Τα δάση της Τουρκίας έκαιγαν για μια εβδομάδα, αλλά ο στρατός, ειδικευμένος στην κατάσβεση των πυρκαγιών, παρέμεινε στο στρατώνα του καθώς 53 οχήματα και 220 στρατιώτες που είχαν σταλεί από το Αζερμπαϊτζάν κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τις φλόγες.
Ο Barış Yarkadaş, δημοσιογράφος και πρώην βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), εξέφρασε τις απόψεις του για το θέμα σε μια στήλη που έγραψε στην εφημερίδα Korkusuz την Τρίτη.
“Οι στρατιώτες μας πάντα έσπευσαν να βοηθήσουν το έθνος, ανεξάρτητα από οποιονδήποτε κίνδυνο, κατά τη διάρκεια σεισμών, πλημμυρών ή άλλων φυσικών καταστροφών. Δυστυχώς, όμως, η κυβέρνηση του AKP και του MHP δεν επιτρέπουν στους στρατιώτες να βγουν από τους στρατώνες, ίσως όταν το τουρκικό έθνος το έχει περισσότερο ανάγκη. Ο λόγος είναι ξεκάθαρος. Επειδή και τα δύο πολιτικά κόμματα δεν εμπιστεύονται τους στρατιώτες, φοβούνται το πρόσθετο κύρος που θα κερδίσουν οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις εάν βγουν στο πεδίο και κάνουν πυρόσβεση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο στρατεύματα από το Αζερμπαϊτζάν ήρθαν να σβήσουν τις φωτιές, ενώ οι Τούρκοι στρατιώτες παρακολουθούσαν αβοήθητοι τα φλεγόμενα δάση”.
Η παράνοια που έχει αρχίσει να επικρατεί τις τελευταίες ώρες στην Τουρκία, σχετικά με τις πιθανότητες πραξικοπήματος και τους “αόρατους εχθρούς που κάνουν δολιοφθορά” πυροδοτήθηκε αρχικά από fake news που έλεγαν ότι κάποιες ομάδες ανθρώπων εντόπισαν και μετέφεραν στη Χωροφυλακή κάποιους εμπρηστές. Μετά, διανθιζόμενο το ψέμα, μετέτρεψε κάποιους εκ των “εμπρηστών”, σε Κούρδους. Έτσι ξεκίνησαν τα κυβερνητικά υπονοούμενα για δολιοφθορά από πλευράς ΡΚΚ.
Οι φήμες για εμπρησμό ξεκίνησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθώς πυρκαγιές ξεκίνησαν σε πολλές διαφορετικές τοποθεσίες. Τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ και διάφοροι αποκαλούμενοι ειδικοί βοήθησαν επίσης στη διάδοση των ισχυρισμών. Σε δημοσίευμα της Κυριακής, η φιλοκυβερνητική Sabah ανέφερε: “Η Τουρκία εξακολουθεί να υποψιάζεται ότι οι πυρκαγιές μπορεί να συνδέονται με εμπρησμό από την τρομοκρατική ομάδα PKK, η θυγατρική της οποίας απείλησε με εμπρηστικές επιθέσεις την Κυριακή”.
Οι ισχυρισμοί βασίστηκαν σε διαφορετικές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένου ενός tweet από μια ομάδα που ονομάζεται “παιδιά της φωτιάς” (ateşin çocukları) και ένα βίντεο που κυκλοφορεί ευρέως και στο οποίο ένας μασκοφόρος άνδρας διαβάζει μια δήλωση που λέει ότι θα εκδικηθούν για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά του PKΚ “πυρπολόντας τις πόλεις, τα σπίτια, τις επιχειρήσεις και τα αυτοκίνητα των φασιστών”.
Μάταια ο ο ιστότοπος ελέγχου των γεγονότων teyit.org διέψευσε τους ισχυρισμούς, αποκαλύπτοντας ότι βίντεο είναι από το 2019.
❌ Videonun PKK’nın güncel yangınları üstlendiğini gösterdiği iddiası yanlış.
Video 2019’dan ve yangınlara dair bir açıklama içermiyor.https://t.co/N7Ad58lxk0
— Teyit (@teyitorg) August 3, 2021
Ο πρώην δήμαρχος της Άγκυρας Μελίχ Γκιοκτσέκ ανήρτησε επίσης ένα προκλητικό βίντεο στο Twitter που υποτίθεται ότι δείχνει ένα drone να πυρπολεί μια δασική περιοχή. Αργότερα διέγραψε το tweet αφού η αστυνομία έκανε δήλωση λέγοντας ότι το βίντεο ήταν βγαλμένο από ταινία φαντασίας.
Ο Χιλάλ Καπλάν, ένας Τούρκος δημοσιογράφος που διορίστηκε τον περασμένο μήνα στο συμβούλιο του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα TRT, προειδοποίησε ότι οι πυρκαγιές που καταστρέφουν τα δάση της νότιας Τουρκίας από την περασμένη εβδομάδα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πρόσχημα για απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος.
