Κρίσιμες ώρες στην Μέση Ανατολή με την ανησυχία για διάχυση του πολέμου να παραμένει. Η Χεζμπολάχ, που έχει ορκιστεί να πάρει εκδίκηση για τη δολοφονία του διοικητή της, Φουάντ Σουκρ και εκτόξευσε σειρά επιθέσεων με drones και πυραύλους στο βόρειο Ισραήλ, ενώ το Ιράν δήλωσε ότι θα απαντήσει στη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς.
Σε μια επιδρομή τα ξημερώματα της Τετάρτη, οι Ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Παλαιστινιακή πόλη Καλκίλια, υποστηριζόμενες από τεθωρακισμένα οχήματα, σύμφωνα με αναφορές του Al Jazeera Arabic.
Σε μια από τις πιο βίαιες συγκρούσεις των τελευταίων μηνών, τουλάχιστον 12 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια στρατιωτικών επιδρομών και αεροπορικών επιθέσεων του Ισραήλ σε ολόκληρη την κατεχόμενη περιοχή τη Δευτέρα και την Τρίτη.
The moment the Israeli occupation forces arrested the father of the martyr Ihab Abu Hamed during the storming of the city of #Qalqilya #WestBank #Palestine@AlQastalps pic.twitter.com/MLvA9scyw4
— ⚡️🌎 World News 🌐⚡️ (@ferozwala) August 7, 2024
Το προσωνύμιο «Genocide Joe» και ο ρόλος του Μπάιντεν
Ο Ράμι Κούρι, ανώτερος ερευνητής στο Αραβικό Κέντρο της Ουάσινγκτον, δήλωσε στο Al Jazeera ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θέλει να τον θυμούνται ως «Genocide Joe» και το Ισραήλ φαίνεται να είναι το εμπόδιο για την συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που ο Μπάιντεν «απεγνωσμένα» επιθυμεί.
«Ο Μπάιντεν είναι απελπισμένος, απόλυτα απελπισμένος να καταφέρει την κατάπαυση του πυρός πριν αποχωρήσει από το αξίωμα. Μερικώς για την κληρονομιά του, έτσι ώστε να μην τον θυμούνται για πάντα ως “Genocide Joe”. Και εν μέρει για να βοηθήσει την Καμάλα Χάρις, την οποία αναμένει να τον διαδεχθεί», ανέφερε ο Κούρι.
Τη Δευτέρα, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν συγκάλεσε την ομάδα εθνικής ασφάλειας για να συζητήσουν τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και μίλησε με τον Βασιλιά Αμπντάλα Β’ της Ιορδανίας, σύμφωνα με δήλωση του Λευκού Οίκου. «Οι ηγέτες συζήτησαν τις προσπάθειές τους για αποκλιμάκωση των περιφερειακών εντάσεων, συμπεριλαμβανομένης μιας άμεσης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης των ομήρων», ανέφερε η πηγή στους New York Times, αναφερόμενη στη συνομιλία μεταξύ του κ. Μπάιντεν και του βασιλιά.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα AXIOS, προ ολίγων ημέρων, ο Τζο Μπάιντεν ζήτησε σε αυστηρό τόνο από τον Νετανιάχου να επικεντρωθεί στις διαπραγματεύσεις και να μην προχωρήσει σε κλιμάκωση διακυβεύοντας την αμερικανική βοήθεια. Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν φέρεται να κάλεσε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για κατάπαυση του πυρός με τη Χαμάς, προσθέτοντας ότι η δολοφονία του Χανίγια «δεν βοήθησε» τις προσπάθειες διαπραγμάτευσης για τον τερματισμό του πολέμου.
Στις δηλώσεις του στην Ουάσιγκτον ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν απηύθυνε ξανά έκκληση στα μέρη να «σπάσουν αυτόν τον κύκλο» της βίας και να κλειστεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, παρά τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια, βασικού παράγοντα στις έμμεσες διαπραγματεύσεις. Εχθές, Τρίτη 6 Αυγούστου, δήλωσε πως επαφίεται στον νέο πολιτικό ηγέτη της Χαμάς, τον Γιαχία Σινουάρ, να αποφασίσει εάν θα κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός με το Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, όπου ο πόλεμος διανύει πλέον την 306η ημέρα του.
