Σε ένα δημοσίευμα μεγάλου ενημερωτικού site το 2011 διαβάζουμε τον εξής τίτλο: «Οικονομική υπερδύναμη η Κύπρος – «Κάθεται» σε 25 τρισ. ευρώ».
Μέσα στο άρθρο αναφέρεται ότι: «Τα έσοδα που θα έχει η Κύπρος μόνο από το πετρέλαιο υπολογίζονται σε δεκάδες τρισεκατομμύρια ευρώ, κάτι που δημιουργεί νέα δεδομένα όχι μόνο στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη αλλά και τη διαδικασία επίλυσης του πολιτικού προβλήματος του νησιού.»
Η λεγόμενη «πολιτική της ΑΟΖ» συνδέθηκε άμεσα με την επιδείνωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων Το αφήγημα που έγινε κυρίαρχο σε Λευκωσία και Αθήνα ήταν ότι Ελλάδα και Κύπρος μέσω μιας στενής σχέσης με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τις ΗΠΑ θα κάλυπταν το γεωστρατηγικό κενό που άφηνε η σύγκρουση του Ερντογάν με τη Δύση. Το άμεσο αποτέλεσμα θα ήταν σε πρώτη φάση η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων υπό την προστασία της Δύσης. Σε δεύτερη φάση θα μπορούσαν να επιτευχθούν τουρκικές παραχωρήσεις στο Κυπριακό.
Εννιά χρόνια μετά, μπορούμε να κάνουμε τις εξής διαπιστώσεις:
- Πρώτον, η Κύπρος δεν έχει εισπράξει ούτε ευρώ από την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.
- Δεύτερον, η επίλυση του Κυπριακού δεν είναι ορατή στον ορίζοντα.
Η Κύπρος «περικυκλωμένη»
Για την ακρίβεια, αυτή τη στιγμή η Κυπριακή Δημοκρατία είναι «περικυκλωμένη» από τουρκικά ερευνητικά πλοία τα οποία, συνοδευόμενα από πολεμικά σκάφη, κάνουν γεωτρήσεις κατά βούληση στη κυπριακή ΑΟΖ, ακόμα κι εντός των εθνικών χωρικών υδάτων της. Ούτε οι ΗΠΑ ούτε το Ισραήλ έκανα την παραμικρή κίνηση στο πεδίο (είτε με αποστολή πλοίων είτε με ηλεκτρονικό «πόλεμο») για να εμποδίσουν τις τουρκικές κινήσεις. Παράλληλα η Άγκυρα στέλνει οπλισμένα drones στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Λευκονοίκου, μεταξύ Λευκωσίας και Αμμοχώστου. Τέλος, η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης και η αποστολή Τούρκων στρατιωτών στην Τρίπολη περιπλέκει περαιτέρω την κατάσταση, ανοίγοντας νέα πεδία αντιπαράθεσης. Πλέον επίδικο δεν είναι μόνο η κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και η ελληνική, νοτίως της Κρήτης και του Καστελόριζου.
Το πλέον επικίνδυνο για τα ελληνικά και κυπριακά συμφέροντα είναι ασφαλώς η σύγκλιση που σημειώνεται μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας. Σύγκλιση δύσκολη και με πολλά πισωγυρίσματα, αλλά υπαρκτή, όπως άλλωστε φάνηκε από το «πράσινο φως» του Τραμπ στον Ερντογάν για την τουρκική εισβολή στη Συρία.
Νηφαλιότητα
Δεν ανήκω σε αυτούς που θεωρούν πιθανό ένα «θερμό επεισόδιο» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας –μια τέτοια εξέλιξη δεν ευνοεί καμιά πλευρά. Ωστόσο, μού φαίνεται προφανές ότι η «πολιτική της ΑΟΖ» έχει αποτύχει πλήρως. Τα αποτελέσματα μιας πολιτικής είναι συγκεκριμένα, μετρήσιμα και συγκρίσιμα με τους διακηρυγμένους στόχους της. Δεν μπορώ να φανταστώ πώς κάποιος θα μπορούσε να είναι ενθουσιασμένος με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο –πόσο μάλλον αν τις συγκρίνει με όσα λέγονταν πριν λίγα χρόνια. Είναι λοιπόν απαραίτητο να συζητήσουμε το ζήτημα με νηφαλιότητα, αφήνοντας στο πλάι τον προπαγανδισμό και τις θριαμβολογίες.