Η τηλεφωνική επικοινωνία του νέου προέδρου του Ισραήλ με τον Ερντογάν αναζωπυρώνει τα σενάρια περί εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων
Ως πρόσωπο με πολύ συγκεκριμένες ιδεολογικές απόψεις και μίσος για το Ισραήλ, περιγράφουν τον Ερντογάν δύο Ισραηλινοί διπλωμάτες που, στο παρελθόν, πήραν μέρος σε επαφές της ισραηλινής με την τουρκική πλευρά.
Μιλώντας στον πρώην πρέσβη του Ισραήλ στο Λος Αντζελες, Jacob (Yaki) Dayan, και στην ισραηλινή εφημερίδα, Haaretz, ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Εξωτερικών και πρώην πρέσβης στην Τουρκία, Alon Liel, καθώς και ο Zvi Bar’el, έκαναν λόγο για «φλεγόμενο μίσος του Ερντογάν για το Ισραήλ» που «αποτυπώνεται βαθιά στην κοσμοθεωρία του».
Κατά τους ίδιους, «ο Ερντογάν είναι ηγέτης με σαφή ιδεολογική άποψη για τον κόσμο και, εάν είμαστε πρόθυμοι και έχουμε τη διάθεση να βελτιώσουμε τις σχέσεις, πρέπει πάντα να το θυμόμαστε αυτό».
Ως απάντηση στην Τουρκία, επισημαίνουν οι δύο διπλωμάτες, ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, προώθησε τον «Άξονα του Αιγαίου» με την Ελλάδα και την Κύπρο, τον οποίον, πάντως, χαρακτηρίζουν ως «ανεπαρκή».
Κυρίαρχη αντίληψη
Να σημειωθεί ότι εδώ και αρκετά χρόνια, τόσο στο χώρο των αναλυτών στο Ισραήλ, όσο και των πολιτικών ηγεσιών, με μικροδιακυμάνσεις, κυριαρχεί η άποψη ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι βαθιά ιδεολογικά πεπεισμένος κατά του Ισραήλ, και, ως εκ τούτου, όσο θα βρίσκεται στο τιμόνι της Τουρκίας, οι σχέσεις Τελ Αβίβ – Αγκυρας δεν θα μπορέσουν να βρεθούν στην κατάσταση που ήταν παλαιότερα.
Ειδικότερα, πριν από το 2010 που ήταν έτος – τομή, δεδομένου του σοβαρού επεισοδίου με το τουρκικό πλοίο, Μαβί Μαρμαρά, το οποίο μετέφερε ακτιβιστές με στόχο να σπάσουν τον ισραηλινό αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας. Οι Ισραηλινοί επετέθησαν, με αποτέλεσμα να υπάρξουν νεκροί Τούρκοι πολίτες. Τότε, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που έκαναν λόγο για Τούρκους πράκτορες που ήλεγχαν το πλοίο.
Το τηλεφώνημα
Μετά τις εξαιρετικά σημαντικές εξελίξεις πολιτικές εξελίξεις στο Ισραήλ, με αποτέλεσμα να απομακρυνθεί μετά από πολλά χρόνια από την πρωθυπουργία ο Βενιαμίν Νετανιάχου, και να σχηματιστεί νέο κυβέρνηση στο Ισραήλ, δεν έλειψαν οι εκτιμήσεις, σύμφωνα με τις οποίες δεν αποκλείεται η επαναπροσέγγιση Ισραήλ – Τουρκίας.
Τα σενάρια αυτά ενισχύθηκαν τις τελευταίες ημέρες, μετά από μια μακρά τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του Ισραηλινού προέδρου, Ισαάκ Χέρτσογκ, και του Τούρκου προέδρου.
Οι σχολιαστές κάνουν λόγο για την πιθανότητα έναρξης μιας νέας εποχής στις σχέσεις Ισραήλ- Τουρκίας. Γι’ αυτή την υπόθεση, οι Alon Liel και ο Zvi Bar’el, λένε στην Haaretz:
«Ως προσωπάρχης για τους υπουργούς Εξωτερικών, Silvan Shalom (2003–2006), και της Tzipi Livni (2006–2009), συμμετείχα σε μια σειρά συναντήσεων με τον Ερντογάν με Ισραηλινούς ηγέτες.
