Του δρος Μάριου Παναγιώτη Ευθυμιόπουλου*
Πιστεύεται πλέον πως δεν θα υπάρξει αίσιο τέλος στη Γάζα. Υπάρχει και εξελίσσεται πλήρης καταστροφή. Ο άμαχος πληθυσμός πρέπει να προστατευτεί. Γιατί ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας της Χαμάς καλά κρατεί. Ο πόλεμος εξελίσσεται από όλες τις πλευρές. Θα συνεχίσει να εξελίσσεται στρατιωτικά. Σε επίπεδα, μορφή και χρόνο/διάρκεια.
Αυτός ο πόλεμος αποτελεί κίνδυνο και για την περιοχή μας. Και όπως έχουμε προαναφέρει, έχει πάρει πολύ διαφορετική τροπή. Επιχειρησιακά και πρακτικά πήρε λανθασμένη τροπή. Η τροπή αυτή φαίνεται να έχει στραφεί και πρακτικά εναντίον του παλαιστινιακού λαού της Γάζας και της Δυτικής Όχθης στο σύνολο, αλλά και των Αράβων του Ισραήλ. Ας μην ξεχνάμε ωστόσο πως ήταν και είναι η Χαμάς που έδωσε το έναυσμα με τον τρόπο και την εγκληματική πράξη της 7ης Οκτωβρίου 2023.
Από κει και πέρα, η ισραηλινή κυβέρνηση αντιδρά καθοριστικά για τα δικά της συμφέροντα. Έχει πληγεί η εικόνα μιας χώρας όπου η ασφάλεια παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και στον τρόπο λήψης αποφάσεων. Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα. Η εικόνα που βγαίνει από τη Γάζα διαφοροποιεί τη στάση πολλών κρατών που άμεσα, την 7η Οκτωβρίου 2023, πήραν στάση υποστήριξης υπέρ του Ισραήλ. Δεν δικαιολογείται καμία βιαιοπραγία απέναντι σε αμάχους.
Από την άλλη, είναι ξεκάθαρο ότι μέλη της Χαμάς, περιφερειακά κέντρα και στρατηγεία βρίσκονται σε περιοχές και κτίρια-κλειδιά, όπου υπάρχουν άμαχοι ή υποδομές νοσοκομειακές ή σχολικές, μεταξύ άλλων. Επιβαρύνοντας την προσπάθεια του Ισραήλ να απαλλαγεί από μια τρομοκρατική ομάδα. Και αυτή είναι ακόμα μία σκληρή πραγματικότητα. Γιατί σε έναν υβριδικό πόλεμο, όπως εξελίσσεται, υπάρχουν μόνο βία και καταστροφή. Κανένας δεν κερδίζει. Η βία θα οδηγήσει σε περαιτέρω βία. Βία η οποία πλέον υπάρχει ο ανοιχτός φόβος να μεταφερθεί και σε άλλες περιοχές/χώρες. Αρχή με τον Λίβανο. Σε συνέχεια, σε επέκταση επιχειρήσεων στη Συρία, που ήδη διεξάγονται. Και να περάσει και με διάφορα τρομοκρατικά χτυπήματα σε διάφορους στόχους, κυρίως δυτικών συμφερόντων, αλλά και εβραϊκούς και περιοχών ή χωρών που στηρίζουν το Ισραήλ. Το ερώτημα είναι ποιοι πιθανώς να το κάνουν αυτό, πότε, και σε ποια ένταση. Και πώς να αντιμετωπιστούν.
Ας σημειωθεί πως ο πόλεμος αυτός έδωσε και ένα άλλο έναυσμα, σε περιφερειακές χώρες αλλά και δυνάμεις, να φέρουν ξανά στο προσκήνιο τα «σχέδιά τους» για τη δική τους υπεροχή. Γιατί παγκόσμιοι πόλεμοι καλά κρατούν ήδη και δίνουν «τροφή για ευκαιρίες», ενώ πολλοί από εμάς ακόμα δεν δεχόμαστε την ωμή πραγματικότητα και την ανάγκη λήψης αποφάσεων. Στην Ουκρανία, στη βόρεια και τη δυτική Αφρική, στη νοτιοανατολική Αφρική, στην Υεμένη και σε περιοχές όπου υπάρχει μια λεπτή γραμμή: στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, στα Βαλκάνια και στον Καύκασο, στην κεντρική και τη νότια Ασία και την περιοχή της Ταΐβάν και της Κίνας, μεταξύ άλλων. Δεν ζούμε σε ειρηνικό κόσμο, όσο και να προσπαθούμε. Και, όπως και να ‘χει, η περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι η Μέση Γη. Είναι το σταυροδρόμι πολλών λαών, πολιτισμού και Ιστορίας, θρησκειών και εμπορίου. Είναι καθοριστικής σημασίας ο έλεγχος των περιοχών αυτών.
Ζούμε σε μια παγκοσμιοποιημένη περίοδο, κατά την οποία η ένταση πολεμικών συρράξεων θα επεκταθεί. Για πολλούς «παραδοσιακούς» και άλλους «μη παραδοσιακούς» λόγους. Ας είμαστε ρεαλιστές. Χρειάζεται να έχουμε αποφασιστική ηγεσία. Να ξέρουμε να επιληφθούμε σοβαρών παραγόντων που μας οδηγούν στο αποτέλεσμα να πιστεύουμε πως ζούμε σε επικίνδυνες περιόδους. Ας ανταποκριθούμε τουλάχιστον αρχικά με κόκκινες γραμμές πολιτικά και διπλωματικά και όπου χρειαστεί στρατιωτικά, και όχι με δηλώσεις περί «έντιμων συμβιβασμών». Ας προσέξουμε λοιπόν. Γιατί οι αποφάσεις εφεξής θα καθορίσουν τη σύντομη ιστορία που έρχεται να δημιουργήσει κλίμα για το αύριο. Ας πάρουμε αποφάσεις: ιστορικές. Ουσιαστικής ανάπτυξης, ασφάλειας και αναβάθμισης του ρόλου μας στην παγκόσμια κοινωνία και οικονομία.
*Aναπληρωτής καθηγητής ∆ιεθνούς Στρατηγικής και Ασφάλειας, πρόε-
δρος Τμήματος Ιστορίας, Πολιτικής και ∆ιεθνών Σπουδών Πανεπιστήμιο Νεά-
πολις Πάφος, πρόεδρος του Strategy International (SI) Ltd.