Γνώριζε η Ουάσινγκτον τα σχέδια του Ισραήλ για την δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη, που απειλεί να σύρει ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής σε έναν καταστροφικό πόλεμο;
Επιμέλεια: Εύη Απολλωνάτου
Αυτή είναι η ερώτηση που κάνουν οι αναλυτές ανά τον κόσμο. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου δύο μέρες πριν την δολοφονία βρισκόταν στις ΗΠΑ και το Κογκρέσο. Γι’ αυτό αρκετά δημοσιεύματα πιθανολογούν ότι ο Λευκός Οίκος γνώριζε εκ των προτέρων το ισραηλινό σχέδιο της δολοφονίας του αρχηγού της Χαμάς.
Αμέσως μετά την δολοφονία ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν έσπευσε να τονίσει ότι οι ΗΠΑ «δεν γνώριζαν ούτε είχαν εμπλοκή» στην δολοφονία Χανίγια.
«[σ.σ. Η δήλωση Μπλίνκεν] μπορεί κάλλιστα να είναι αλήθεια. Αλλά στην περιοχή, η αντίληψη μάλλον δεν θα είναι αυτή, και αυτό θα ενισχυθεί από το γεγονός ότι μόλις πριν από δύο περίπου ημέρες, ο επικεφαλής της Μοσάντ διαπραγματευόταν με τον επικεφαλής της CIA σε συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός», είπε στο Al Jazeera εκτελεστική αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Quincy, μιας δεξαμενής σκέψης για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, Τρίτα Πάρσι.
Washington Post: Έξαλλη η Ουάσινγκτον με την δολοφονία Χανίγια
Σήμερα ένα δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας Washington Post υποστηρίζει την θέση της αμερικανικής κυβέρνησης ότι δεν είχε ενημερωθεί. Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται η εφημερίδα, το Ισραήλ ενημέρωσε τις ΗΠΑ αμέσως μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς ότι βρισκόταν πίσω από το σχέδιο.
Σύμφωνα με την εφημερίδα, οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν ήταν εξοργισμένοι με την απόφαση να εξοντωθεί ο Ισμαήλ Χανίγια, καθώς ανησυχούσαν τι θα μπορούσε να ανατρέψει διαπραγματεύσεις μηνών για την επίτευξη κατάπαυσης πυρός στην Γάζα.
Η εφημερίδα εξήγησε ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είναι επίσης εξοργισμένοι για το γεγονός ότι το Ισραήλ δεν τους ενημέρωσε πριν ξεκινήσει άλλες επιχειρήσεις για τις δολοφονίες διοικητών της Χεζμπολάχ και του Ιράν.
Ανώνυμος Ισραηλινός αξιωματούχος που επικαλείται η Washington Post επιβεβαιώνει ότι η τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου και του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν την περασμένη εβδομάδα ήταν «τεταμένη».
The Biden administration is racing to avert an explosion of violence across the Middle East, a high-stakes moment that threatens to derail a long-awaited cease-fire deal in the Gaza Strip and underscores the limits of American influence over Israel. https://t.co/i1blTBOxUr
— The Washington Post (@washingtonpost) August 6, 2024
Η Ουάσινγκτον ποντάρει σε μία συμφωνία κατάπαυσης πυρός
Εάν οι ΗΠΑ πράγματι δεν γνώριζαν για τις κινήσεις του Τελ Αβίβ τότε προκύπτει το ερώτημα ποια επιρροή και ποιον ρόλο έχουν τελικά στην ευρύτερη περιοχή; Είναι δεδομένο ότι εδώ και μήνες οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είναι έντονα δυσαρεστημένοι με το Ισραήλ που αποφεύγει να δεσμευθεί σε μία κατάπαυση πυρός και σε ένα σχέδιο για την επόμενη μέρα στην Γάζα.
Ήδη αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν εκφράζουν ανώνυμα την ανησυχία τους ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να σύρει τις ΗΠΑ σε έναν πόλεμο στον Λίβανο.
Ανώνυμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν στο αμερικανικό δίκτυο CBS ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θεωρεί τα αυξανόμενα πλήγματα του ισραηλινού στρατού στο νότιο Λίβανο ως προάγγελο μιας πλήρους εισβολής στη χώρα και ενός πολέμου. Ένα τέτοιο γεγονός, είπαν οι αξιωματούχοι, θα απαιτούσε από τις ΗΠΑ να παρέμβουν και να υποστηρίξουν άμεσα το Ισραήλ, προκειμένου να βοηθήσουν το Τελ Αβίβ να κερδίσει τον πόλεμο.
