Το ελληνικό ματωμένο πλεόνασμα, οι πρώην PIGS και οι ευκαρίες.. για ανόητους…
Σε μια εποχή που ο τυφώνας Trump έχει προκαλέσει διεθνείς αναταράξεις μέσω των ανταποδοτικών δασμών και ενός υπόγειου νομισματικού πολέμου όσον αφορά την ισοτιμία του δολαρίου, ο πάλαι ποτέ δυσφημισμένος ευρωπαϊκός Νότος βρίσκεται στο πρώτο… ράφι των επενδυτικών επιλογών.
Αυτό θα προκαλέσει κύμα ενθουσιασμού στον κατεστημένο οικονομικό τύπο.. αλλά τα γεγονότα είναι.. ξεροκέφαλα.
Ας ασχοληθούμε με την περίπτωση της Ελλάδας και ας δούμε αρκετά επιφανειακά τα στοιχεία:
Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών για τo πρώτο εξάμηνο του έτους, ο Κρατικός Προϋπολογισμός παρουσίασε βελτίωση στο συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα, σε σχέση με τον στόχο για την ίδια περίοδο
Ο στόχος για την περίοδο αυτή προέβλεπε έλλειμμα 2,8 δισ. ευρώ, ενώ η πραγματοποίηση κατέγραψε επίσης έλλειμμα, ύψους 0,56 δισ. ευρώ, καταγράφοντας βελτίωση κατά 2,23 δισ. ευρώ (-79,8%) έναντι του στόχου του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Σε συνέχεια του Α’ εξάμηνο 2025, τόσο το πρωτογενές ισοζύγιο Κρατικού Προϋπολογισμού, όσο και τα αντίστοιχα συνολικά έσοδα, τα φορολογικά έσοδα συμπεριλαμβανομένων των εσόδων του ΦΠΑ αλλά και οι δαπάνες δείχνουν την προσήλωση της κυβέρνησης στη δημοσιονομική πειθαρχία, σημειώνει η Eurobank στο δελτίο «7 Ημέρες Οικονομία».
Σημειώνεται ότι το 2024 ήταν η τρίτη συνεχόμενη χρονιά μετά την περίοδο της πανδημίας (2020-2021) και η έβδομη από το 2014 (με την εξαίρεση του 2015) που η Ελλάδα επιτυγχάνει σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης.
Σημειώνεται ότι το 2024 το συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης ήταν θετικό στο 1,3% ΑΕΠ και αναμένεται θετικό τόσο για το 2025 όσο και για το 2026 στο 0,7% και 1,4% του ΑΕΠ αντίστοιχα, σύμφωνα με τις Εαρινές Προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Καλοί οι αριθμοί αλλά τι σημαίνουν: Ότι η κυβέρνηση προκειμένου να καταγράψει πρωτογενές πλεόνασμα – και να ετοιμάσει το περίφημο «πακέτο ΔΕΘ» των περίπου 2 δισ. για να εξαγοράσει ψήφους καθώς τελεί υπό κατάρρευση- έχει «σηκώσει» όλο το χρήμα από την αγορά προκειμένου να χρηματοδοτήσει τον «γαλάζιο» κομματικό μηχανισμό.
Έχουμε το μοναδικό φαινόμενο της δημοσιονομικής πειθαρχίας από την οποία δεν επωφελείται η αγορά ώστε να αυξηθούν το παραγόμενο οικονομικό προϊόν, η απασχόληση και οι μισθοί αλλά ο… κομματικά ελεγχόμενος κρατικός μηχανισμός.
– Η συγκέντρωση των πόρων του ΕΣΠΑ σε μια σειρά «φιλικούς επιχειρηματίες» με απευθείας – ήδη η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ασχολείται με το θέμα και τα νέα θα έρθουν από τον Σεπτέμβριο – έχει συγκεντρώσει της ροή των ευρωπαϊκών κονδυλίων εφαρμόζοντας πολιτική δημιουργικής καταστροφής όσον αφορά για υπερχρεωμένες και υπερφορολογημένες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κατ’ εφαρμογή της έκθεσης Πισσαρίδη (που συχνά επικαλούνται και ο Κυριακός Μητσοτάκης αλλά και το οικονομικό επιτελείο).
