Νέα ήττα της ελληνικής κυβέρνησης και ατυχώς κατ’επέκταση της Ελλάδας στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, καθώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκτός από τον πακτωλό χρημάτων που πήρε για τους Σύρους «πρόσφυγες» πήρε και την άνευ όρων αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.
Πλέον η στρατηγική σχέση Γερμανίας-Τουρκίας αναβαθμίστηκε εναντίον των εθνικών μας συμφερόντων, κεκαλυμμένη με τον προπαγανδιστικό όρο προώθηση της «θετικής ατζέντας».
«Θετική ατζέντα» ήταν η εφεύρεση «κύκλων» εντός και εκτός Ελλάδας προκειμένου να καλύψουν την εθνική ήττα που βάφτισαν και… νίκη!
Αυτό που συντελέστηκε στην Σύνοδο Κορυφής συνιστά κατάθεση των ελληνικών όπλων: Εκπληρώθηκε ένα πάγιο αίτημα της Τουρκίας και της Γερμανίας δεδομένου πως το ενδεχόμενο πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ είχε αποκλεισθεί εδώ και χρόνια.
Άρα μονόδρομος ήταν και είναι η «Ειδική Σχέση» που περνά πρώτα από την «αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης».
Πήγε λοιπόν η κυβέρνηση Κ.Μητσοτάκη και παρέδωσε αμαχητί και αυτό το όπλο.
Αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας
Μάλιστα, η αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης έγινε παρά την αντίθετη γνώμη του Έλληνα ΥΠΕΞ Ν. Δένδια που είχε ζητήσει αναστολή της! Και από την αναστολή πήγαμε στην… αναβάθμιση της!
Όλα δείχνουν πως δόθηκε μάχη μεταξύ ΥΠΕΞ-Μαξίμου για ένα ακόμη θέμα ζωτικής σημασίας για τα εθνικά μας συμφέροντα.
Φαίνεται πως στο «σχήμα των 4» Ερντογάν-Μητσοτάκη-Σουρανή-Καλίν συμφωνήθηκαν συγκεκριμένα πράγματα. Οι Κ. Μητσοτάκης – Ε. Σουρανή «έδωσαν» την «αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης» στην Τουρκία με αντάλλαγμα την αγορά χρόνου στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Ο Κ. Μητσοτάκης, με μοναδικό σχέδιο να κατευνάσει την Τουρκία «πήρε» ένα μορατόριουμ που προβλέπεται εδώ και σχεδόν τριάντα χρόνια από το μνημόνιο Παπούλια –Γιλμάζ.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Ερντογάν να έχει μία ανώδυνη και θριαμβευτική Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 25 Ιουνίου και μάλιστα με την συμβολή της ελληνικής κυβέρνησης που δημιούργησε “εικονικό κλίμα” για τις σχέσεις με την Τουρκία.
Αντίθετος ο Ν. Δένδιας: Ζητούσε αναστολή της υφιστάμενης Τελωνειακής Ένωσης
Το Σχέδιο Συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής αναφέρεταιστην έναρξη των εργασιών σε τεχνικό επίπεδο «προς τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας».
Έτσι άνευ όρων και χωρίς την παραμικρή ελληνική ένσταση. Αρκεί να θυμηθούμε ότι ο Έλληνας ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας σε επιστολή του προς τον επίτροπο Διεύρυνσης Oliver Varhelyi από τις 20 Οκτωβρίου 2020 ζητούσε μεταξύ άλλων το ενδεχόμενο αναστολής της υφιστάμενης Τελωνειακής Ένωσης .
Ανέφερε σχετικά στην επιστολή του τότε:
«Επιπλέον, ως μήνυμα αποδοκιμασίας προς την κατά συρροή παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να εξετάσουμε το ενδεχόμενο συνολικής αναστολής της τελωνειακής ένωσης, με βάση αυτήν την φορά την Σύμβαση της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών (άρθρο 60 επ.)».
Αναλυτικά τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής:
14. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία και υπενθύμισε το στρατηγικό ενδιαφέρον της ΕΕ για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και για την ανάπτυξη μιας σχέσης συνεργασίας και αμοιβαίου οφέλους με την Τουρκία. Χαιρετίζει την αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία πρέπει να διατηρηθεί σύμφωνα με τη δήλωση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης Μαρτίου 2021.
15. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την ετοιμότητα της ΕΕ να συνεργαστεί με την Τουρκία με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, με την επιφύλαξη των καθορισμένων προϋποθέσεων που καθορίζονται τον Μάρτιο και σε προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
16. Σύμφωνα με αυτό το πλαίσιο, σημειώνει την έναρξη των εργασιών σε τεχνικό επίπεδο για την εντολή εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και υπενθυμίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι τρέχουσες δυσκολίες στην εφαρμογή της τελωνειακής ένωσης, διασφαλίζοντας την αποτελεσματική εφαρμογή της σε όλα τα κράτη μέλη. Μια τέτοια εντολή μπορεί να εγκριθεί από το Συμβούλιο με την επιφύλαξη πρόσθετων κατευθύνσεων από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
17. Σημειώνει επίσης τις προπαρασκευαστικές εργασίες για διαλόγους υψηλού επιπέδου με την Τουρκία για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως η μετανάστευση, η δημόσια υγεία, το κλίμα, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και περιφερειακά ζητήματα.
18. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει χωρίς καθυστέρηση επίσημες προτάσεις για τη συνέχιση της χρηματοδότησης των Σύρων προσφύγων και των κοινοτήτων υποδοχής στην Τουρκία, την Ιορδανία, τον Λίβανο και άλλα μέρη της περιοχής, σύμφωνα με τη δήλωση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου 2021 και στο πλαίσιο της συνολικής μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ.
19. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει τα προηγούμενα συμπεράσματά του και παραμένει πλήρως προσηλωμένο στη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού προβλήματος στη βάση μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Υπογραμμίζει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων και ζητεί τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ιδίως των ψηφισμάτων 550, 789 και 1251. Λυπάται που η άτυπη συνάντηση στη Γενεύη υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών δεν άνοιξε το δρόμο για την επανάληψη των επίσημων διαπραγματεύσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη στήριξη της διαδικασίας.
20. Το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα στην Τουρκία εξακολουθούν να αποτελούν βασικό μέλημα. Η στοχοποίηση των πολιτικών κομμάτων, των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μέσων ενημέρωσης αποτελεί σημαντική οπισθοδρόμηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και έρχεται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις της Τουρκίας να σέβεται τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα δικαιώματα των γυναικών. Ο διάλογος για τα θέματα αυτά παραμένει αναπόσπαστο μέρος της σχέσης ΕΕ-Τουρκίας.
21. Σύμφωνα με το κοινό συμφέρον της ΕΕ και της Τουρκίας για την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει από την Τουρκία και όλους τους φορείς να συμβάλουν θετικά στην επίλυση των περιφερειακών κρίσεων.
22. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να επιλαμβάνεται του θέματος.
Λιβύη
23. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει τη δέσμευσή του στη διαδικασία σταθεροποίησης της Λιβύης υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Οι εκλογές θα πρέπει να διεξαχθούν όπως συμφωνήθηκε στον οδικό χάρτη στις 24 Δεκεμβρίου 2021 και τα αποτελέσματά τους να γίνουν αποδεκτά από όλους.
24. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να σημειωθεί πρόοδος στον πολιτικό διάλογο χωρίς αποκλεισμούς και με ευθύνη της Λιβύης και να αποσυρθούν χωρίς καθυστέρηση όλες οι ξένες δυνάμεις και οι μισθοφόροι.
Προσφυγικό
Κρίσιμο σημείο σχετικά με την Τουρκία στα Συμπεράσματα είναι τα όσα αναφέρονται για το Μεταναστευτικό και πιο συγκεκριμένα για την επιπλέον χρηματοδότηση στο πλαίσιο της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας του Μαρτίου του 2016.
Οι «27» καλούν «την Επιτροπή να καταθέσει χωρίς χρονοτριβή επίσημες προτάσεις για τη συνέχιση της χρηματοδότησης για τους Σύρους πρόσφυγες και τις φιλοξενούσες κοινότητες σε Τουρκία, Ιορδανία, Λίβανο και άλλα σημεία της περιοχής».
Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν έχει διαμορφώσει σχετικό έγγραφο με την πρότασή της για χρηματοδότηση συνολικού ύψους 5,7 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις προαναφερθείσες χώρες για την περίοδο 2022-2024, εκ των οποίων τα 3,5 δισ. ευρώ περίπου προορίζονται για την Τουρκία.
Πανηγυρίζουν οι Τούρκοι και για τα 3,5 δισ που παίρνουν\
Από τη μεριά του, ο τουρκικός Τύπος δίδει ιδιαίτερη έμφαση στις δηλώσεις Μέρκελ περί επικαιροποίησης της συμφωνίας Τελωνειακής Ενωσης.
Σύμφωνα με το τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο, Anadolu, η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, δήλωσε ότι «θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε πάνω στην Τελωνειακή Ενωση», και ότι «αναμένουμε εποικοδομητική στάση από την Τουρκία». Πόσο μάλλον, αφού, όπως είπε, «έχουμε διαπιστώσει μια βελτίωση στην κατάσταση στη Μεσόγειο».
Ενδεικτικές, επίσης, είναι αναφορές σε τουρκικά ΜΜΕ, όπως στον ιστότοπο, T24, σύμφωνα με τον οποίο «ξεκινούν οι εργασίες για την Τελωνειακή Ένωση»,
Κατά τα λοιπά, η πλειοψηφία των ΜΜΕ αναφέρεται στο πακέτο των 3,5 δισ. ευρώ που θα δοθεί στην Τουρκία για τους Σύρους «πρόσφυγες».
Κατά την εφημερίδα, Hürriyet, πάντως, αν και «υπάρχουν οι καλές προθέσεις από τη μεριά της ΕΕ, δεν υπάρχει πολλή πράξη. Η θέση της ΕΕ είναι ότι οι σχέσεις βρίσκονται σε καλύτερο σημείο από ό,τι τους προηγούμενους μήνες, αλλά δεν έχουν ξεπεραστεί όλα τα προβλήματα».
