Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν καθώς οι Ταλιμπάν συνεχίζουν την ορμητική προέλασή τους στο Αφγανιστάν. Το πρωί οι Ταλιμπάν κατέλαβαν, χωρίς μάχη, την Τζαλαλάμπαντ, στο ανατολικό τμήμα της χώρας, που είναι μια πόλη στρατηγικής σημασίας. Έθεσαν πλέον υπό τον έλεγχό τους το τμήμα του οδικού δικτύου που συνδέει το Αφγανιστάν και το Πακιστάν, όπως δήλωσαν αξιωματούχοι και κάτοικοι.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε Αφγανός αξιωματούχος στην πόλη στο Reuters, δεν βρίσκονται σε εξέλιξη μάχες στη Τζαλαλάμπαντ, διότι ο κυβερνήτης παραδόθηκε στους Ταλιμπάν. Η παράδοση «ήταν ο μοναδικός τρόπος για να σωθούν οι ζωές αμάχων», πρόσθεσε.
Με την κατάληψη της Τζαλαλάμπαντ από τους ισλαμιστές αντάρτες, πλέον στα χέρια των κυβερνητικών δυνάμεων δεν απομένει πλέον καμία άλλη μεγάλη πόλη, παρά μόνο η πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, η Καμπούλ.
«Ξυπνήσαμε το πρωί με τα λάβαρα των Ταλιμπάν παντού στην πόλη. Έχουν μπει στην πόλη. Μπήκαν χωρίς μάχη», επιβεβαίωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άχμαντ Ουάλι, κάτοικος της Τζαλαλάμπαντ.
Οι Ταλιμπάν ανακοίνωσαν πως πήραν την πόλη. «Πριν από μερικές στιγμές, οι μουτζαχεντίν μπήκαν στην Τζαλαλάμπαντ (…). Όλες οι ζώνες (της) είναι πλέον υπό τον έλεγχό τους», ανέφερε ο Ζαμπιουλά Μουτζάχιντ, εκπρόσωπος των ανταρτών.
Εκτός από την Καμπούλ μόνο λίγες μικρές πόλεις παραμένουν ακόμα υπό κυβερνητικό έλεγχο. Αλλά είναι διάσπαρτες και απομονωμένες και οι περισσότερες δεν έχουν μεγάλη στρατηγική αξία. Μέσα σε λιγότερες από δέκα μέρες, οι Ταλιμπάν έχουν πάρει υπό τον έλεγχό τους το μεγαλύτερο μέρος του Αφγανιστάν και πλέον βρίσκονται προ των πυλών της Καμπούλ, την οποία έχουν περικυκλώσει από όλες τις πλευρές.
Το βράδυ του Σαββάτου, οι αντάρτες ανακοίνωσαν πως πήραν και τη Μαζάρ-ι-Σαρίφ, την τέταρτη μεγαλύτερη αφγανική πόλη, το μεγαλύτερο αστικό κέντρο του βορρά. “Οι Ταλιμπάν πήραν τον έλεγχο της Μαζάρ-ι-Σαρίφ”, δήλωσε ο Αφζάλ Χαντίντ, επικεφαλής του επαρχιακού συμβουλίου της Μπαλχ, προσθέτοντας ότι η πόλη φαίνεται πως έπεσε χωρίς να γίνει μάχη. Οι στρατιώτες εγκατέλειψαν τον εξοπλισμό τους και κατευθύνθηκαν προς τη συνοριακή διάβαση. “Οι Ταλιμπάν παρελαύνουν πάνω στα οχήματα και τις μοτοσικλέτες τους, πυροβολώντας στον αέρα για να γιορτάσουν”, δήλωσε ο Ατικουλάχ Γαγιόρ, που μένει κοντά στο διάσημο μπλε τζαμί της Μαζάρ-ι-Σαρίφ.