– Αυξήσεις μισθών που οδηγούν σε χαμηλότερα… πραγματικά εισοδήματα λόγω που πληθωρισμού ο οποίος διαμορφώθηκε στο 3.1% τον Ιούλιο – τα καρτέλ επιτείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις.
– Την ίδια ώρα, επιδεινώνονται λόγω αποεπενδυσης οι δημόσιες υποδομές και το πεδίο των δημοσίων αγαθών – μεταφορές (διαλυμένα λεωφορεία, δυστυχήματα, παρακμή μετρό), υπηρεσίες υγείας και το δήμόσιο εκπαιδευτικό σύστημα υποβιβάζοντας περαιτέρω το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών το οποίο αντί να συγκλίνει με την Ευρώπη διολίσθαίνει σε μια βαλκάνια αποσάρθρωση στερώντας την ευημερία από τις νέα γενιές.
Συμπέρασμα: Τα θεμελιώδη μεγέθη μιας οικονομίας πρέπει να αντιμετωπίζονται εν συνόλω.
Παρά το θετικό δείγμα ενός νοικοκυρέματος, η ελληνική οικονομία δεν εμφανίζει κάποια αναπτυξιακή προοπτική πολλώ δε μάλλον δεν αποτελεί … νόστιμον ήμαρ για τους παγκόσμιους επενδυτές…
Τι συμβαίνει στις αγορές χρέους
Σε μια όμορφα φιλοτεχνημένη παρουσίαση των στοιχειών, δημοσίευμα του Bloomberg παρουσιάζει το χρέος των πρώην PIGS ως μια ευκαιρία για επενδυτές που… θέλουν να αποφύγουν το… rollercoaster της οικονομικής πολιτικής του Trump που θέλει να στρίψει το τιμόνι στο μεγαλύτερο.. καράβι του κόσμου – και μπορεί να παρασύρει τις μικρές βαρκούλες…
Και όλα αυτά ίσως για να βγάλουν κάποιες καλες προμήθειες ορισμένοι traders…
Τι λέει το αφήγημα: Πριν από δεκαπέντε χρόνια, ο Guillermo Felices βοηθούσε τους πελάτες του να πλοηγηθούν στην κρίση χρέους της ευρωζώνης.
Τώρα, εξυμνεί τα ομόλογα που κάποτε βρίσκονταν στο επίκεντρο εκείνης της καταιγίδας.
Η Ιταλία, η Ισπανία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα, οι οποίες το 2011 σχεδόν κατέρρευσαν υπό το βάρος του χρέους τους, έχουν από τότε μετατραπεί σε κορυφαίες επιλογές για εταιρείες όπως η PGIM Fixed Income, όπου ο Felices εργάζεται ως στρατηγικός αναλυτής επενδύσεων με έδρα το Λονδίνο.
Αλλαγή (;) της ιεραρχίας
Οι συστάσεις του αντικατοπτρίζουν τη μεγάλη ιστορική αλλαγή που έχει σημειωθεί στην ιεραρχία της αγοράς κρατικών ομολόγων της περιοχής.
Η ανάκαμψη των χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας ήταν αποτέλεσμα πολλών ετών, και καθώς οι επενδυτές απομακρύνονται από τη χάραξη πολιτικής του Προέδρου Donald Trump, τα ομόλογά τους θεωρούνται όλο και περισσότερο ως υγιείς εναλλακτικές έναντι του χρέους των μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης.
Τα ισπανικά, ελληνικά και πορτογαλικά ομόλογα έχουν πλέον μικρότερη απόδοση από τα γαλλικά.
Η Ιταλία βρίσκεται σε τροχιά να ξεπεράσει τη Γερμανία και τη Γαλλία για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά όσον αφορά τη συνολική απόδοση — ισοφαρίζοντας το μεγαλύτερο σερί ρεκόρ που έχει καταγραφεί.
