Τα σχέδια του Ερντογάν και η «Γενιά Ζ» που απομακρύνεται από το Ισλάμ και τον «σουλτάνο»
Του Μιχάλη Ψύλου
«δημοκρατία»
Χολιγουντιανών διαστάσεων το προκλητικό σόου του Ερντογάν στην Αγια-Σοφιά, χθες. Με ζωντανές συνδέσεις, όλα τα τηλεοπτικά δίκτυα, αλλά και οι ηλεκτρονικές σελίδες των μεγαλύτερων τουρκικών εφημερίδων μετέδιδαν εικόνες και δηλώσεις από το πλήθος των μουσουλμάνων που «έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη αποβραδίς για να προσευχηθούν στο νέο τζαμί», όπως έγραφε η «Hurryiet». Ο τουρκικός φιλοκυβερνητικός Τύπος… γιορτάζει το διπλό «χαστούκι» κατά της Δύσης!
«Με λαχτάρα η πρώτη προσευχή έπειτα από 86 χρόνια, μετά την ακύρωση της απόφασης του υπουργικού Συμβουλίου της 10ης Νοεμβρίου 1934» έγραφε η «Sabah». «Οπαδοί της Samsunspor ήρθαν από τη Σαμψούντα και άνοιξαν ένα πανό που έγραφε «προσευχή στην Αγία Σοφία»». «Ηρθα από την Προύσα στην Κωνσταντινούπολη με τα πόδια σε 7 ημέρες για να προσευχηθώ» έλεγε στην τουρκική κρατική τηλεόραση ένας μεσόκοπος μουσουλμάνος.
Μέχρι και το μακρινό… Τόγκο επιστράτευσε ο «σουλτάνος» για να δείξει την… απήχηση της προκλητικής του κίνησης. Η «Yeni Şafak» δημοσίευσε στην ηλεκτρονική της σελίδα ένα βίντεο από τελετή που διοργάνωσε μια τουρκική ΜΚΟ στην αφρικανική αυτή χώρα, όπου εμφανίζονται ιθαγενείς να θυσιάζουν ζώα προς τιμήν της απόφασης του Ερντογάν να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί και να επαινούν τον «σουλτάνο» ως «ηγέτη της Αφρικής και του ισλαμικού κόσμου»… «Δόξα στον Αλλάχ που μας δώσατε ξανά το τζαμί της Αγίας Σοφίας, το οποίο μας άφησε ως κληρονομιά ο Μωάμεθ ο Πορθητής. Θυσιάζουμε αυτά τα ζώα για αυτό. Ο Αλλάχ να ευλογεί τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος είναι ο ηγέτης της Αφρικής και του ισλαμικού κόσμου» εμφανίστηκε να λέει στα… τουρκικά ένας ντόπιος. Αλλωστε, ο ίδιος ο Ερντογάν, μέσα από τη μετατροπή του οικουμενικού μουσείου σε τέμενος, είπε ότι «η… ανάσταση της Αγίας Σοφίας προαναγγέλλει την απελευθέρωση του τζαμιού Αλ Ακσα, στην Ιερουσαλήμ. Η ανάσταση της Αγίας Σοφίας είναι ένα σημάδι της βούλησης των μουσουλμάνων σε ολόκληρο τον κόσμο να αναδυθούν στην επιφάνεια».
Ο Tούρκος πρόεδρος αξιοποιεί τακτικά τη θρησκεία και τις πολιτικές ευαισθησίες στην Αφρική για να επεκτείνει την επιρροή του στη μαύρη ήπειρο. Για τον σκοπό αυτόν, η τουρκική κυβέρνηση έχει χρηματοδοτήσει πολλές ΜΚΟ και προτρέπει τις τουρκικές εταιρίες να επενδύσουν σε αφρικανικές χώρες.
Ο όμιλος Albayrak, ο ιδιοκτήτης της εφημερίδας «Yeni Şafak», που δημοσιοποίησε το βίντεο στο Τόγκο, έχει επίσης στενούς δεσμούς με τον ίδιο τον Ερντογάν και το κυβερνών AKP.
Ο τουρκικός όμιλος κατασκευάζει οικιστικά συγκροτήματα στη Σομαλία από το 2011. Επιπλέον, ανέλαβε το λιμάνι του Μογκαντίσου το 2014 και το λειτουργεί σύμφωνα με τις προτεραιότητες του Ερντογάν. Επιπλέον, το 2018 η κυβέρνηση της Γουινέας παραχώρησε στον όμιλο Albayrak το λιμάνι Κόνακρι για περίοδο 25 ετών!
