Ενα παλαιό, δημοφιλές, λαϊκό τραγούδι που κυκλοφόρησε τη δεκαετία του 1980, όταν απελευθερώνονταν τα ήθη στην Ελλάδα, φέρει τον υπερήφανο τίτλο «από εδώ η γυναίκα μου και από εδώ το αίσθημά μου».
- Μανώλης Κοττάκης
Τον ρόλο αυτό φαίνεται ότι παίζει άθελά της η χώρα μας στην τριγωνική σχέση Αμερικής – Τουρκίας και του εαυτού της. Του… αισθήματος. Της… καβάτζας, όπως χαρακτήρισε ευστόχως την πατρίδα μας ο βουλευτής Καιρίδης. Της ερωτικής αντιζήλου. Της δικαίωσης της ελληνικής παροιμίας «έχει και αλλού πορτοκαλιές».
Η προσεκτική παρατήρηση της συμπεριφοράς της αμερικανικής γραφειοκρατίας όλον αυτό τον καιρό (αλλά και του ΝΑΤΟ) δείχνει ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σχεδόν απολαμβάνει τον ανταγωνισμό που αναπτύσσεται μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Σχεδόν πανηγυρίζει για την ενόχληση του προέδρου Ερντογάν, επειδή αναβαθμίζεται εμπορικά και στρατιωτικά η Αλεξανδρούπολη εις βάρος των Στενών. Σχεδόν χαμογελά κάθε φορά που ακούει ανώτατο Τούρκο αξιωματούχο να διαμαρτύρεται για τη στρατιωτική οχύρωση της Σάμου, της Λήμνου, της Σαμοθράκης, της Χίου, της Λέσβου, της Ρόδου και άλλων νησιών του Αιγαίου. Και όχι μόνον αυτό! Με τον τρόπο της ενθαρρύνει την ανάπτυξη του ενδονατοϊκού ανταγωνισμού, αντί να τον αποτρέπει. Οι νέες βάσεις των ΗΠΑ κατά μήκος και κατά πλάτος της ελληνικής επικράτειας είναι ένας τρόπος. Τα παρατηρητήρια του ΝΑΤΟ στα νησιά μας, με τα οποία μπορεί να «βλέπει» η Αμερική βαθιά μέσα στην Ανατολία, είναι ένας δεύτερος τρόπος. Οι κόνξες που κάνει ο πρόεδρος Μπάιντεν στον πρόεδρο Ερντογάν, αποφεύγοντας να τον συναντήσει, ένας τρίτος. Το μπλόκο στην αγορά μαχητικών αεροσκαφών F-16 προς την Τουρκία από το Κογκρέσο και η διάθεση πώλησης F-35 στην Ελλάδα ένας άλλος.
Οι Αμερικανοί, που ενδιαφέρονται ιδιαιτέρως για το καθεστώς των Στενών σε περίπτωση παγκοσμίου πολέμου και για τη συμπεριφορά της Τουρκίας σε περίπτωση τακτικού πυρηνικού πολέμου (δεν θα την ήθελαν με τίποτε στο πλευρό του Πούτιν), παίζουν ασύστολα με τον ψυχισμό του Τούρκου προέδρου. Με την κρίση μεγαλείου του. Με τον εκνευρισμό που του προκαλεί η αναβάθμιση της Ελλάδος στον χάρτη του ΝΑΤΟ, καθώς ο ίδιος βλέπει την πατρίδα μας και τις ηγεσίες της ως νάνο μπροστά στον γίγαντα «Τουρκία».
Τούτων δοθέντων, είναι μάλλον εκτός κυκλοφορίας το σενάριο που θέλει τη Δύση να κάνει τα πάντα στο παρασκήνιο για να αποτρέψει ένα θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας στο Αιγαίο. Μια νέα θεωρία που ψιθυρίζεται στους διπλωματικούς διαδρόμους λέει ότι είναι ίσως υπό το συμφέρον της να το αφήσει να εξελιχθεί. Και προς το συμφέρον του Ερντογάν. Όσο πλησιάζουν οι τουρκικές προεδρικές εκλογές τόσο θα αυξάνεται το άγχος του Τούρκου προέδρου για την προσωπική έκθεσή του στις ΗΠΑ (Halkbank) αλλά και για την έκθεση της χώρας του σε κίνδυνο χρεοκοπίας.