Ο Κάπλαν έκανε την πρόβλεψη σε μια στήλη για την εφημερίδα Sabah την Τετάρτη. Είπε ότι ωθήθηκε να το γράψει αφού ο Στίβεν Κουκ, ανώτερος συνεργάτης του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (CFR), think tank με έδρα την Ουάσινγκτον, τόνισε τις αδυναμίες της κυβέρνησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε ένα άρθρο τρεις ημέρες πριν από το ξέσπασμα των πυρκαγιών.
“Όσοι παρακολουθούν τα δυτικά μέσα ενημέρωσης γνωρίζουν ότι ο Στίβεν Κουκ, ο αναλυτής που εργάζεται σε αυτό το ίδρυμα, είναι ένας από τους τρεις πιο αντιτουρκικούς συγγραφείς. Αμέσως μετά την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου, πριν κρυώσουν τα σώματα των μαρτύρων μας, έγραψε ένα άρθρο με τον τίτλο ‘Πώς ο Ερντογάν έκανε την Τουρκία αυταρχική’ και προσπαθεί να δικαιολογήσει τους σκοπούς των δολοφόνων 251 ανθρώπων. Αν κοιτάξετε τα άλλα άρθρα του, είναι ένας κοινωνιοπαθής που συμβουλεύει ότι οι μουσουλμανικές κοινωνίες δεν αξίζουν δημοκρατία και πώς κάθε μουσουλμανικό κράτος που υπερασπίζεται τα συμφέροντά του ενάντια στη Δύση πρέπει να υποτάσσεται στους δικτάτορες”.
“Αφού κατηγορήθηκα για παράνοια όταν έγραψα για το ενδεχόμενο πραξικοπήματος τέσσερις μήνες πριν από τις 15 Ιουλίου 2016, θα χρησιμοποιήσουν το ίδιο κόλπο. Υπάρχουν όμως περίεργα γεγονότα… Ας τελειώσουμε με τον τίτλο του άρθρου μου στο οποίο υποθέτω για εκείνο το επερχόμενο πραξικόπημα: “Είμαστε έτοιμοι””, έγραψε ο Κάπλαν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το TRT, ενώ η φωτιά στην Αττάλεια έκαιγε ακόμα, δημοσίευσε άρθρο που έλεγε ότι η φωτιά κατεσβέσθη επιτυχώς. Αποτέλεσμα αυτού ήταν την επόμενη μέρα, το εξαγριωμένο πλήθος να επιτεθεί στο συνεργείο του καναλιού και χτυπήσει έναν εκ των δημοσιογράφων.
Ένοπλες ομάδες στην Αττάλεια
Ένοπλες ομάδες δημιούργησαν σημεία ελέγχου σε διάφορα μέρη της επαρχίας Αττάλειας εν μέσω φημών ότι πυρκαγιές που καταστρέφουν την περιοχή ξεκίνησε από το παράνομο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), ανέφερε το Κέντρο Ελευθερίας της Στοκχόλμης, επικαλούμενο τουρκικά ΜΜΕ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι ομάδες απαιτούν να δουν δελτία ταυτότητας και να ελέγξουν τις πινακίδες των αυτοκινήτων για να εξακριβώσουν εάν ο οδηγός και οι επιβάτες προέρχονται από πόλη με πλειοψηφία Κούρδων. Σε μια περίπτωση μια ομάδα επιτέθηκε σε ένα αυτοκίνητο νομίζοντας ότι η πινακίδα κυκλοφορίας ήταν από το Ντιγιαρμπακίρ στα νοτιοανατολικά, αλλά σταμάτησε αφού διαπίστωσε ότι η πινακίδα κυκλοφορίας ήταν από τη δυτική επαρχία Ντενιζλί.
Σε μια σειρά από tweets, ο Ουκρού Σοζέν, ο δήμαρχος του Μαναβγκάτ, δίπλα στην αρχαία Σίδη, στην Αττάλεια, είπε ότι ορισμένες ομάδες κάνουν ελέγχους ταυτότητας, σταματούν την κυκλοφορία και εμπλέκονται σε παράνομες ενέργειες, όπως πυροβολισμούς στον αέρα, προκειμένου να προσπαθήσουν να βρουν “ύποπτους εμπρηστές” με βάση αβάσιμες πληροφορίες.
Σύμφωνα με άλλο αξιωματικό υπήρχαν συνεχώς φήμες για χρήση βόμβων βενζίνης. “Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο”, είπε. “Όσοι προσήχθησαν αφέθηκαν επίσης ελεύθεροι επειδή ήταν αθώοι. Πολλά οχήματα υπέστησαν ζημιές. Συνεχίζουμε να λαμβάνουμε κλήσεις για άτομα που κουβαλούν σακίδια. Αυτή είναι μια τουριστική περιοχή γεμάτη πεζούς”.
Το μπάχαλο με την ΤΗΚ
Ο Πρόεδρος της Τουρκίας είχε αναφερθεί την προηγούμενη εβδομάδα στις συνεχιζόμενες προσπάθειες κατάσβεσης των δασικών πυρκαγιών, παραδεχόμενος ότι η χώρα δεν έχει ούτε ένα πυροσβεστικό αεροπλάνο στο απόθεμά της. “Η THK [Τουρκική Αεροναυτική Ένωση] δεν διαθέτει αεροπλάνο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί”.