Η Ουάσινγκτον φέρεται να εναποθέτει τις ελπίδες της σε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, την οποία το Ισραήλ έχει επανειλημμένα απορρίψει. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται οι τηλεφωνικές επικοινωνίες του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με ;Aραβες ηγέτες τις τελευταίες ημέρες.
«Το πιο σημαντικό πράγμα σχετικά με την απελευθέρωση των ομήρων και τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που βρίσκεται τώρα στο τραπέζι είναι ότι αν επιτευχθεί, μπορεί να έχει αντίκτυπο στο βόρειο τμήμα [του Ισραήλ], οπότε είναι μια ευκαιρία για εμάς να μπορέσουμε να φέρουμε αυτή τη σύγκρουση σε πλήρες τέλος», δήλωσε ένας ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος.
Ωστόσο αρκετοί αναλυτές συμφωνούν ότι οι διαπραγματεύσεις κατάπαυσης πυρός βρίσκονται – στην καλύτερη περίπτωση- σε τέλμα και είναι δύσκολο να σημειώσουν πρόοδο. Αναλυτές επιμένουν ότι η αβεβαιότητα στις ΗΠΑ για την επόμενη μέρα στον Λευκό Οίκο μετά τις προεδρικές εκλογές εξυπηρετεί τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
«Δεν είδαμε πραγματικά τις ΗΠΑ να πιέζουν για αποκλιμάκωση. Η πολιτική των ΗΠΑ έρχεται σε αντίθεση με τις αμερικανικές ενέργειες. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να είχαν επιβάλλει αυτού του είδους τις αρχές της αποκλιμάκωσης και της κατάπαυσης του πυρός εύκολα, σταματώντας τη μεταφορά όπλων, κάτι που θα είχε οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός εδώ και μήνες», ανέφερε ο Ραΐντ Τζαράρ, διευθυντής της δεξαμενής σκέψης στην Ουάσινγκτον Δημοκρατία για τον Αραβικό Κόσμο Τώρα (DAWN).
Τόσο η Ουάσινγκτον όσο και η Μόσχα με τις δημόσιες δηλώσεις όσο και με τις διπλωματικές επαφές τους επιχειρούν να αποτραπεί το ενδεχόμενο ενός γενικευμένου πολέμου στην Μέση Ανατολή και να αποκλιμακωθεί η ένταση. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η πρόσφατη επίσκεψη του πρώην υπουργού Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σοϊγκού στην Τεχεράνη αλλά και οι επαφές του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ με Ιρανούς αξιωματούχους.
Το Ισραήλ προσπαθεί να σύρει τις ΗΠΑ σε έναν πόλεμο στην Μέση Ανατολή;
Αρκετοί συμφωνούν ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός θέλει να έχει στο πλευρό του τις ΗΠΑ σε έναν πόλεμο στην Μέση Ανατολή. Ο διευθυντής του Κέντρου για το Ισλάμ και τις Παγκόσμιες Υποθέσεις στο Πανεπιστήμιο Ζαΐμ της Κωνσταντινούπολης, Σάμι Αλ Αριάν είπε ότι η δολοφονία Χανίγια είναι μία προσπάθεια του Ισραήλ να παρατείνει τον πόλεμο στη Γάζα και να παρασύρει τις ΗΠΑ σε περιφερειακή σύγκρουση.
«Ο Νετανιάχου προσπαθεί ξεκάθαρα να μεγεθύνει, να υποκινήσει και να υποκινήσει κάποιου είδους ιρανική απάντηση που θα πυροδοτήσει μια μεγαλύτερη σύγκρουση, παρασύροντας ενδεχομένως και τους Αμερικανούς σε αυτή», είπε ο επικεφαλής του Ινστιτούτου Στρατιωτικής Ανάλυσης για την Εγγύς Ανατολή και τον Κόλπο, Ριάντ Καχουαζί.
«Κανείς δεν θέλει τον πόλεμο, ούτε η Χεζμπολάχ, ούτε το Ιράν, ούτε οι ΗΠΑ και η Ευρώπη, γιατί η περιοχή θα γίνει σκηνικό για στρατιωτικές επιχειρήσεις που μόνο ο Θεός ξέρει πώς θα τελειώσουν» δήλωσε στο UPI ο στρατηγός ε.α. του Λιβάνου και ειδικός αναλυτής στρατιωτικών θεμάτων, Χισάμ Τζαμπέρ.