Η ιεραρχία των ευρωπαϊκών ομολόγων έχει μεταμορφωθεί
Οι αποδόσεις των κεντρικών και περιφερειακών κρατικών ομολόγων είναι πλέον πολύ πιο κοντά μεταξύ τους.
«Μετά την κρίση, η αφήγηση ήταν πάντα ότι η Ευρώπη θα είναι δύσκολο να λυθεί», δήλωσε ο Felices, αναφερόμενος – πώς θα μπορούσε αλλίως – στο ιστορικό χαμηλής ανάπτυξης, υπερβολικών δημόσιων δαπανών και διαφωνιών μεταξύ των κρατών-μελών.
«Αυτό ισχύει λιγότερο τώρα, ειδικά όσον αφορά τη δημοσιονομική υπερβολή, ενώ οι ΗΠΑ έχουν μια πιο ανορθόδοξη εικόνα».
Τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα έχουν υποστεί πιέσεις φέτος, ιδιαίτερα τον Απρίλιο, όταν ο Trump παρουσίασε ένα πακέτο επιθετικών εμπορικών δασμών. Επανήλθαν επίσης οι ανησυχίες για τις δημοσιονομικές προοπτικές των ΗΠΑ.
Η ελκυστικότητα των περιφερειακών ομολόγων, εν τω μεταξύ, οφείλεται στην οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία, η οποία ξεπέρασε τις επιδόσεις των οικονομικών «δυνάμεων» της Γερμανίας και της Γαλλίας.
Η Ισπανία – υποτίθεται – αποτελεί ιδιαίτερο φωτεινό σημείο και αναμένεται να αναπτυχθεί περίπου 2,5% φέτος, πάνω από το διπλάσιο του ρυθμού του ευρύτερου μπλοκ.
Η έκθεση των επενδυτών στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας παραμένει κοντά στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων πέντε ετών, σύμφωνα με μηνιαία έρευνα της Bank of America που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή (8/8).
Η επικίνδυνη στροφή της Γερμανίας…
Ένα ακόμη σημαντικό σημείο καμπής ήρθε τον Μάρτιο, όταν η Γερμανία εγκατέλειψε δεκαετίες δημοσιονομικής λιτότητας και δεσμεύτηκε να επενδύσει δισεκατομμύρια ευρώ στην άμυνα και στις υποδομές – σπάζοντας το θρηκευτικής
Αν και αυτό θεωρείται καθοριστικός καταλύτης για την ανάπτυξη της ΕΕ, η επερχόμενη πλημμυρίδα γερμανικών ομολόγων έχει κάνει ορισμένους επενδυτές πιο επιφυλακτικούς, πιέζοντας ανοδικά τις τιμές του γερμανικού χρέους – πρόκειται δηλαδή για τη.. συνταγή μιας νέας κρίσης χρέους στην ατμομηχανή της οικονομίας της Γηραιάς Ηπείρου
«Προτιμούμε χώρες με ισχυρή ανάπτυξη και που δεν έχουν δεσμευτεί να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες όσο η Γερμανία», δήλωσε ο Niall Scanlon, διαχειριστής χαρτοφυλακίου σταθερού εισοδήματος στη Mediolanum International Funds Limited.
Η Ισπανία είναι η «ξεχωριστή επιλογή» του, αν και φέτος έχει ευνοήσει και την Ιταλία.
Απομακρύνονται από τη Γαλλία
Έπειτα υπάρχει και η Γαλλία, που κάποτε θεωρούνταν «καθρέφτης» της Γερμανίας σε όρους οικονομικής ισχύος, αλλά τώρα αποφεύγεται από πολλά επενδυτικά κεφάλαια.
Το επενδυτικό κλίμα επιδεινώθηκε πέρσι, μετά από αλόγιστες δημόσιες δαπάνες που την άφησαν με το μεγαλύτερο έλλειμμα στη ζώνη του ευρώ.
Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να περάσει τον προϋπολογισμό του 2026 τους επόμενους μήνες μπορεί να προκαλέσουν νέο κύμα μεταβλητότητας.