Πώς ξεκίνησε η επέλαση
Οι Ταλιμπάν εξαπέλυσαν την ολομέτωπη επίθεσή τους τον Μάιο, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επιβεβαίωσε την έναρξη της διαδικασίας αποχώρησης των τελευταίων ξένων στρατευμάτων που απέμεναν στη χώρα, 20 χρόνια μετά την επέμβαση του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ, που ανέτρεψε το καθεστώς των ισλαμιστών εξαιτίας της άρνησής του να παραδώσει τον Οσάμα μπιν Λάντεν, τον ηγέτη της Αλ Κάιντα. Η αποχώρηση αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί στις 31 Αυγούστου.
Αρχικά κατέλαβαν, συναντώντας ασθενική αντίσταση, αχανείς εκτάσεις στις επαρχίες, κατόπιν στράφηκαν εναντίον μεγάλων αστικών κέντρων, περικυκλώνοντας επαρχιακές πρωτεύουσες. Η προέλασή τους επιταχύνθηκε με δραματικό τρόπο τις τελευταίες ημέρες, με τις πόλεις να πέφτουν στα χέρια τους η μια μετά την άλλη, συχνά μάλιστα πολύ εύκολα.
Εκκενώνεται η αμερικανική πρεσβεία στην Καμπούλ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να απομακρύνουν διπλωμάτες από την πρεσβεία τους στην Καμπούλ, όπως δήλωσαν δύο αξιωματούχοι των ΗΠΑ στο Reuters. “Έχουμε μια μικρή ομάδα ανθρώπων που φεύγει τώρα καθώς μιλάμε, η πλειονότητα του προσωπικού είναι έτοιμη να φύγει… η πρεσβεία εξακολουθεί να λειτουργεί”, δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Χθες το βράδυ, ο Τζο Μπάιντεν αποφάσισε να στείλει 2.000 επιπλέον στρατιώτες από ό,τι είχε προγραμματιστεί στην Καμπούλ για να εξασφαλίσει την απομάκρυνση Αμερικανών διπλωματών και Αφγανών αμάχων. Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι έπειτα από διαβούλευση με τους συμβούλους του εθνικής ασφάλειας, “σχεδόν 5.000 στρατιώτες”, και όχι 3.000, θα αναπτυχθούν στο αεροδρόμιο της Καμπούλ για να διευκολύνουν την απομάκρυνση από τη χώρα, έπειτα από 20 χρόνια πολέμου.
Απειλώντας τους Ταλιμπάν με γρήγορη και ισχυρή απάντηση σε περίπτωση επιθέσεων κατά των αμερικανικών συμφερόντων, ο Μπάιντεν υπεραμύνθηκε της απόφασής του να αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από το Αφγανιστάν και υποσχέθηκε ότι δεν θα “κληροδοτήσει” αυτόν τον πόλεμο σε άλλο πρόεδρο των ΗΠΑ. “Είμαι ο τέταρτος πρόεδρος που ηγείται της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στο Αφγανιστάν – δύο Ρεπουμπλικανοί, δύο Δημοκρατικοί. Δεν θα κληροδοτήσω αυτόν τον πόλεμο σε έναν πέμπτο”, δήλωσε.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν μίλησε το Σάββατο το βράδυ με τον Αφγανό πρόεδρο Ασράφ Γάνι για την “επείγουσα ανάγκη να συνεχιστούν οι διπλωματικές και πολιτικές προσπάθειες για τη μείωση της βίας”, αναφέρει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε ανακοίνωσή του.
Φεύγει ο πρεσβευτής της Βρετανίας
Ο πρεσβευτής της Βρετανίας στο Αφγανιστάν πρόκειται να έχει εγκαταλείψει τη χώρα της Ασίας αεροπορικώς ως το απόγευμα, αναφέρει στο σημερινό της φύλλο η Sunday Telegraph. Εκατοντάδες μέλη του στρατού του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν μεταβεί στη χώρα για εγγυηθούν την ασφάλεια της απομάκρυνσης των βρετανών διπλωματών, δημοσίων λειτουργών και πολιτών.
Σημειώνεται ότι είναι πολλές οι δυτικές κυβερνήσεις που σπεύδουν να απομακρύνουν εσπευσμένα διπλωμάτες και άλλους πολίτες τους.