Η γαλλική «Liberation» υπενθυμίζει, πάντως, ότι «δεν είναι διόλου τυχαία και η επιλογή της ημέρας, που είναι η επέτειος συμπλήρωσης των 97 ετών από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης, που καθόρισε τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας – συνθήκη, την αναθεώρηση της οποίας ζητεί συχνά ο Τούρκος πρόεδρος, νοσταλγός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».
Ναι, ο Ερντογάν δεν κάνει τίποτα που να μην έχει προσχεδιάσει! Επέλεξε την 24η Ιουλίου για το χολιγουντιανό σόου του στην Αγια-Σοφιά ακριβώς λόγω της επετείου της Συνθήκης της Λωζάννης, που καθόρισε τα σημερινά σύνορα του τουρκικού κράτους. Σύνορα που ο Ερντογάν θέλει να αλλάξει με τις νεοοθωμανικές του βλέψεις. Οι σχολιαστές και οι αρθρογράφοι στην Αγκυρα και την Κωνσταντινούπολη συνέδεαν χθες το προκλητικό άνοιγμα της Αγια-Σοφιάς για τη μουσουλμανική προσευχή της Παρασκευής με τη Συνθήκη της Λωζάννης, με κάποιους να επαναφέρουν τις «γκρίζες» ζώνες και τους πιο «μετριοπαθείς» απλά να ζητούν την αναθεώρηση της συνθήκης ζητώντας την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών του βορείου Αιγαίου και των Δωδεκανήσων. H γερμανική «Tagesspiegel» σημειώνει ότι «η μετατροπή του μουσειακού χώρου και μνημείου της Αγια-Σοφιάς σε τζαμί και η στρατιωτική κλιμάκωση με την Ελλάδα, που απετράπη την τελευταία στιγμή, καταδεικνύουν ότι συντελείται μετατόπιση των αξόνων του τουρκικού εθνικισμού και του τρόπου που η ηγεσία της χώρας αντιλαμβάνεται τον ρόλο της Τουρκίας – όχι πλέον ως ενός σταθερού τμήματος της Δύσης, αλλά ως ενός διεθνούς δρώντος που, αναλόγως των περιστάσεων και των συγκυριών, συνεργάζεται με την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία ή την Κίνα».
Η γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine Zeitung» έγραφε χθες ότι ο Ερντογάν δεν πρόκειται να περιορίσει τις επεκτατικές του φιλοδοξίες, καθώς «ονειρεύεται να μετατρέψει την Τουρκία σε παγκόσμια δύναμη».
Οπως σημειώνει η «FAZ», «η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί απομακρύνει συμβολικά την Τουρκία από τη Δύση, όπως ακριβώς και η μετατροπή της σε μουσείο από τον Ατατούρκ ήταν σημάδι της στροφής προς τη Δύση. Με το μέτρο αυτό, ο Ερντογάν θέλει να δείξει ότι η Τουρκία, όπως και η Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1453, είναι παγκόσμια δύναμη. Στο Ιράκ, στη Συρία και τη Λιβύη, η Τουρκία θέλει να δείξει ότι μπορεί να διεξαγάγει πόλεμο χωρίς το ΝΑΤΟ και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Αγκυρα έχει εγκαταστήσει στρατιωτικές βάσεις στο Κατάρ, στη Σομαλία, στο Σουδάν και στη Λιβύη. Η τουρκική βιομηχανία όπλων έχει κάνει μεγάλο άλμα τα τελευταία χρόνια».
Το πρόσωπο της Τουρκίας έχει αλλάξει, καθώς οι ισλαμοσυντηρητικοί της Ανατολίας έχουν αντικαταστήσει την πρώην ελίτ που βασίστηκε στον Ατατούρκ. Ωστόσο, αυτό δεν είναι το τέλος της Ιστορίας. Διότι σήμερα η νέα τουρκική «Γενιά Ζ» απομακρύνεται από το Ισλάμ και τον Ερντογάν. Για τους περισσότερους νέους ανθρώπους στην Τουρκία, η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί είναι απλώς μια εκτροπή για να κρύψει ο «σουλτάνος» την ανεργία και τους περιορισμούς στις ελευθερίες. Οσο κι αν τα περισσότερα κόμματα της τουρκικής αντιπολίτευσης στήριξαν την απαράδεκτη κίνηση του Ερντογάν. Οπως γράφει το «Spiegel», ο Ερντογάν, γνωστός για «τις πολιτικές ταχυδακτυλουργίες του, με την κίνηση για την Αγια-Σοφιά τιμά τη φήμη του ως λαϊκιστή πολιτικού», στριμώχνοντας τους πολιτικούς του αντιπάλους, που τον κατηγορούν ότι, αντί για αυτό, έπρεπε να ασχολείται με την πανδημία και την οικονομική κρίση.