H οικονομική τακτική Μητσοτάκη και οι υπερβάσεις που πρέπει να γίνουν

Η κυβέρνηση αποφάσισε εξ αρχής να πάει με τα νερά των ευρωπαϊκών αποφάσεων. Αυτό είναι λογικό, αλλά αν πάρει η Πορτογαλία 13 δισ και η Ελλάδα 2, θα είναι πολιτικό πρόβλημα.

Αν φάει το «μαξιλάρι» όπως προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ, όταν βγει στις αγορές χωρίς αυτό, τα πράγματα δεν θα είναι ρόδινα.

Όμως, πρέπει να γίνει πολύ πιεστικός στην Ευρώπη και τη Γερμανία. Πάρα πολύ πιεστικός.

Οι αλήθειες που πρέπει να γνωρίζει ο πρωθυπουργός – Κρατικοποίηση τραπεζών και σεισάχθεια

Το ότι το ΔΝΤ προβλέπει ότι θα κοκκινίσουν δάνεια ύψους 19 τρισ. δολ. καθώς η οικονομική κρίση του κορονοϊού πλήττει ταυτόχρονα την προσφορά και τη ζήτηση και ότι αυτή φαίνεται πως δεν θα έχει σχήμα V*, ούτε U*, ούτε L*, αλλά I* είναι σαφές πως οι λύσεις δεν μπορούν να είναι συμβατικές.

Ήδη γράφεται το ενδεχόμενο οι ΗΠΑ να μεταφέρουν το εκδοτικό προνόμιο του δολαρίου από τη FED στο υπουργείο Οικονομικών και την ενσωμάτωσή της σε αυτό.

Ήδη το helicopter mοney πετάει πάνω από κάποιες χώρες, ενώ το mobile money εκτινάχτηκε στα 2 δισ. δολ.

Ήδη οι γκουρού προτείνουν ένα νέο Breton Woods και ένα νέο Stability Pact αλλά και ευρωομόλογο για την ΕΕ.

Κι αυτά ενώ περιμένουμε την πρωτοβουλία Μακρόν-Τραμπ που μάλλον θα έχει να κάνει με ένα κρατικό κρυπτονόμισμα …

Υπό αυτές τις συνθήκες τα ελληνικά νοικοκυριά έχουν εξαντληθεί σε ρευστότητα καθώς οι λογαριασμοί έχουν φουσκώσει (ηλεκτρικό, καλοριφέρ, τρόφιμα κλπ).

Επίσης, έχοντας υπόψη ότι από τις 20 του μηνός το 38% των νοικοκυριών ξεμένει ουσιαστικά από μετρητά και το ένα τρίτο των φορολογούμενων δεν μπορεί να πληρώσει τους βασικούς λογαριασμούς του, καθώς και ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο και τις τράπεζες συνεχώς αυξάνονται, όπως άλλωστε τα κόκκινα δάνεια και οι πληρωμές των ρυθμισμένων δανείων, η κατάσταση απαιτεί λύσεις εκτός κυτίου.

Χωρίς αμφιβολία η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα μια πρωτόγνωρη τριπλή κρίση: την υγειονομική, την οικονομική και την πολυδιάστατη τουρκική απειλή.

Η στοίχιση των πολιτών πίσω από την κυβέρνηση είναι δεδομένη προς το παρόν, υπό τον όρο ότι οι δύο πρώτες από αυτές κρίσεις δεν θα μεταβληθούν σε κοινωνική και ως εκ τούτου σε πολιτική.

Είναι εύλογο πως η Ελλάδα μπήκε σε αυτή την τριπλή κρίση εξουθενωμένη από τη δεκαετή κρίση της χρεοκοπίας.

Είναι προφανές ότι στην οικονομία η κυβέρνηση προχωρά προσεκτικά και συντηρητικά και με βάση τον αέρα που δίνει η ΕΕ και τα όργανά της.

Όμως, μια ζημιά στο ΑΕΠ της τάξεως των 30 δισ. ευρώ, δηλ. 16% του ΑΕΠ που υπολογίζουν διάφορες πηγές και με δεδομένη την κρίση του τουρισμού (περιμέναμε πάνω από 30 εκατ. τουρίστες, και 20% του ΑΕΠ) είναι αμφίβολο εάν «όλα τα ευρωπαϊκά εργαλεία» που έχουμε στην διάθεσή μας θα λύσουν το πρόβλημα της επόμενης μέρας.

Η παρεμπόδιση της διέλευσης ρωσικών αεροπλάνων με βοήθεια προς την Ιταλία από την ΕΕ, η διακράτηση αεροπλάνων με υγειονομικό υλικό που προοριζόταν για άλλες χώρες από τη Γερμανία και πολλά άλλα δείχνουν πως η Ευρώπη που στηρίζαμε είναι μια αυταπάτη.