Το σχέδιο για την απομάκρυνση των Βρετανών προέβλεπε ότι η επιχείρηση θα διαρκούσε εβδομάδες, όμως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της κυριακάτικης έκδοσης της Telegraph, η ταχύτητα της προέλασης των Ταλιμπάν εγείρει φόβους πως το αεροδρόμιο της Καμπούλ θα καταληφθεί σύντομα από τους αντάρτες και το Λονδίνο αποφάσισε να επισπεύσει τη διαδικασία.
Mέχρι το βράδυ του Σαββάτου είχαν απομείνει μόλις μερικές δεκάδες βρετανοί διπλωμάτες και δημόσιοι λειτουργοί από τους 500 που υπηρετούσαν στο Αφγανιστάν.
Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον είχε ανακοινώσει την Πέμπτη ότι αποφάσισε να αναπτυχθούν κάπου 600 στρατιωτικοί, ιδίως μέλη των Ειδικών Δυνάμεων, στην Καμπούλ για να εγγυηθούν την ασφάλεια της επιχείρησης απομάκρυνσης των βρετανών πολιτών και Αφγανών συνεργατών τους, κυρίως διερμηνέων.
Οι ένοπλες δυνάμεις της Γερμανίας ετοιμάζονται για αποστολή εκκένωσης Γερμανών διπλωματών και πολιτών καθώς και αφγανών συνεργατών και υπαλλήλων από το Αφγανιστάν υπό αυστηρή φρούρηση, όπως ανέφεραν στρατιωτικές πηγές στο Γερμανικό Πρακτορείο.
Το μέτρο που θα δίνει την εξουσιοδότηση στον Μπούντεσβερ, τον ομοσπονδιακό γερμανικό στρατό, ώστε να αναπτύξει μέλη της δύναμης ταχείας αντίδρασης μέσα σε μια εβδομάδα, λέγεται πως καταρτίζεται με ταχύ ρυθμό στο κοινοβούλιο. Οι πηγές του dpa εξήγησαν ότι ελάχιστες αμφιβολίες υπάρχουν μεταξύ των μελών της Μπούντεσταγκ πως η αποστολή αυτή θα είναι απαραίτητη.
Στο Αφγανιστάν βρίσκονται επί του παρόντος πάνω από 100 Γερμανοί πολίτες, συμπεριλαμβανομένων διπλωματών και υπαλλήλων στην πρεσβεία στην Καμπούλ, καθώς και ειδικών που εργάζονται σε υπουργεία και οργανισμούς. Αφγανοί που εργάζονται για τη γερμανική κυβέρνηση θα απομακρυνθούν επίσης εσπευσμένα, αν και ο ακριβής αριθμός τους δεν είναι σαφής. Μόνο το υπουργείο Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης της Γερμανίας απασχολεί πάνω από 1.000 Αφγανούς.
Την Παρασκευή, η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως θα μειώσει τον αριθμό των εργαζομένων στην πρεσβεία στην Καμπούλ στο «απόλυτο μίνιμουμ», όπως και άλλες χώρες, εν μέσω της ταχύτατης προέλασης των Ταλιμπάν στην εμπόλεμη χώρα.
Χθες, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και κλιμάκιο του υπουργικού συμβουλίου εξέτασαν εκτάκτως την αντίδραση του Βερολίνου μετά τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν. Στη συνεδρίαση συμμετείχαν ο αντικαγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, η υπουργός Άμυνας Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, ο υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ, ο Χέλγκε Μπράουν, υπουργός προεδρίας της κυβέρνησης, και αντιπρόσωπος του υπουργείο Οικονομικής Συνεργασίας. Στο πλαίσιο της επιχείρησης απομάκρυνσης των Γερμανών πολιτών από το Αφγανιστάν αναμένεται να αναπτυχθούν κυρίως αλεξιπτωτιστές της δύναμης ταχείας αντίδρασης.
Πηγή ΦΩΤΟ : Reuters, AP, SKYnews, EPA-EFE
Πηγή πληροφοριών: ΑΠΕ-ΜΠΕ Reuters, dpa, AFP