Θα έρθει η στιγμή που για να γίνει ο νέος Κεμάλ (αποκαθηλώνοντας τον προηγούμενο) θα χρειαστεί να ισορροπήσει τη σχέση του με τη Δύση. Το θερμό επεισόδιο ίσως είναι η ιδεώδης επιλογή για εκείνον. Με την ασφάλεια της γνώσης ότι η αμερικανική θέση για τα Ελληνοτουρκικά δεν έχει μεταβληθεί και δεν είναι τόσο ευνοϊκή υπέρ ημών όσο την εμφανίζουμε, ο Ερντογάν έχει μεγάλο πειρασμό να πραγματοποιήσει το επεισόδιο. Θα είναι το τέλειο άλλοθι γιʼ αυτόν προκειμένου να κλείσει τα Στενά των Δαρδανελίων, αποκόπτοντας έτσι την πρόσβαση της Ρωσίας στη Μεσόγειο. Εσείς τι λέτε; Υπό το φως αυτών των δεδομένων, τα οποία ψιθυρίζουν οι γνώστες της περιοχής από εδώ και από εκεί, η προοπτική αυτή θα ενθουσίαζε την Αμερική ή θα την απογοήτευε;
Οι διακινητές αυτής της θεωρίας προσθέτουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πολύ θα ήθελαν, επίσης, την υπογραφή μιας συνθήκης Ελλάδος – Τουρκίας για την τελική ρύθμιση του καθεστώτος του Αιγαίου, η οποία επίσης δεν τις βρίσκει σύμφωνες, όπως είναι σήμερα διαμορφωμένο. Διότι, ως γνωστόν, θα ήθελαν τη χάραξη μιας ουδέτερης θαλάσσιας πράσινης ζώνης στη γραμμή Γιβραλτάρ – Δαρδανέλια προκειμένου να είναι ασφαλής ο πλους των πλοίων που μεταφέρουν το LNG από τα κοιτάσματα της Μεσογείου προς τον Βορρά μέσω Αλεξανδρουπόλεως και Δαρδανελίων. Και για να συμβεί αυτό πρέπει να ρυθμιστεί έτσι το εύρος των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου μεταξύ των δύο χωρών, ώστε τα πλοία LNG, όταν συνοδεύονται από αεροπλανοφόρα, να μη βρίσκουν στη ρότα τους ούτε τους στόλους των δύο χωρών απέναντι ούτε τα μαχητικά τους αεροσκάφη σε συμπλοκές πάνω από τα κεφάλια τους. Τα δε νησιά και η Μικρασία πρέπει για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης να αφοπλιστούν!
Για την ιστορία, να θυμίσουμε ότι μετά την κρίση του Μαρτίου του 1987 Παπανδρέου και Οζάλ υπέγραψαν το 1987 στο Νταβός τη δέσμευση για «μη πόλεμο», καθώς και τη διακοπή των ερευνών υδρογονανθράκων που είχε αρχίσει η καναδική εταιρία Ντένισον στη θέση «Μπάμπουρας» στη Θάσο. Εναν χρόνο μετά τα Ιμια η Ελλάς υπέγραψε τη Συμφωνία της Μαδρίτης, γραμμένη από τα χέρια της υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Ολμπράιτ, με την οποία αναγνώριζε νόμιμα και ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο. Ιστορικά, δηλαδή, τα επεισόδια αξιοποιούνται από τη Δύση για να υπογράφει η Ελλάδα με τη βία, στη βάση τετελεσμένων, όσα δεν υπέγραφε στην ειρήνη.
Διπλή η σημασία ενός θερμού επεισοδίου Ελλάδος – Τουρκίας για τη Δύση, λοιπόν, αν πιστέψουμε τις θεωρίες που διακινούνται. Και θα είναι το τέλειο άλλοθι για τον Ερντογάν να κλείσει τα Στενά στον Πούτιν, και θα βοηθήσει τις ΗΠΑ να μας καθίσουν εκόντες άκοντες στο τραπέζι για να συμφωνήσουμε σε διάλογο επί όλων των διαφορών. Σε αυτή την περίπτωση οι ΗΠΑ θα εγκαταλείψουν το… αίσθημα. Δηλαδή εμάς. Θα στεφανωθούν εκ νέου τη σύζυγο. Εκτός αν με το επεισόδιο καταφέρουμε συντριπτικό πλήγμα στους «απέναντι» (έτσι αποκαλούν οι Ελληνες την Τουρκία στις καθʼ εκάστην συζητήσεις τους. Απέναντι!).
Με τις υγείες μας.