Η χθεσινή δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα ότι το θέμα της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων «θα τεθεί με ορίζοντα μετά το 2021» δεν ήταν παρά η επιβεβαίωση μιας προαναγγελθείσας αναδίπλωσης – για την ακρίβεια ήταν το υστερόγραφο μιας μάχης, που δεν δόθηκε ποτέ και την οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν σκόπευε ποτέ, ειλικρινά, να δώσει.
Στην πραγματικότητα η «παντιέρα» της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων του 3,5% με τα οποία «δέσμευσε τη χώρα ο ΣΥΡΙΖΑ» για να «εξοντώσει φορολογικά την μεσαία τάξη» χρησίμευσε στην ΝΔ μόνον ως προεκλογική σημαία. Κι αν για κάποιους στην κυβέρνηση υπήρχε έστω και ως σκέψη η έναρξη μιας, χλιαρής διαπραγμάτευσης με τους εταίρους, ακόμη κι αυτή εγκαταλείφθηκε όταν πήγε στο Μαξίμου ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ και ξεκαθάρισε με το «καλημέρα» στον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι ουδείς στην Ευρώπη έχει την παραμικρή πρόθεση και διάθεση να ξανανοίξει την συμφωνία για το χρέος.
Ως εκ τούτων η χθεσινή τοποθέτηση του κυβερνητικού εκπροσώπου ουδεμία έκπληξη πρέπει να προκαλεί – πέραν της ταχύτητας με την οποία η κυβέρνηση Μητσοτάκη σκιάζει ακόμη και τις πλέον εμβληματικές προεκλογικές της δεσμεύσεις και της ασυλίας που της παρέχει σ’ αυτήν την πρακτική η συντριπτική πλειοψηφία των ΜΜΕ.
Το ενδιαφέρον στοιχείο όμως είναι πως το μήνυμα του κυβερνητικού εκπροσώπου δεν είχε ως αποδέκτη το εσωτερικό ακροατήριο αλλά την γερμανική καγκελαρία εν όψει της αυριανής επίσκεψης Μητσοτάκη στο Βερολίνο και των ραντεβού που θα έχουν εκεί ο πρωθυπουργικά με την Άνγκελα Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με τον Γερμανό ομόλογο του Όλαφ Σολτς. Τους ίδιους αποδέκτες, δε, είχε και η διαβεβαίωση που έδινε σταθερά χθες το βράδυ, μιλώντας με τους δημοσιογράφους, υψηλόβαθμος κυβερνητικός παράγοντας τονίζοντας ότι «η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε καμία περίπτωση σε μονομερείς ενέργειες».
Ήταν ένα μήνυμα που κρίθηκε αναγκαίο να σταλεί πριν από το ταξίδι Μητσοτάκη στο Βερολίνο καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, διά της διπλωματικής οδού μεταφέρθηκε σαφής δυσαρέσκεια της καγκελαρίας για δημοσιεύματα με κυβερνητικές διαρροές σύμφωνα με τις οποίες ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προτάξει μεν τον «μεταρρυθμιστικό ζήλο» της κυβέρνησης του αλλά θα θέσει, έστω και ανεπισήμως, στην Γερμανίδα καγκελάριο το θέμα της μείωσης των πλεονασμάτων προοπτικά.
Τέτοια συζήτηση δεν πρόκειται να γίνει στην καγκελαρία, όπως ήδη διαμήνυαν τις τελευταίες ημέρες κοινοτικές πηγές και έχει ήδη γράψει το Tvxs.gr, και οι χθεσινές δηλώσεις Πέτσα ήταν απλώς η επιβεβαίωση αυτής της πραγματικότητας.
Το πρόβλημα όμως για τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι πως χωρίς μείωση πλεονασμάτων δεν υπάρχουν και τα δημοσιονομικά περιθώρια για μείωση των φορολογικών συντελεστών – ή τουλάχιστον του χαμηλότερου από το 20% στο 9% – το 2020, όπως επίσης δεσμεύθηκε προεκλογικά. Και εδώ ακριβώς αρχίζει η δύσκολη αποστολή του Χρήστου Σταϊκούρα που θα συναντηθεί αύριο το πρωί στο Βερολίνο με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Όλαφ Σολτς έχοντας μόνο μία δυνατή διέξοδο και μόνο ένα αίτημα. Πρόκειται για το αίτημα να προσμετρηθούν στα έσοδα του προϋπολογισμού του 2020 τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων που διακρατούν οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες και που η επιστροφή τους στην Αθήνα περιλαμβάνεται στην συμφωνία Τσίπρα για την ρύθμιση του χρέους. Οι επιστροφές αυτές για το 2020 υπολογίζονται από το οικονομικό επιτελείο στα 1 έως 1,3 δις ευρώ, γεγονός που σημαίνει ότι, εάν προσμετρηθούν στα έσοδα, μπορεί να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος της τάξης του 0,6 με 0,7%. Κάνοντας δε μια λογιστική αλχημεία, κυβερνητικές πηγές λένε πως αυτός ο δημοσιονομικός χώρος στην πράξη σημαίνει άτυπη μείωση του στόχου για το πλεόνασμα στο 2,8% από το 3,5% και δίνει τα περιθώρια για την μείωση, εντός του 2020, τουλάχιστον του χαμηλού φορολογικού συντελεστή για τα φυσικά πρόσωπα.
Παράλληλα, με ένα δεύτερο τρικ, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να καλύψει το υπόλοιπο δημοσιονομικό κενό μειώνοντας το αφορολόγητο στις 6.500 ευρώ και θέτοντας ως προϋπόθεση για να φθάνει στο σημερινό επίπεδο των 8.636 ευρώ τος πρόσθετες ηλεκτρονικές δαπάνες από τους φορολογούμενους.
Ακόμη κι έτσι όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο πως το αίτημα Σταϊκούρα θα γίνει δεκτό από τον Όλαφ Σολτς και το Eurogroup καθώς ήδη κοινοτικοί παράγοντες επισημαίνουν πως οι επιστροφές των κερδών των ομολόγων αποτελούν εφάπαξ έσοδο και δεν έχουν μόνιμο χαρακτήρα- άρα πολύ δύσκολα μπορούν να ενταχθούν στον προϋπολογισμό. Εάν αυτή είναι και η άποψη που θα υπερισχύσει στο Βερολίνο τότε είναι σαφές πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα αντιμετώπισε πολύ σοβαρά προβλήματα σε ό,τι αφορά τη μείωση των φόρων που έχει υποσχεθεί και τος εξαγγελίες που θα κάνει στη ΔΕΘ το άλλο Σαββατοκύριακο…