Του Μιχάλη Ψύλου
psilosm@naftemporiki.gr
Παντού στην Ευρώπη χρειάζονται χρήματα αυτή τη στιγμή. Πάνω από όλα, ο δημόσιος τομέας. Τα κράτη χρειάζονται χρήματα για να μετριάσουν με κάποιο τρόπο το σοκ από τις τιμές στην ενέργειας. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη τη Γηραιά Ήπειρο δεν θα μπορούν πλέον να πληρώνουν τους λογαριασμούς για θέρμανση, που έχουν τριπλασιαστεί.
Στις Βρυξέλλες, φοβούνται για μια εφιαλτική κατάσταση τον επερχόμενο χειμώνα. Τόσο στην οικονομία όσο και κοινωνία και την πολιτική. Στην Ιταλία, την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, η ακροδεξιά κερδίζει συνεχώς έδαφος και δεν αποκλείεται η νοσταλγός του Μουσολίνι, Τζόρτζια Μελόνι, να αναδειχθεί πρωθυπουργός. Στη Γαλλία, ο Μακρόν είναι όμηρος της αντιπολίτευσης που ελέγχει τη Βουλή και στη Γερμανία,η ακροδεξιά είναι πιθανό να προσπαθήσει να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά την εκρηκτική κατάσταση.
Κάποιες κυβερνήσεις προσπαθούν να ζητήσουν να πληρώσουν τουλάχιστον αυτοί που τώρα επωφελούνται οικονομικά από τον πόλεμο της Ουκρανίας, για τη στήριξη των νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα: Φορολογώντας τα υπερκέρδη. Η Ισπανία το κάνει, η Πορτογαλία, το Βέλγιο, η Ιταλία το ίδιο. Ακόμη και η Μεγάλη Βρετανία, η οποία δεν είναι πλέον χώρα της ΕΕ – και ακολουθεί στην πραγματικότητα νεοφιλελεύθερες πολιτικές – ανακοίνωσε πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση 25% για τις πολυεθνικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Και η Γερμανία; Η ατμομηχανή της ΕΕ; Ο Για τον νεοφιλελεύθερο ομοσπονδιακό υπουργό Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, κάτι τέτοιο είναι προφανώς η ουσία του…διαβόλου. Οι φόροι δεν πρέπει να αυξηθούν , λέει, αλλά μάλλον να μειωθούν. Ειδικά για τους πλούσιους. «Οι μόνοι κερδισμένοι από το φορολογικό σχέδιό του είναι οι κερδοφόρες εταιρείες ή οι επιχειρήσεις που αυτή τη στιγμή είναι οι νικητές της κρίσης.Γιατί δεν πρέπει τώρα να συνεισφέρουν οικονομικά για την αντιμετώπιση του εκρηκτικού ενεργειακού κόστους; Για να μην ξεσπάσει ο θυμός το φθινόπωρο και το χειμώνα,και να προκληθείαυτό που ήδη φοβούνται πολλοί: κοινωνική αναταραχή», γράφει η γερμανική Tagesschau.
Στα σχέδια του νεοφιλελεύθερου Λίντνερ συναντούν – ευτυχώς -έντονη αντίδραση από τους συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινους. Οι δύο εταίροι του κυβερνητικού συνασπισμού, οι Πράσινοι και το SPD, θεωρούν ότι αυτό το σχέδιο δεν είναι κοινωνικά ισορροπημένο καθώς δεν δίνει σημαντική χείρα βοηθείας στους πραγματικά φτωχούς. Ο επικεφαλής του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW), Μάρτσελ Φράτσερ τόνισε μάλιστα με τα σχέδια Λίντνερ «τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα,που επηρεάζονται ιδιαίτερα από τον πληθωρισμό, δεν παίρνουν ουσιαστικά τίποτα».
Δεν είναι τυχαίο ότι το σχέδιο Λίντνερ συναντά ένθερμη υποστήριξη από το αντιπολιτευόμενο Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα. Τα νεοφιλεύθερα σχέδια και οι εμπνευστές τους δεν ταιριάζουν όμως σε μια Ευρώπη, που πρέπει τώρα να επιδείξει αλληλεγγύη για να μείνει ενωμένη. Και σίγουρα δεν ταιριάζουν με τις προκλήσεις της εποχής.