Σε όλες αυτές τις συναντήσεις ένιωσα κάτι ξεκάθαρα: Η εμφανής έλλειψη συμπάθειας για το Ισραήλ, ακόμη και το μίσος, δεν προέρχονταν από το μυαλό του, αλλά από την καρδιά του.
Επρόκειτο για δύσκολες συναντήσεις, φορτισμένες και πολύ δυσάρεστες, που προμήνυαν τι θα έφερνε το μέλλον: Από την πλήρη διακοπή των σχέσεων μεταξύ των κυβερνήσεων, μέχρι το περιστατικό του Mavi Marmara.
Ανεπαρκής ο «άξονας του Αιγαίου»
Ο Ερντογάν είχε μια ξεκάθαρη οπτική για τη Μέση Ανατολή και αυτή δεν περιελάμβανε το Ισραήλ. Οι λαοί μπορεί να συνέχισαν τις σχέσεις τους. Το ίδιο και οι οικονομίες. Ομως σε κυβερνητικό επίπεδο οι σχέσεις καταστράφηκαν.
Ο Βενιαμίν Νετανιάχου το κατάλαβε. Το είδε και το ένιωσε. Και, χωρίς αμφιβολία, η δημιουργία του «Άξονα του Αιγαίου» με την Ελλάδα και την Κύπρο, ήταν ένα είδος απάντησης, αν και ανεπαρκούς, επειδή οι στρατηγικές σχέσεις με την Τουρκία δεν έχουν πραγματικό αντίβαρο.
Τακτικισμοί της Αγκυρας
Και τώρα, μόλις με μια συνομιλία μεταξύ των προέδρων Ισραήλ – Τουρκία, αίφνης πολλοί σχολιαστες άλλαξαν εκτίμηση. «Αραγε, μπορεί μια λεοπάρδαλη να αλλάξει τις βούλες της;» Πολύ αμφίβολο.
Ο ψυχρός άνεμος που φυσά προς την Τουρκία, υπερατλαντικά, από την κυβέρνηση Μπάϊντεν, μόνο να γίνει ισχυρότερος μπορεί, ενώ τα προβλήματα στην οικονομία και το τουρκικό όραμα για τη Μέση Ανατολή που κατέρρευσαν, μπορεί να προκαλούν μια τακτική αλλαγή στη στάση του Ερντογάν έναντι του Ισραήλ, αλλά η αλλαγή αυτή θα είναι πάντα μόνο τακτική και όχι στρατηγική.
Φλεγόμενο μίσος
Έχουμε μια τάση να κατηγορούμε τον εαυτό μας για οτιδήποτε δεν πάει καλά, αλλά σε αυτήν την περίπτωση, η σχέση ήταν απελπιστική από την αρχή.
Ένας ξένος δεν θα καταλάβαινε. Μόνο εκείνοι που ήταν παρόντες σε μια συνάντηση με τον Ερντογάν και ένιωσαν το φλεγόμενο μίσος του για το Ισραήλ, και μόνο εκείνοι που άκουσαν αυτά που είπε, μπορούν να καταλάβουν πόσο βαθιά αποτυπώνονται αυτά τα πράγματα στην κοσμοθεωρία του.
Δεν αποκλείω μια τακτική μείωσης των διαφορών. Και το Ισραήλ έχει μεγάλα συμφέροντα για πιο στενές σχέσεις, αλλά πρέπει να πάμε εκεί με ανοιχτά τα μάτια μας και να γνωρίζουμε ότι ο άνθρωπος που παρέχει βάση για τρομοκράτες της Χαμάς και επέτρεψε στο Mavi Marmara να ταξιδέψει στη Γάζα δεν θα μετατραπεί ξαφνικά σε Ανουάρ Σαντάτ (σ.σ. έκανε ειρήνευση με το Ισραήλ – δολοφονήθηκε) ή σε βασιλιά Χουσεΐν (σ.σ. επίσης έχει στενές σχέσεις με το Ισραήλ).
Ο Ερντογάν είναι ιδεολογικός ηγέτης με σαφή άποψη για τον κόσμο και, εάν είμαστε πρόθυμοι και έχουμε τη διάθεση να βελτιώσουμε τις σχέσεις, πρέπει πάντα να το θυμόμαστε αυτό».
Πηγή: lawandorder.gr