Ο υπουργός Γεωργίας και Δασών Μπεκίρ Πακντεμιρλί δήλωσε ότι το υπουργείο του δεν κατέχει κανένα πυροσβεστικό αεροσκάφος και ότι αντ’ αυτού χρησιμοποιεί τα αεροπλάνα της THK.
Ο διορισμένος διαχειριστής του διοικητικού συμβουλίου της THK, Τζενάπ Αστσί δήλωσε στις 30 Ιουλίου ότι υπάρχει ανάγκη επενδύσεων αξίας 4 εκατομμυρίων λιρών για να λειτουργήσουν τα αδρανή αεροπλάνα που κάθονται στα υπόστεγα της THK.
Ο υπουργός Πακντεμιρλί αρνήθηκε ισχυρισμούς για σύγκρουση με την THK, αναφέροντας ότι ο λόγος για τον οποίο δεν χρησιμοποιεί τα αεροπλάνα είναι επειδή δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Ο Πακντεμιρλί ανέφερε ότι το υπουργείο του πλήρωνε 120-130 εκατομμύρια ευρώ στην THK κάθε χρόνο τα τελευταία 15-20 χρόνια, με τα οποία η Ένωση “θα μπορούσε να ανανεώσει τα αεροπλάνα”.
“Λένε ότι δεν μπορούν να ανανεώσουν τα αεροπλάνα λόγω οικονομικών προβλημάτων, ωστόσο θα μπορούσαν να έχουν ανανεώσει τα αεροπλάνα αντί να χρησιμοποιούν τα χρήματα σε άλλα μέρη. Δεδομένου ότι τα αεροπλάνα δεν ανανεώνονται, δημιουργούν προβλήματα. Για παράδειγμα, πριν από τρία χρόνια, υπήρχε ένα αεροπλάνο [της THK] το οποίο προσγειώθηκε στο νερό αλλά δεν μπορούσε να απογειωθεί ξανά”, δήλωσε ο Πακντεμιρλί στον αρθρογράφο της Habertürk, Ναγκεχάν Αλτσί σήμερα. “Έτσι, προχωρήσαμε στα ελικόπτερα και μισθώσαμε αεροπλάνα από το εξωτερικό. Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα με την THK, γιατί να έχουμε;” είπε ο Πακντεμιρλί.
Πρώην στέλεχος του THK αντέδρασε ενάντια στις δηλώσεις του Πακντεμιρλί, αναφέροντας ότι από τα εννέα αεροπλάνα της οργάνωσης, έξι είναι έτοιμα για χρήση. Ο Μπαϊράμ Ντουμάν, πρώην επικεφαλής του Κεντρικού Συμβουλίου Επιθεώρησης της THK, δήλωσε στην Deutsche Welle Turkish ότι τα αεροπλάνα της ΤΗΚ είναι επί του παρόντος σε θέση να πετάξουν και θα λειτουργούν για πολλά χρόνια ακόμα. “Έχουμε εννέα αεροπλάνα, από τα οποία τα έξι είναι έτοιμα. Γιατί να μην πετάξουν; Τα αεροπλάνα μας δεν είναι αντίκες. Είναι σε καλή κατάσταση, τα αποκαλούμε “Πουλιά της Φωτιάς”, ανέφερε, προσθέτοντας ότι οι πυρκαγιές δεν θα είχαν εξαπλωθεί τόσο εκτεταμένα εάν χρησιμοποιούνταν τα αεροπλάνα της THK.
Ο Barış Yarkadaş, δημοσιογράφος και πρώην βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) είπε χτες σε άρθρο του: “Εκκαθαρίζετε την Τουρκική Αεροναυτική Ένωση (THK) επειδή την ίδρυσε ο Ατατούρκ, αφήνοντας τα δάση μας απροστάτευτα! Η κυβέρνηση AKP και MHP, η οποία άφησε τα αεροπλάνα της THK να σαπίσουν σε υπόστεγα, ζήτησε “βοήθεια” από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας για να μην γίνει στόχος όταν ξέσπασε η κοινωνική αντίδραση. Αυτός ο μηχανισμός, κατόπιν αιτήματος της κυβέρνησης, ανακοίνωσε ότι θα στείλει τρία αεροπλάνα στην Τουρκία για να βοηθήσουν στις πυροσβεστικές δραστηριότητες. Ένας υπάλληλος ονόματι Janez Lenarcic μοιράστηκε λεπτομέρειες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τον τύπο των αεροσκαφών που θα σταλούν. Αποδεικνύεται ότι τα αεροπλάνα είναι το ίδιο μοντέλο με αυτά που αφήνονται να σαπίσουν στα υπόστεγα μας THΚ… Αναρωτιέμαι αν όσοι άφησαν τα αεροπλάνα μας να σαπίσουν λόγω της εχθρότητάς τους προς το THK ένιωσαν ποτέ ντροπή όταν είδαν αυτές τις φωτογραφίες;”.
Πέτρος Κράνιας