώπη, αν είχε προχωρήσει σε σοβαρή πολιτική ενοποίηση με κοινή εξωτερική πολιτική και αμυντική θωράκιση θα μπορούσε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της νέας παγκόσμιας ισορροπίας.
Η αφωνία για τις επιπτώσεις του Green Deal
Και δυστυχώς δε μένουμε εδώ, αλλά οι δηλώσεις περί στρατιωτικής εμπλοκής ευρωπαϊκών χωρών στο ρωσο-ουκρανικό πόλεμο απειλούν να μετατρέψουν την Ευρώπη σε πολεμικό θέρετρων ακόμα και τακτικών πυρηνικών όπλων. Δεύτερον, η ανάγκη πρόταξης και εφαρμογής οικονομικών πολιτικών με στόχο την ενοποίηση και την άμβλυνση των οικονομικών ανισοτήτων, αλλά και τη δυνατότητα της ΕΕ να αποτελεί ανταγωνιστικό οικονομικό πόλο στον υπό διαμόρφωση πολυπολικό κόσμο. Οι πρόσφατες αγροτικές κινητοποιήσεις στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αποτελούν μια πτυχή και κατέδειξαν το ογκούμενο έλλειμμα της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ από τις πολιτικές της ανεξέλεγκτης και γραφειοκρατικής διοίκησης και ηγεσίας της υπό τον έλεγχο ισχυρών οικονομικών συμφερόντων.
Ο πυρήνας των προβλημάτων πέραν των επιμέρους ανισοτήτων εντός της ΕΕ είναι συνέπεια των πολιτικών της πράσινης μετάβασης από την ανέλεγκτη ηγεσία της ΕΕ, η οποία ως Δον Κιχώτης επιχειρεί να πρωτοστατήσει μονομερώς αποτελώντας στην πράξη τον χρήσιμο ηλίθιο της ιστορίας στους περιβαλλοντικούς περιορισμούς σε παγκόσμιο επίπεδο την ώρα που δεν εξασφαλίζεται ουδεμία συνεννόηση με τους άλλους ανταγωνιστικούς παγκόσμιους πόλους (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Αφρική).
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη δυσμενή θέση των παραγόμενων ευρωπαϊκών προϊόντων έναντι των ισχυρών ανταγωνιστών τους στους υπόλοιπους πλανητικούς πόλους, που τα παράγουν με χαμηλό κόστος παραγωγής.
Πέραν του γεγονότος ότι πίσω από τις πολιτικές της λεγόμενης πράσινης μετάβασης κρύβονται τεράστια ολιγοπωλιακά συμφέροντα που τις προωθούν κατάλληλα με τη χρυσόσκονη της οικολογικής συνείδησης, οι βίαιες αυτές πολιτικές πλήττουν ισχυρά την αγροτική παραγωγή και τη βιωσιμότητα των αγροτών καθώς και την συνολική διατροφική επάρκεια της ΕΕ και των επιμέρους χωρών της.
Μια πολιτική αυτοχειριασμού
Είναι χαρακτηριστικό ότι η λεγόμενη πράσινη συμφωνία (“Green Deal”) δεν αποτελεί μια ευρύτερη δεσμευτική συμφωνία, αλλά είναι απλά μονομερής ευρωπαϊκή πολιτική δήλωση της πολιτικής επιτροπής της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα αυτής ως το 2050. Βάσει δε αυτής της μονομερούς δηλώσεως έχουν ήδη αρχίσει ισχυρές παρεμβάσεις προς την κατάργηση των επιδοτήσεων στο αγροτικό πετρέλαιο, την αύξηση της φορολογίας των καυσίμων, που σε συνδυασμό με την αύξηση των φόρων και του πληθωρισμού με άμεσες επιπτώσεις στον αγροτικό κόσμο, αλλά και συνολικά σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας.
Πρόκειται για μια πολιτική αυτοχειριασμού της ΕΕ, αφού στον ρευστό διαμορφούμενο πολυπολικό κόσμο από τη μία αδυνατεί να αποκτήσει ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα και από την άλλη πλήττει ακατανόητα τον πρωτογενή της τομέα και την ανταγωνιστικότητά της στην οικονομία, κάτι που θα έχει δραματικές επιπτώσεις στη συνείδηση των Ευρωπαίων πολιτών και στην ήδη ισχνή πολιτική νομιμοποίηση της ηγεσίας της.
Ο ανορθολογικός πολιτικός λόγος παράγει αφωνία
Τραγική εξάλλου είναι η κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας όπου ο δημόσιος πολιτικός λόγος έχει πιάσει πάτο λόγω της συνειδητής κυριαρχίας του “σκυλοκαβγά” για τα πόθεν έσχες ενός πλούσιου πολιτικού προσωπικού που δε συνάδει με τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού που αντιμετωπίζει σήμερα προβλήματα επιβίωσης με συνέπεια τη δημιουργία απέχθειας και απαξίωσης μεγάλου τμήματος των πολιτών. Εξού και οι εκτιμήσεις των δημοσκόπων για τεράστια αύξηση της αποχής.
Για μια ακόμα φορά ο τοξικός, άναρθρος και ανορθολογικός λόγος, αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο της κομματικής αντιπαράθεσης όπου μέσω της σκανδαλολογίας, του κουτσομπολιού και των προσωπικών επιθέσεων επιχειρείται να αποκρυφτεί η μεγάλη πολιτική γύμνια και το αδιέξοδο της νοσηρής κομματοκρατίας, που έχει επικαθήσει και πνίξει τη χώρα. Τα κυρίαρχα θέματα που αφορούν τη χώρα και συνολικά τον Ελληνισμό και τη θέση του στην Ε.Ε. απουσιάζουν παντελώς από την προεκλογική αντιπαράθεση. Ο δημόσιος λόγος χαρακτηρίζεται από ρηχή αντιπαλότητα, όπου πρωταγωνιστούν οι ασύνδετες και άναρθρες κραυγές εντυπωσιασμού, χωρίς την προοπτική οποιουδήποτε σοβαρού και ολιστικού σχεδίου για το μέλλον της χώρας.