Ως αποτέλεσμα, η διαφορά στο κόστος δανεισμού μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας έχει συρρικνωθεί: οι επενδυτές ζητούν μόλις 12 μονάδες βάσης επιπλέον απόδοση για να δανείσουν στην Ιταλία για 10 χρόνια αντί για τη Γαλλία — το μικρότερο ποσό των τελευταίων δύο δεκαετιών.
«Προτιμούμε την Ιταλία και την Ισπανία έναντι της Γαλλίας και της Γερμανίας», δήλωσε ο Sachin Gupta, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Pacific Investment Management Co..
Η υπεραπόδοση της περιφέρειας «μπορεί να συνεχιστεί, ακόμα και μετά από τη μακρά πορεία που έχει διανύσει», πρόσθεσε.
Η σταθερότητα…
Σε ομιλία του τον Ιούνιο, ο αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Philip Lane αναφέρθηκε στη σχετική σταθερότητα των ομολόγων της ευρωζώνης φέτος, ακόμη κι όταν άλλες αγορές χρέους παρουσίασαν έντονες διακυμάνσεις.
Αυτό πιθανότατα οφείλεται σε παράγοντες όπως οι εισροές από εγχώριους και διεθνείς επενδυτές που μείωσαν την έκθεσή τους σε αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία, καθώς και σε μια «κοινή δέσμευση» για δημοσιονομική υπευθυνότητα σε όλο το μπλοκ, δήλωσε ο Lane.
Βέβαια, τα περιφερειακά ομόλογα έχουν ήδη σημειώσει τόσο μεγάλη άνοδο που οι πιθανές αποδόσεις δεν είναι πλέον τόσο ελκυστικές όσο παλιά.
Η Ελλάδα είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα — πριν από λιγότερα από τρία χρόνια, τα 10ετή ομόλογά της απέδιδαν πάνω από 5%. Έκτοτε, αυτό έχει μειωθεί περίπου στο 3,30%.
«Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η σκληρή δουλειά έχει ήδη γίνει», δήλωσε ο Gareth Hill, ανώτερος διαχειριστής κεφαλαίων στη Royal London Asset Management Ltd.
Παραμένει πάντως κάποια – εύλογη – διστακτικότητα μεταξύ των Αμερικανών επενδυτών να κινηθούν στις ευρωπαϊκές αγορές κρατικού χρέους πέραν των γερμανικών ομολόγων, τα οποία εξακολουθούν να θεωρούνται το «ασφαλές καταφύγιο» της περιοχής.
Ο Ales Koutny, επικεφαλής διεθνών επιτοκίων στη Vanguard, είπε ότι, αν και η ζήτηση από τις ΗΠΑ έχει αυξηθεί, τα γερμανικά bunds έχουν αποσπάσει «το μεγαλύτερο μερίδιο» των εισροών.
Ωστόσο, είναι δύσκολο να υποστηριχθεί ότι οι χώρες της περιφέρειας θα επιστρέψουν στην «αργή λωρίδα» της ανάπτυξης, εκτός αν υπάρξει νέα οικονομική κρίση ή έντονη δημοσιονομική εκτροπή, σύμφωνα με τον Marvin Hill , στέλεχος της Royal London.
Η Kristina Hooper, επικεφαλής στρατηγικής αγορών στην Man Group Plc, υποστηρίζει ότι — με την κατάλληλη αξιολόγηση — υπάρχουν πολλές ευκαιρίες πέρα από τον παραδοσιακό πυρήνα.
«Ήρθε η ώρα να διαφοροποιηθεί κάποιος, έστω και μετρίως, από τις ΗΠΑ», δήλωσε η Hooper από τη Νέα Υόρκη.
Οι χώρες της περιφέρειας «τα πηγαίνουν καλά και τα ομόλογά τους φαίνονται πολύ πιο ελκυστικά από ό,τι παλιά», πρόσθεσε.
Αυτά και άλλα παραμύθια για ευήθεις επενδυτές και για traders που θέλουν καλές προμήθειες… Να κοιτάμε τα θεμελιώδη!
www.bankingnews.gr