Ο Αχμέτ Νταβούτογλου, μιλώντας στο Habertürk, υποστήριξε ότι το Χαλέπι «έπεσε» στο συριακό καθεστώς με την έγκριση της Τουρκίας σε αντάλλαγμα την άδεια της Ρωσίας για να πραγματοποιήσει η Τουρκία την πρώτη της εισβολή σε συριακό έδαφος, την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» (24 Αυγούστου 2016 – 29 Μαρτίου 2017).
Στόχος της επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη», όπως και των άλλων τουρκικών εισβολών στη Συρία που ακολούθησαν, είναι η αποτροπή δημιουργίας κουρδικού κράτους στο μαλακό της υπογάστριο, δηλαδή κατά μήκος της συροτουρκικής παραμεθόριου.
Για την Τουρκία η δημιουργία ενός «Κουρδικού Διαδρόμου», «διάδρομο τρομοκρατίας» τον αποκαλεί, που θα ξεκινά από το βόρειο Ιράκ και θα καταλήγει στη Μεσόγειο, αποτελεί απειλή ζωτικής σημασίας.
Από την έναρξη της επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη» υπήρχαν ισχυρές πληροφορίες που ανέφεραν ότι η Τουρκία εισέβαλε μετά από άδεια της Ρωσίας, κάτι που το υποστήριζαν και οι Κούρδοι.
Είναι η πρώτη φορά που γίνεται επίσημη παραδοχή αυτής της ρωσοτουρκικής συμφωνίας.
Η Τουρκία προσπαθούσε να «μπει» από το 2014
Τη δημιουργία «ζώνης ασφαλείας» στα σύνορά της με τη Συρία έθεσε η Τουρκία για πρώτη φορά ως αίτημα στα τέλη Σεπτεμβρίου 2014. Επί προεδρίας Ομπάμα.
Λίγες ημέρες μετά την έναρξη της πολιορκίας της Κομπάνι από το Ισλαμικό Κράτος, ο Ερντογάν παρέταξε δεκαπέντε άρματα μάχης σε ένα τουρκικό λόφο που δεσπόζει της παραμεθόριας συροκουρδικής πόλης και άρχισε να ζητά από τους Αμερικανούς να τον αφήσουν να εισβάλει, να καταλάβει την πόλη και να δημιουργήσει εκεί τη «ζώνη ασφαλείας», επειδή οβίδες από τους τζιχαντιστές είχαν πέσει σε τουρκικό έδαφος.
Οι Κούρδοι απάντησαν ότι εάν ο Ερντογάν έμπαινε στην Κομπάνι θα απαντούσαν με ολοκληρωτικό πόλεμο και το θέμα «πάγωσε».
Έναν ακριβώς χρόνο μετά, τέλη Σεπτεμβρίου 2015, ο Τούρκος πρόεδρος έπεισε τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, Μπόικο Μπορίσοφ, να γίνει απεσταλμένος του και να θέσει εκ μέρους του το ζήτημα της δημιουργίας «ζώνης ασφαλείας» στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτή τη φορά το έδαφος δημιουργίας της «ζώνης ασφαλείας» μεταφέρθηκε δυτικά του Ευφράτη.
Ο δε Μπορίσοφ με δηλώσεις του άφηνε να εννοηθεί ότι θα είχε και η Βουλγαρία συμμετοχή σε αυτό το σχέδιο.
«Μαζί με τον Τούρκο πρωθυπουργό εξετάζουμε την ιδέα (δημιουργίας) μιας ζώνης ασφαλείας στη Συρία προκειμένου οι άνθρωποι να παραμένουν κοντά στη γενέτειρά τους και ταυτόχρονα να λαμβάνουν βοήθεια» δήλωνε ο Μπορίσοφ στο βουλγαρικό τηλεοπτικό δίκτυο BNT από τις Βρυξέλλες.
Ο Μπορίσοφ είπε ακόμα ότι έλαβε μια σχετική επιστολή από τον Αχμέτ Νταβούτογλου για την οποία ενημέρωσε τους ομολόγους του και σε αυτή ο Νταβούτογλου πρότεινε «την θέσπιση μιας ζώνης ασφαλείας στο βόρειο τμήμα της Συρίας, κάτι που θα επέτρεπε την εθελοντική επιστροφή των προσφύγων». Οι Ευρωπαίοι απέρριψαν το σχέδιο.
Στις αρχές Οκτωβρίου 2015, οι ΗΠΑ διαχώρισαν τη θέση τους από τη «ζώνη ασφαλείας» του Ερντογάν.
Ο τότε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μαρκ Τόνερ, δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι σε θέση να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν μια «νεκρή ζώνη», ή όπως την ονομάζει η Τουρκία «ζώνη ασφαλείας» στη Συρία, καθώς δεν έχουν την απαιτούμενη υλικοτεχνική δυνατότητα.
Λίγο μετά ακολούθησε η απόφαση των Αμερικανών να συμμαχήσουν με τους Κούρδους.
Ο πρόεδρος Ομπάμα ενέκρινε τις προτάσεις του στρατηγού Τζόσεφ Φ. Ντάντφορντ Τζούνιορ για ισχυροποίηση του αγώνα ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος, «οι οποίες περιλαμβάνουν απευθείας εξοπλισμό των Κούρδων της Συρίας από τις ΗΠΑ».
Τότε «γεννήθηκαν» και οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), που ανέλαβαν τον πόλεμο ενάντια στο «χαλιφάτο».
Αρχικά η «ζώνη ασφαλείας» που ζητούσε ο Ερντογάν ήταν μικρή.
Επρόκειτο για μια περιοχή στη βορειοδυτική Συρία, από τη δυτική όχθη του ποταμού Ευφράτη μέχρι την πόλη Αζάζ.
Τελικά, αφού δεν του έδινε κανείς αυτό που ζητούσε, αποφάσισε να το πάρει μόνος του.
Έτσι, στις 24 Αυγούστου 2016 εισέβαλε στη βορειοδυτική Συρία πραγματοποιώντας την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» και πολεμώντας μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2017 κατέλαβε τα εδάφη της «ζώνης» του.
Σε εκείνη τη φάση άπαντες νόμισαν ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα έμενε ικανοποιημένος και θα τους άφηνε στην ησυχία τους.
Η όρεξη όμως του Ερντογάν για περισσότερες κατακτήσεις μόλις είχε ανοίξει.
Έχοντας έντονο φόβο ότι ο κουρδικός θύλακας της Αφρίν, στην άκρη της βορειοδυτικής Συρίας, όχι πολλά χιλιόμετρα μακριά από τις ακτές της Μεσογείου, θα γινόταν το εφαλτήριο από το οποίο στο μέλλον οι Κούρδοι θα εισέβαλαν στην τουρκική επαρχία του Χατάι (Αντιόχεια – Αλεξανδρέττα) για να αποκτήσουν έξοδο στη θάλασσα, εξαπέλυσε στις 20 Ιανουαρίου 2018 τη δεύτερη τουρκική εισβολή στη Συρία, την επιχείριση «Κλάδος Ελαίας», με στόχο την κατάληψη του καντονιού – θύλακα της Αφρίν.
Η κουρδική αντίσταση κράτησε δύο μήνες και τέσσερις ημέρες.
Στις 24 Μαρτίου 2018 και ενώ τα τουρκικά στρατεύματα και οι τζιχαντιστές μισθοφόροι είχαν φτάσει έξω από την πόλη της Αφρίν, η φρουρά της πόλης αποφάσισε να την εκκενώσει για να μην καταστραφεί από τις μάχες.
Τους Κούρδους στρατιώτες ακολούθησαν δεκάδες χιλιάδες συμπατριώτες τους, που δεν θέλησαν να ζήσουν υπό τουρκικό ζυγό.
Ο Τούρκος πρόεδρος είχε κάθε λόγο να πανηγυρίζει, μιας και είχε απομακρύνει τους Κούρδους μακριά από τη Μεσόγειο και τους είχε στείλει ανατολικά του Ευφράτη.
Επίσης είχε καταλάβει τα διπλάσια εδάφη από όσα ζητούσε τέσσερα χρόνια πριν.
Ούτε αυτά όμως ήταν αρκετά. Πλέον δεν του αρκούσε να «εμποδίσει» τον «τρομοκρατικό διάδρομο», όπως αποκαλεί τα κουρδικά εδάφη κατά μήκος των νότιων συνόρων της Τουρκίας, αλλά ήθελε να τον καταλάβει μέχρι τα σύνορα με το Ιράκ, υλοποιώντας έτσι και την υπόσχεσή του στον τουρκικό «Όρκο του Έθνους».
Στη συνέχεια κατάφερε να πείσει τον Ντόναλντ Τραμπ να τον αφήσει να εισβάλει και στα εδάφη ανατολικά του Ευφράτη.
Ωστόσο, οι πολύ ισχυρές αντιδράσεις στο εσωτερικό της Αμερικής όπως και ένα νυχτερινό οργισμένο τηλεφώνημα του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στο Αμερικανό πρόεδρο όπου τον καλούσε να μην εγκαταλείψει τους Κούρδους της Συρίας, ματαίωσαν σε εκείνη τη φάση την εισβολή.
Ο Ερντογάν όμως δεν παραιτήθηκε του σκοπού του. Έτσι, κατάφερε και απέσπασε νέο «πράσινο φως» από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Πάλι η Ουάσιγκτον ξεσηκώθηκε, αλλά αυτή τη φορά ο Τούρκος πρόεδρος δεν καθυστέρησε.
Εκδηλώθηκε από εδάφους και αέρος τις μεσημβρινές ώρες της Τετάρτης 9 Οκτωβρίου 2019 στις 16.00 το απόγευμα τοπική ώρα, μόλις ξημέρωνε στην Αμερική και ημέρα της εβραϊκής γιορτής «Γιομ Κιπούρ».
Πώς οι Αμερικανοί συμμάχησαν με τους Κούρδους
Για τους Αμερικανούς η Τουρκία έπαψε να θεωρείται αξιόπιστος εταίρος από τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2015.
Τότε αποκαλύφθηκε ότι 500 εκ. δολάρια που της είχε διαθέσει το Πεντάγωνο για ένα πρόγραμμα που προέβλεπε την εκπαίδευση 5.400 Σύρων «ανταρτών» δαπανήθηκαν για μόλις 135 άνδρες, οι οποίοι όχι μόνο κόστισαν περίπου 3,7 εκ. δολάρια ο καθένας, αλλά και μόλις εισήλθαν στη Συρία δήλωσαν μέλη της Αλ Κάιντα.
Στις ΗΠΑ προκλήθηκαν ισχυρές αντιδράσεις και ο πρόεδρος Ομπάμα, αισθανόμενος προσωπικά προδομένος από τους Τούρκους αφού ήταν δική του ιδέα το πρόγραμμα, το διέκοψε «μαχαίρι» και στράφηκε στους Κούρδους.
Στις 12 Οκτωβρίου ιδρύθηκαν οι υπό κουρδική διοίκηση Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), στις 13 Οκτωβρίου οι Αμερικανοί έρριψαν τα πρώτα 110 κιβώτια οπλισμού και πυρομαχικών στους νέους τους συμμάχους και την ίδια ημέρα απέσυραν τα αντιαεροπορικά συστήματα Patriot που είχαν αναπτύξει στην επαρχία Γκαζιαντέπ της νότιας Τουρκίας.