1. Υποστηρίξαμε ότι το «μαξιλάρι» πρέπει να κρατηθεί για την επόμενη μέρα για επενδύσεις.

Όμως, αντί να δοθούν τα 12 δισ. ευρώ για τον «Ηρακλή» και με δεδομένη την κατάρρευση των τραπεζικών μετοχών, υπάρχει μια ευκαιρία:

Να ακυρωθεί ο «Ηρακλής» και να κρατικοποιηθούν οι πέντε τράπεζες του τραπεζικού δείκτη.

Να συγχωνευθούν σε δύο και να δημιουργηθεί μια bad bank στην οποία θα φορτωθούν όλα τα χρέη των φυσικών προσώπων με στόχο το άμεσο κούρεμά τους κατά 75-80%.

Με καμιά 10-15αριά δισ. θα γίνει η ανακεφαλαιοποίηση των δύο πλέον καθαρών τραπεζών.

Παρενθετικά να σημειώσουμε πως υπάρχουν ήδη σενάρια για κρατικοποιήσεις μεγάλων γερμανικών βιομηχανικών ομίλων για να μην τους αγοράσουν ξένοι και μάλιστα φθηνά.

Το είχε κάνει η Γερμανία ξανά με την διάσωση της Commerzbank.

Βέβαια, αυτές οι κινήσεις είναι κρατικές ενισχύσεις ή διασώσεις που κανονικά απαγορεύονται. Εμείς κάναμε τις ανακεφαλαιοποιήσεις των κρατικών τραπεζών με βάση το άρθρο 107 της Συνθήκης της Λισαβόνας που επιτρέπει κρατικές ενισχύσεις όταν οι αγορές καταρρέουν (Failure Market)…όπως άλλωστε συμβαίνει και τώρα.

Πάντως, η ανάσα που θα πάρουν τα νοικοκυριά θα είναι καθοριστικής σημασίας για την επόμενη μέρα και την στήριξη της ζήτησης. Και δεν πρέπει να ξεχνάει η κυβέρνηση ότι pacta sunt servanda rebus sic stantibus, δηλαδή η συμφωνία πρέπει να τηρείται, εφόσον οι συνθήκες παραμένουν οι ίδιες…

2. Τα 800άρια πρέπει να μπουν σε όλους τους λογαριασμούς των φυσικών προσώπων (ΑΦΜ), έτσι ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν να πληρώνουν λογαριασμούς και υποχρεώσεις.

3. Η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στη νομοθετική επαναφορά της «πολιτικής επιστράτευσης» στο δημόσιο. Κατανοητό; Κατανοητό. Όμως, στον τομέα της απασχόλησης οι λύσεις που έχουν ληφθεί δεν είναι επαρκείς, ούτε πειστικές.

4. Αν μια επιχείρηση κλείσει δεν είναι εύκολο να ξανανοίξει.

5. Κάθε πολίτης, κάθε ελευθεροεπαγγελματίας, κάθε μικρή επιχείρηση για να παρακολουθήσει και να επωφεληθεί των μέτρων χρειάζεται τη μεσολάβηση λογιστή (διάβαζε λογισταρά) και απίστευτη ηλεκτρονική διαδικασία και τεκμηρίωση.
Η Ελλάδα δεν έχει περιθώρια να χάσει καμία από τις τρεις μάχες. Η ανασυγκρότηση του κράτους πρέπει να γίνει σε νέα βάση, ώστε αυτό να επανακτήσει το κύρος του και τον ρόλο που του έχει αφαιρεθεί. Ο ιδιωτικός τομέας επίσης. Η όλη τουριστική βιομηχανία πρέπει να αναδιαρθρωθεί. Οι επενδύσεις του αύριο πρέπει να ξεφύγουν από την πεπατημένη.

· * Τα γράμματα αυτά αποτελούν συμβολική αναπαράσταση των καμπυλών που σχεδιάζουν οι οικονομολόγοι για το πώς θα αντιδράσει η παγκόσμια οικονομία. Το V δείχνει πορεία προς την ύφεση και απότομη ανάκαμψη, το U δείχνει μια πιο ήπια στροφή σπό την ύφεση στην ανάκαμψη, το L δείχνει κάθετη ύφεση και στη συνέχεια παραμονή σε ένα κατώτατο επίπεδο (ήδη αναλυτές μιλούν για το 2024). Τέλος το Ι είναι το πιο απαισιόδοξο σενάριο με κάθετη ύφεση χωρίς σταματημό.
Τι πρέπει να κάνει η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει 35% μείωση του ΑΕΠ

Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις* του ΟΟΣΑ για τον αρχικό αντίκτυπο των περιοριστικών μέτρων COVID-19 στην οικονομική δραστηριότητα η Ελλάδα θα υποστεί τη μεγαλύτερη μείωση του ΑΕΠ της κατά 35%, με την Ιρλανδία να έχει τη μικρότερη επίπτωση με 16%.