Σήμερα, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Αυστραλό ομόλογό τους, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν και ο υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν επικεντρώθηκαν στα γεγονότα στη Μέση Ανατολή. Ο Μπλίνκεν προέτρεψε ξανά σε ψυχραιμία και τόνισε ότι καμία πλευρά δεν πρέπει να κλιμακώσει την κατάσταση, σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ μετέφεραν αυτό το μήνυμα απευθείας στο Ιράν και στο Ισραήλ, χρησιμοποιώντας Ελβετούς μεσάζοντες. Ο Μπλίνκεν μίλησε επίσης για τον διορισμό του Γιαχία Σινουάρ ως ηγέτη της Χαμάς, αναφερόμενος με αισιοδοξία στις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Ο Όστιν αναφέρθηκε στην επίθεση κατά αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ, η οποία τραυμάτισε 5 Αμερικανούς, δηλώνοντας ότι δεν θα ανεχτούν επιθέσεις εναντίον του προσωπικού τους και υπονοώντας την εμπλοκή Ιρανικής πολιτοφυλακής.
Ο Γιαχία Σινουάρ και οι διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός
Η Χαμάς ανέδειξε τον Γιαχία Σινουάρ ως ηγέτη της στη Γάζα μετά τη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη την περασμένη εβδομάδα. Ο Σινουάρ, ο οποίος θεωρείται ο αρχιτέκτονας της πιο βίαιας επίθεσης στο Ισραήλ εδώ και δεκαετίες, στις 7 Οκτωβρίου του 2023, παραμένει κρυμμένος στη Γάζα, αψηφώντας τις Ισραηλινές προσπάθειες να τον σκοτώσουν από την έναρξη του πολέμου.
Η επιλογή του Σινουάρ, ενός ανθρώπου που πέρασε τα μισά από τα χρόνια της ενηλικίωσής του στις φυλακές του Ισραήλ, σηματοδοτεί την αναπόφευκτη ανάγκη του Ισραήλ να αντιμετωπίσει τον νέο ηγέτη της Χαμάς για μια λύση στον πόλεμο στη Γάζα. Ένας περιφερειακός διπλωμάτης σχολίασε: «Η ανάδειξή του σημαίνει ότι το Ισραήλ πρέπει να αντιμετωπίσει τον Σινουάρ για μια λύση στον πόλεμο στη Γάζα. Είναι ένα μήνυμα σκληρότητας [από την πλευρά της Χαμάς] και είναι αδιάλλακτο».
Yahya Sinwar is the NEW head of Hamas pic.twitter.com/BjbjU9fwjU
— Ryan Rozbiani (@RyanRozbiani) August 6, 2024
Από την έναρξη του πολέμου, οι περισσότερες διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός έχουν πραγματοποιηθεί στην Αίγυπτο και το Κατάρ. Ωστόσο, ο Γιαχία Σινουάρ έχει διαδραματίσει κεντρικό ρόλο από την κρυψώνα του στη Γάζα. Καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, η συναίνεση του Σινουάρ ήταν απαραίτητη για τους διαπραγματευτές της Χαμάς πριν δεχτούν οποιεσδήποτε παραχωρήσεις, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν τις συζητήσεις.
Παρόλο που οι αξιωματούχοι της Χαμάς έχουν προηγουμένως υποστηρίξει ότι ο Σινουάρ δεν έχει τον τελευταίο λόγο στις αποφάσεις της ομάδας, ο ηγετικός του ρόλος στη Γάζα και η ισχυρή του προσωπικότητα του έχουν προσδώσει μεγάλη σημασία στον τρόπο λειτουργίας της Χαμάς, σύμφωνα με συμμάχους και εχθρούς. «Δεν υπάρχει απόφαση που να μπορεί να ληφθεί χωρίς τη συμβουλή του Σινουάρ», δήλωσε ο Σαλάχ αλ-Ντιν αλ-Αουάουδεχ, μέλος της Χαμάς και πολιτικός αναλυτής. Η αναμονή για την έγκριση του Σινουάρ έχει συχνά καθυστερήσει τις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός.
Ο Σινουάρ έχει μερικές φορές διαφωνήσει με τους ηγέτες της Χαμάς και θεωρείται λιγότερο πρόθυμος να παραχωρήσει έδαφος στους Ισραηλινούς διαπραγματευτές, εν μέρει επειδή γνωρίζει ότι είναι πιθανό να σκοτωθεί, ανεξάρτητα από το αν τελειώσει ο πόλεμος ή όχι. Ο θάνατος του προκατόχου του, Ισμαήλ Χανίγια, σε έκρηξη στην Τεχεράνη την περασμένη εβδομάδα, ενισχύει αυτήν την αντίληψη.
