Η πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης Ζάεφ θα συζητηθεί τα μεσάνυχτα της Πέμπτης – Το αποτέλεσμα θα δρομολογήσει πολιτικές εξελίξεις σε μία περίοδο έντονης αναταραχής
Εν αναμονή της συζήτησης της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ, την Πέμπτη στα Σκόπια, πολιτικοί αναλυτές αναφέρονται στα πιθανά τέσσερα σενάρια, από τα οποία ωστόσο κανένα δεν είναι ξεκάθαρο, εξαιτίας της μπερδεμένης πολιτικής κατάστασης που επικρατεί.
Υπενθυμίζεται πως τη Δευτέρα το αντιπολιτευόμενο εθνικιστικό κόμμα VMRO-DPMNE κατέθεσε πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης, το οποίο υπέγραφαν 61 βουλευτές της αντιπολίτευσης. Την ίδια ώρα ο επικεφαλής του VMRO-DPMNE Χρίστιαν Μίτσκοσκι, δήλωνε πως διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ικανή να σχηματίσει νέα κυβέρνηση.
Ωστόσο τις επόμενες ώρες βουλευτές του αλβανικού κόμματος «Συμμαχία για τους Αλβανούς-Εναλλακτική» ξεκίνησαν να δημιουργούν προβλήματα στο στρατόπεδο της αντιπολίτευσης λόγω συμμετοχής στην αντικυβερνητική πλατφόρμα και του ακροαριστερού αντισυστημικού λαϊκίστικου κόμματος «Levica» (Αριστερά), το οποίο, διατηρεί σταθερά αντιαλβανικό προφίλ.
Πολιτικοί αναλυτές στα Σκόπια μιλούν για τέσσερα σενάρια, ένα από τα οποία θα προκύψει τα μεσάνυχτα της Πέμπτης μετά τη συζήτηση της πρότασης μομφής κατά της κυβέρνησης Ζάεφ.
1ο Σενάριο : Η κυβέρνηση λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης και δεν παραιτείται ο Ζάεφ
Το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM) αμφισβητεί τη δυνατότητα του VMRO-DPMNE όχι μόνο να οδηγήσει στην καταψήφιση της κυβέρνησης Ζάεφ αλλά και να προχωρήσει στο σχηματισμό νέου κυβερνητικού συνασπισμού. Πληροφορίες αναφέρουν πως ο Ζάεφ δέχεται πιέσεις να ανακαλέσει την απόφαση παραίτησής του και να το ανακοινώσει δημόσια πριν από την Πέμπτη. Εάν η κυβερνητική πλειοψηφία παραμείνει αρραγής και η κυβέρνηση λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, τότε είναι πιθανό ο Ζάεφ να παραμείνει στη θέση του, με τις πρόωρες εκλογές να μετατίθενται για την άνοιξη του 2022.
2ο Σενάριο: Η κυβέρνηση λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης και αναλαμβάνει νέος πρωθυπουργός
Στην περίπτωση αυτή η κυβέρνηση λαμβάνει την απαραίτητη εμπιστοσύνη των 61 βουλευτών που απαιτούνται, αλλά ο πρωθυπουργός Ζάεφ επιμένει στην παραίτηση από τη θέση του, ώστε ο κυβερνητικός συνασπισμός να επιλέξει νέο πρόσωπο για διάδοχό του.
Ο νέος πρωθυπουργός θα σχηματίσει κυβέρνηση και θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης. Εάν προχωρήσει το σενάριο αυτό, τις επόμενες μέρες ο πρόεδρος της χώρας Στέβο Πενταρόβσκι, θα πρέπει να δώσει την εντολή στο πρώτο σε έδρες κόμμα στη βουλή (SDSM) και στη συνέχεια ο νέος υποψήφιος πρωθυπουργός έχει προθεσμία 20 ημερών για να ανακοινώσει τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης στη Βουλή και να ακολουθηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία. Το σενάριο αυτό κρύβει κινδύνους για το μέλλον της κυβερνητικής συμμαχίας, αφού επιφέρει και αλλαγές στο υπουργικό συμβούλιο, οπότε θα πρέπει να υπάρχει νέα πολιτική διαπραγμάτευση μεταξύ των κομμάτων του συνασπισμού.
3ο Σενάριο: Η κυβέρνηση δεν λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης και η αντιπολίτευση σχηματίζει κυβέρνηση
Το σενάριο αυτό θα ισχύσει μόνο εάν το VMRO-DPMNE του Μίτσκοσκι καταφέρει και μετατρέψει τους 61 ψήφους δυσπιστίας προς την κυβέρνηση Ζάεφ σε ψήφο εμπιστοσύνης νέας κυβερνητικής συμμαχίας με τον ίδιο επικεφαλής. Από τις δηλώσεις εκπροσώπων αντιπολιτευόμενων αλβανικών κομμάτων, που τάχθηκαν υπέρ της πτώσης της κυβέρνησης Ζάεφ, δεν προκύπτει πως θα στηρίξουν μια πλειοψηφία υπό τον Μίτσκοσκι, ο οποίος ανακοίνωσε πως θα το προσπαθήσει ακόμη και εάν αποτύχει, διαφορετικά τάχθηκε υπέρ διεξαγωγής πρόωρων εκλογών. Εάν ο επικεφαλής του VMRO-DPMNE καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση μέσα σε 20 μέρες, μετά από εντολή του προέδρου Πενταρόβσκι, τότε διαμορφώνεται μια νέα πραγματικότητα στη χώρα. Οι αναλυτές εκτιμούν πως πρόκειται για ένα σενάριο με πολλές πιθανότητες, τονίζοντας πως η καταψήφιση της κυβέρνησης Ζάεφ μπορεί να οδηγήσει μικρότερα κόμματα της σημερινής κυβερνητικής συμμαχίας προς το στρατόπεδο του VMRO-DPMNE διευρύνοντας τη δυναμική του, παρά την παρουσία του μικρού αντιαλβανικού κόμματος «Levica» .
4ο Σενάριο: Η κυβέρνηση δεν λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης, αλλά ούτε το VMRO-DPMNE διαθέτει πλειοψηφία
Το ενδεχόμενο να μην λάβει ψήφο εμπιστοσύνης η κυβέρνηση Ζάεφ και το VMRO-DPMNE του Μίτσκοσκι να μην μπορέσει να σχηματίσει νέα κυβερνητική συμμαχία, οδηγεί είτε σε πρόωρες εκλογές είτε σε συνέχιση της πρωθυπουργίας υπό τον Ζάεφ αλλά χωρίς ουσιαστικές δυνατότητες. Οι αναλυτές επισημαίνουν πως δεν υπάρχουν νομικές προθεσμίες για το χρονικό διάστημα που θα διαρκέσει μια τέτοια κατάσταση, αλλά σίγουρα θα είναι πολύ δύσκολο να προωθηθεί νομοθετικό έργο στη βουλή, απουσία πλειοψηφίας. Άπαντες θεωρούν κακή εξέλιξη ένα τέτοιο σενάριο, αφού υπάρχουν σοβαρά θέματα που αφορούν την πορεία της χώρας προς την Ε.Ε. που θα πρέπει να συζητηθούν και αναζητηθούν λύσεις άμεσα. Οπότε ως καλύτερη λύση προβάλλεται η προσφυγή στις κάλπες αν και στη χώρα τον τελευταίο χρόνο πραγματοποιήθηκαν βουλευτικές και δημοτικές εκλογές.