Προφανώς, η εκτίμηση αυτή σχετίζεται με την υψηλή εξάρτηση του ελληνικού ΑΕΠ από τον τουρισμό.

Σημειωτέον ότι το δημοσιονομικό κόστος των κυβερνητικών μέτρων ανέρχεται σε 6,8 δισ. ευρώ, δηλαδή 3,5% του ΑΕΠ (ίσο με το μνημονιακό πλεόνασμα) για τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο, ενώ ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο να συνεχιστεί η στήριξη και αργότερα.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, στην πραγματική οικονομία η κλίμακα της εκτιμώμενης μείωσης του επιπέδου της παραγωγής είναι τέτοια που ισοδυναμεί με μείωση της ετήσιας αύξησης του ΑΕΠ έως και 2 ποσοστιαίες μονάδες για κάθε μήνα.

Εάν ο τερματισμός λειτουργίας συνεχιστεί για τρεις μήνες, χωρίς αντισταθμιστικούς παράγοντες, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα μπορούσε να είναι μεταξύ 4-6 ποσοστιαίων μονάδων χαμηλότερος από ό, τι θα ήταν διαφορετικά.

Είναι προφανές ότι τα νούμερα αυτά είναι αρχικές εκτιμήσεις και ότι η υγειονομική κρίση είναι ακόμη στην αρχή, αν συνυπολογίσουμε το δεύτερο κύμα της πανδημίας που άρχισε στην Κίνα και την Ν. Κορέα.

Είναι φανερό ότι ο τουρισμός φέτος θα υποστεί μια ανυπολόγιστη ζημιά.

Είναι αμφίβολο εάν θα υπάρξει καν εσωτερικός τουρισμός. Και τουρισμός δεν είναι μόνο τα ξενοδοχεία…

Τα λέμε αυτά, γιατί θεωρούμε πως η κυβέρνηση πρέπει να λειτουργεί από τώρα με το χειρότερο σενάριο και όχι να ακολουθεί τις εξελίξεις.

Οι προτάσεις των τριών κομμάτων της αντιπολίτευσης στη Βουλή τόσο για την υγειονομική άμυνα κατά του κορονοϊού, όσο και για την οικονομία πρέπει να μελετηθούν τάχιστα και να συμπληρώσουν τις κυβερνητικές πολιτικές.

Βέβαια, η Ελλάδα δεν είναι Γερμανία και η ευρωζώνη χωρίς ευρωομόλογο δεν θα πάει μακριά.

Άρα, πρέπει να έχουμε σενάρια ακόμη και για τη διάσπαση.

Έτσι, με πολύ σκεπτικισμό αντιμετωπίζουμε την χρήση του ΕΣΠΑ στην κρίση και αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος που πρέπει να κρατηθεί το μαξιλάρι των 37 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη της επόμενης μέρας.

Η αντιπολίτευση ζήτησε εδώ και τώρα ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ανάκαμψη, αλλά πάνω στις νέες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία μαζί με ένα στιβαρό «κοινωνικό συμβόλαιο» που θα διασφαλίζει από το πρώτο ευρώ τα συμφέροντα των πολλών, συμπληρώνουμε εμείς.

Το σύνδρομο Τσόρτσιλ

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Ελλάδα «διασώθηκε» από τον κομμουνισμό με το Σχέδιο Μάρσαλ που όμως λεηλάτησαν οι επιτήδειοι που αναφέρει ο Αμερικανός απεσταλμένος του προέδρου Τρούμαν στην γνωστή έκθεση Πάρκερ.

Στην χρεοκοπία του 2010 οι επιτήδειοι έβγαλαν δεκάδες δισ. έξω, όπως άλλωστε έγινε και το 2015.

Οι πολλοί πλήρωσαν τους λίγους και την επομένη των μνημονίων οι επιτήδειοι άρχισαν να βγάζουν από τις θυρίδες τα τούβλα των ευρώ.

Μετά την υγειονομική-οικονομική κρίση θα ξαναγίνει το ίδιο;

Και πιστεύουν κάποιοι πως η ανοχή και η υπομονή των Ελλήνων θα συνεχίζεται επ΄ άπειρον;

Είναι σκόπιμο να θυμίσουμε επίσης ότι ο νικητής του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου Ουίστον Τσόρτσιλ αμέσως μετά τον πόλεμο καταψηφίστηκε από τους Βρετανούς, όπως άλλωστε συνέβη και στον Αλέξη Τσίπρα παρ΄ ότι διεκπεραίωσε το μνημόνιο και πέτυχε την έξοδο.

