«Ούτε μαζί τα φάγαμε ,ούτε μαζί τα κάναμε»

Γράφει Δημήτριος Κωνσταντινίδης*

Τον Δεκέμβριο του 2013 όταν την χώρα κυβερνούσε το δίδυμο Σαμαρά – Βενιζέλου. Ο Θεόδωρος Πάγκαλός δήλωσε σε συνεδρίαση της Βουλής των Ελλήνων το περίφημο «Μαζί τα φάγαμε». Είμαι σίγουρος ότι ένας πολύ μεγάλος αριθμός Ελλήνων αισθάνθηκε προσβεβλημένος γιατί δεν έφαγε ούτε μια δραχμή. Τι όμως εννοούσε ο κύριος Πάγκαλος; Είχε δίκαιο ή άδικο;

Ο κύριος Πάγκαλός λοιπόν δικαιολόγησε την σκέψη του λέγοντας πως τα λεφτά τα φάγαμε μαζί γιατί σας διορίζαμε στο δημόσιο. Εννοώντας φυσικά ότι προκειμένου να ικανοποιήσουν το κομματικό τους ακροατήριο κάνανε μη αναγκαίες προσλήψεις στο δημόσιο και παίρνανε δανεικά για να πληρώσουν αυτούς τους ανθρώπους. Αν σταματήσουμε την ανάλυση μας εδώ, τότε ο κύριος Πάγακλος είχε δίκαιο. Φιλοσοφώντας όμως, θα προχωρήσω την σκέψη μου λίγο παρακάτω. Με απλά λόγια ο κύριος Υπουργός μας είπε ότι για να εξαγοράσουν τις ψήφους των πολιτών, τους διόριζαν στο δημόσιο σε μη παραγωγικές θέσεις που δεν ήταν αναγκαίες. Ποιος όμως ήταν αυτός που ψήφισε το σύνταγμα και κατέστησε τους πολίτες οπαδούς των κομμάτων; Ήταν ο απλός αγράμματος πολίτης που έψαχνε δουλεία; Ή η βουλή των Ελλήνων; Ποιος ήταν αυτός που προεκλογικά υποσχόταν ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, ο απλός Έλληνας πολίτης που προσδοκούσε μια καλύτερη ζωή για αυτόν και για τα παιδιά του; Ή ο υπουργός της ανάπτυξης, ο οποίος τις περισσότερες φορές ήταν άσχετος με τα οικονομικά και τις επιχειρήσεις; Γιατί λοιπόν όλοι ανεξαιρέτως οι υπουργοί ανάπτυξης δεν κατόρθωσαν ποτέ να δημιουργήσουν ανάπτυξη, έτσι ώστε οι πολίτες να μην κρέμονται από τους πολιτικούς στην αναζήτηση εργασίας; Μήπως γιατί ήταν εντελώς ανίκανοι; Και το μοναδικό τους προσόν ήταν οι κομματικές τους περγαμηνές; Μήπως γιατί ο εκάστοτε πρωθυπουργός επέλεγε τους υπουργούς του με λάθος τρόπο; Και αντί να επιλέξει έναν καταξιωμένο επιχειρηματία με γνώση της αγοράς για το υπουργείο ανάπτυξης, επέλεγε έναν ιατρό, μηχανικό ή νομικό με μοναδικό κριτήριο την αναγνωρισιμότητα και τους ψήφους; Ποια ήταν λοιπόν η ευθύνη του κυρίου Πάγκαλου ο οποίος συμμετείχε σε όλα τα υπουργικά συμβούλια; Και ποια η ευθύνη του απλού ψηφοφόρου ο οποίος δεν ξέρει, τι είναι το υπουργικό συμβούλιο; Πόσο είναι το ποσοστό του χρέους που έφαγε ο κύριος υπουργός και πόσο έφαγε ο απλός πολίτης. Ποιες ήταν όμως οι συνέπειες αυτών των λανθασμένων πολιτικών; Ήταν μόνο οι οικονομικές συνέπειες και τα εξοντωτικά μνημόνια που υπογράψαμε; Ή μήπως έπρεπε να πληρώσουμε και φόρο αίματος;