Η ετοιμότητα του Ιράν και της Χεζμπολάχ για επίθεση
Οι ένοπλες δυνάμεις του Ιράν και οι σύμμαχοί του αναμένουν την εντολή του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη, Αλί Χαμενεΐ, για την επίθεση κατά του Ισραήλ, μετά τις δολοφονίες ηγετικών στελεχών της Χαμάς και της Χεζμπολάχ. Η διεθνής διπλωματία καταβάλει ύστατες προσπάθειες για αυτοσυγκράτηση, ενώ οι Φρουροί της Επανάστασης έχουν αναπτύξει εκατοντάδες πυραύλους στην πόλη Μπαντάρ Αμπάς και περιμένουν την εντολή του Χαμενεΐ για να τους εκτοξεύσουν.
Οι επιθέσεις με ρουκέτες και ντρόουν στην περιοχή έχουν ήδη τραυματίσει αρκετούς στρατιώτες και πολίτες, ενώ οι Αμερικανοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι το Ιράν μετακινεί εκτοξευτήρες πυραύλων και πραγματοποιεί στρατιωτικές ασκήσεις ενόψει επίθεσης.
Εχθές, όπως έγινε γνωστό μέσω δημοσιεύματος των New York Times, η Ρωσία φέρεται να προμηθεύει το Ιράν με προηγμένο στρατιωτικό εξοπλισμό. Ο νέος Πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, δήλωσε σε έναν ανώτερο αξιωματούχου του Κρεμλίνου, ότι η Τεχεράνη είναι αποφασισμένη να επεκτείνει τις σχέσεις της με τον «στρατηγικό εταίρο» της, Ρωσία.
«Η Ρωσία είναι μεταξύ των χωρών που έχουν σταθεί στο πλευρό του Ιρανικού έθνους σε δύσκολες στιγμές», είπε ο Πεζεσκιάν στον Σερκέι Σοϊγκού, τον γραμματέα του ρωσικού συμβουλίου ασφαλείας, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην Τεχεράνη.
#Iranian President Masoud #Pezeshkian received Secretary of #Russia's Security Council Sergei Shoigu in Tehran. pic.twitter.com/4AokQ54Qrf
— H2 News Agency (@h2newsagency) August 6, 2024
Ο υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου, που ταξίδεψε σε Κατάρ και Αίγυπτο, απηύθυνε έκκληση σε όλες τις πλευρές για αυτοσυγκράτηση. Η Ουάσινγκτον συνεχίζει τις διπλωματικές προσπάθειες, αλλά η ημέρα και η φύση της επίθεσης του Ιράν παραμένουν ακόμα άγνωστες.
Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες εκτιμούν ότι θα υπάρξουν δύο κύματα επιθέσεων από την Χεζμπολάχ και το Ιράν. Ωστόσο, ποιος θα χτυπήσει πρώτος και τι θα συνεπάγονται οι επιθέσεις παραμένει ασαφές. Σε αυτό το πλαίσιο το Πεντάγωνο ενισχύει τις δυνάμεις του στην περιοχή με περισσότερα αντιτορπιλικά, ακόμη μία μοίρα μαχητικών αεροσκαφών, ενώ το αεροπλανοφόρο Ρούσβελτπλέει προς το Ισραήλ.
Πώς αντιδρούν οι Αμερικανοί στην υποστήριξη του Ισραήλ
Μια δημοσκόπηση που διεξήχθη από το Chicago Council on Global Affairs μεταξύ 21 Ιουνίου και 1 Ιουλίου, βρήκε ότι το 56% του Αμερικανικού λαού αντιτίθεται στην αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων για την υπεράσπιση του Ισραήλ σε περίπτωση επίθεσης από το Ιράν.
Η ανθρωπιστική κρίση στον Λίβανο
Η φιλανθρωπική οργάνωση Action Against Hunger, η οποία ανακοίνωσε παύση της ανθρωπιστικής της δράσης στον νότιο Λίβανο λόγω της «πρόσφατης βίαιας κλιμάκωσης», ανέφερε ότι η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ έχει επιδεινώσει την κατάσταση στη χώρα με τις τιμές των τροφίμων να εκτοξεύονται και τις γεωργικές εκτάσεις να καταστρέφονται.
Ένα μέλος του προσωπικού της Action Against Hunger είπε στο Al Jazeera: «Όλοι όσοι συνεργάζονται μαζί μας φαίνονται πολύ ανήσυχοι ότι η βία θα συνεχίσει να κλιμακώνεται. Ήδη βλέπουμε χιλιάδες τραυματίες, πολλοί από αυτούς παραπονιούνται για ελλείψεις τροφίμων και νερού ή τις επιπτώσεις του λευκού φωσφόρου στα χωράφια τους και την σχετική απώλεια των μέσων διαβίωσης τους».