Θυμίζουμε λοιπόν το «σύνδρομο Τσόρτσιλ» όχι επειδή οι λαοί είναι αγνώμονες προς τους νικητές, αλλά επειδή οι ηγέτες χάνουν την επαφή με την κοινωνική πραγματικότητα εγκλωβισμένοι στους βερμπαλισμούς των μαχών τους.

Η Ελλάδα δεν αντέχει άλλες ήττες, ούτε άλλη ανεργία, ούτε μισθούς πείνας και χρέη.

Αν ακολουθηθεί την πεπατημένη οι συνέπειες θα είναι ολέθριες.

Η Ελλάδα ή θα σηκωθεί σύσσωμη ή δεν θα σηκωθεί.

Κάποιοι πρέπει να βάλλουν το χέρι βαθιά στην τσέπη και το κράτος να παίξει το ρόλο που επιτάσσουν οι συνθήκες χωρίς ιδεοληψίες.

Η ενότητα, η αλληλεγγύη πρέπει να είναι αισθητή καθημερινά στους πολίτες και δεν είναι.

Η ενότητα και η αλληλεγγύη δοκιμάζονται τώρα, αλλά και μετά.

Η Ναόμι Κλάιν θεωρεί ότι «έχουν δημιουργηθεί οι τέλειες συνθήκες για τις κυβερνήσεις και την παγκόσμια ελίτ, ώστε να εφαρμόσουν μέτρα μίας πολιτικής ατζέντας που σε κάθε άλλη περίπτωση θα είχαν μεγάλες αντιδράσεις, επειδή όλοι μας είμαστε τόσο αποπροσανατολισμένοι.

Η διαδοχή των γεγονότων στο ξέσπασμα της κρίσης του Κορονοϊού, δεν είναι μοναδική. Είναι το προσχέδιο που οι πολιτικοί και οι κυβερνήσεις ακολουθούν εδώ και δεκαετίες και είναι γνωστό ως «Δόγμα του σοκ».

Προϋποθέσεις για την ενότητα μετά

Η σιωπηρή ενότητα των Ελλήνων στη δεκαετία της κρίσης είναι χαρακτηριστική της σοβαρότητας του λαού μας.

Στην κρίση του κορονοϊού η σιωπή, ως ατομική στάση μπροστά στο αναπόφευκτο…δείχνει δύναμη.

Δεν πρέπει όμως να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η συλλογική σιωπή εκλαμβάνεται ως αποδοχή-υποταγή στην εξουσία.

Η σιωπή των πολλών ουδέποτε μεταφράστηκε σε θετική αντίδραση από την εξουσία…

Όμως, έχουν πια δημιουργηθεί οι αντικειμενικές συνθήκες που θα υποχρεώσουν τον υποκειμενικό παράγοντα να σπάσει την σιωπή του μόλις διευθετηθεί κάπως η κατάσταση με τον ιό.

Όλοι γνωρίζουν πως αν την επόμενη μέρα σιωπήσουν το κόστος θα είναι καταλυτικό…

Αν το πολιτικό σύστημα αντιδράσει έξυπνα και δημοκρατικά θα αποφύγει τις κραυγές και θα διασφαλίσει την ενότητα.

Οι αποδείξεις για την επόμενη μέρα πρέπει να κατατεθούν δεσμευτικά τώρα. Τα τεστ πρέπει να τα κάνουν εκατομμύρια άνθρωποι.

Η ισοτιμία της περίθαλψη πρέπει να είναι εκκωφαντική, όπως άλλωστε και η ισοτιμία στην οικονομική διαχείριση της κρίσης.

Οι αλλαγές που έρχονται στον κόσμο, στην ευρωζώνη και την ΕΕ, στην Ελλάδα θα είναι δομικές.

Κυβέρνηση και αντιπολίτευση πρέπει να καταρτίσουν ένα εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανάπτυξης με στρατηγική προοπτική χωρίς ιδεοληπτικές παρωπίδες (η αγορά δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τα εθνικά συμφέροντα σε αυτή τη φάση, μόνο το κράτος), με δραστικά μέτρα, τεκμηρίωση, ποσοτικούς στόχους.

Το κράτος θα ανοίξει το δρόμο και μετά, αφού θα έχει δημιουργήσει τις κατευθύνσεις και την αναπτυξιακή τάση, μπορεί να εκχωρήσει στον ιδιωτικό τομέα τα νέα περιουσιακά στοιχεία.

Ο κόσμος δεν θα περιμένει μετά. Τώρα πρέπει να συσταθεί μια επιτροπή σοφών νεαρής ηλικίας για να σχεδιάσουν την Ελλάδα της επόμενης μέρας.

* Αντιμετωπίζοντας τον κορονοϊό συμβάλλοντας σε μια παγκόσμια προσπάθεια – Αξιολόγηση του αρχικού (OECD Tackling coronavarius contributing to a global effort – Evaluating the initial impact of COVID-19 containment measures on economic activity)

extrapolation