Σαν φόρο αίματος για αυτή την πολιτική αδιαφορία έπρεπε να πληρώσουμε 103 νεκρούς στο Μάτι και 57 νεκρούς στα Τέμπη. Και ποια ήταν η αντίδραση των πολιτικών; Ακριβώς η ίδια, εκφρασμένη με διαφορετικά λόγια. Ήτανε ανθρώπινο λάθος, φταίει ο σταθμάρχης, φταίει ο διοικητής της πυροσβεστικής, φταίνε όλοι εκτός από τον πρωθυπουργό. Με απλά λόγια η εξουσία, οι τίτλοι, οι τιμές, τα χρήματα στους πολιτικούς ηγέτες και η ευθύνη στους απλούς πολίτες, σταθμάρχες, πυροσβέστες. Αλήθεια ποιος ήταν αυτός που επέλεξε τον διοικητή της πυροσβεστικής; Ποιος ήταν αυτός που πήρε τηλέφωνο για να γίνει η μετάταξη ενός αχθοφόρου με ελάχιστα προσόντα στο υπουργείο παιδείας; Και τί ακριβώς έκανε στο υπουργείο παιδείας αυτός ο άνθρωπος ώστε να καταστεί απαραίτητη η μετάταξη του; Ποιος ήταν αυτός που πήρε τηλέφωνο για να επιστρέψει αυτός ο άνθρωπος από το υπουργείο παιδείας στον σιδηρόδρομο μετά από 10 χρόνια απουσίας; Και για ποιο λόγο έπρεπε να επιστρέψει; Επειδή βαρέθηκε να ζει στην Αθήνα; Ποιος πήρε τηλέφωνο για να γίνει από αχθοφόρος σταθμάρχης; Ποιος τον επέλεξε για τον σταθμό Λαρίσης. Ποιος είναι αυτός που έπρεπε να επιβλέπει την ολοκλήρωση των έργων της τηλεματικής στον ΟΣΕ;

Δεδομένου όμως ότι η εξουσία συμβαδίζει με την ευθύνη, όσο μεγαλύτερη είναι η εξουσία σου τόσο μεγαλύτερη είναι και η ευθύνη σου. Ο απλός λαός λέει ότι το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι. Δεν μπορεί όμως το ψάρι να είναι φάλαινα και να έχει κεφάλι σαρδέλας. Στην συγκεκριμένη περίπτωση το ψάρι είναι ο Ελληνικός σιδηρόδρομος και το κεφάλι του είναι ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Μα θα πουν κάποιοι δεν μπορεί ο πρωθυπουργός της χώρας να ανοίγει και να κλείνει τα ψαλίδια στα τρένα. Θα συμφωνήσω απόλυτα. Όχι μόνο δεν μπορεί, αλλά δεν πρέπει και να το κάνει. Έχει όμως την απόλυτη εξουσία να αλλάξει τον πρόεδρο των σιδηροδρόμων εάν θεωρεί ότι δεν είναι ικανός. Μπορεί να απαγορεύσει την κυκλοφορία των τρένων, εάν πιστεύει ότι τα μέτρα ασφαλείας είναι ελλιπή. Έχει την απόλυτη εξουσία να επιλέξει τον υπουργό μεταφορών με αντικειμενικά και όχι με κομματικά κριτήρια. Και για αυτό ακριβώς τον λόγο έχει και την αποκλειστική ευθύνη για αυτό που συνέβη.

Δυστυχώς αυτό που συμβαίνει στον σιδηρόδρομο συμβαίνει και σε άλλους κρίσιμους τομείς της κρατικής μηχανής όπως είναι η οικονομία, η ανάπτυξη με υπουργό ανάπτυξης έναν ιστορικό, η ναυτιλία, η υγεία με υπουργό υγείας έναν νομικό, η παιδεία με πανεπιστήμια που αντί να παράγουν γνώση παράγουν αντιγραφή, η εξωτερική πολιτική, και τέλος η άμυνα με υπουργό άμυνας έναν νομικό. Άραγε θα πρέπει να πληρώσουμε και άλλο αίμα για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα; Η θα πρέπει να ξυπνήσουμε και να τα αλλάξουμε όλα όσο είναι ακόμα νωρίς;

Τελειώνοντας θα σας πω ότι, διαφωνώ πλήρως με τον κύριο Πάγκαλο στο ότι όλοι μαζί τα φάγαμε. Θα συμφωνήσω μαζί του όμως στο ότι όλοι μαζί φταίμε. Και φταίμε όλοι, γιατί εμείς τους ψηφίζαμε όλα αυτά τα χρόνια. Γιατί εμείς τους ανεχτήκαμε όλα αυτά τα χρόνια. Γιατί εμείς τους δίναμε και δεύτερη τετραετία να ολοκληρώσουν. Αλήθεια τί ήταν αυτό που ήθελαν να ολοκληρώσουν;

* Σχης (εα) Δημήτριος Κωνσταντινίδης

MS National Grand Strategy, NDU Washington D.C

MBA, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας