Προηγήθηκε μεγάλη συζήτηση, αλλά -σύμφωνα με το Open Tv– η πλάστιγγα έγειρε: η Ελλάδα δεν θα συμμετάσχει στη διάσκεψη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, που θα πραγματοποιηθεί αυτή την Κυριακή στο Βερολίνο. Αυτό προκύπτει από την επίσημη ανακοίνωση της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, η οποία επιβεβαίωσε την παρουσία των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Κίνας, των Αραβικών Εμιράτων και φυσικά… της Τουρκίας.
Πιο συγκεκριμένα, στη σύνοδο του Βερολίνου για τη Λιβύη θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι από τις ακόλουθες χώρες: ΗΠΑ, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Κίνα, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Τουρκία, Δημοκρατία του Κονγκό, Ιταλία, Αίγυπτος, Αλγερία. Τα Ηνωμένα Έθνη, η ΕΕ, η Αφρικανική Ένωση, καθώς και ο Αραβικός Σύνδεσμος θα δώσουν επίσης το «παρών».
Στόχος της διαδικασίας είναι, μια ομάδα κρατών και διεθνών οργανισμών να υποστηρίξουν τις προσπάθειες του ΟΗΕ «για μια κυρίαρχη Λιβύη, καθώς και για τον κατευνασμό στο εσωτερικό της χώρας». Πρόσκληση να παραβρεθούν έχουν λάβει και οι πρωταγωνιστές των εξελίξεων, οι επικεφαλής των αντιμαχόμενων πλευρών Φαγιέζ Αλ Σάρατζ και Χαλίφα Χαφτάρ. Είναι, ωστόσο, σχεδόν απίθανο να ανταποκριθούν θετικά, ειδικά έπειτα από αυτά που συνέβησαν στη Μόσχα.
Ο Λίβυος στρατάρχης Χαφτάρ αποχώρησε από τις ειρηνευτικές συνομιλίες, δίχως να υπογράψει την συμφωνία για εκεχειρία. Με τον τρόπο αυτό «χάλασε» τα σχέδια του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, φέρνοντάς τον σε δυσχερή θέση. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Χαφτάρ έλαβε αυτή την απόφαση με παρότρυνση και της Αιγύπτου, η οποία βρίσκεται στο πλευρό του. Μένει να αποδειχθεί εάν ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, ουσιαστικά ή μονάχα επιφανειακά επεδίωξε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Κατά πολλούς, οι αληθινές προθέσεις του θα φανούν στο Βερολίνο, από την στάση που θα υιοθετήσει εκεί.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, και με την Αγκυρα να βρίσκεται σε απόλυτη παράκρουση στο Αιγαίο, η Αθήνα ανακοίνωσε την πρόθεσή της να συμμετάσχει στη διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη, πιθανότατα με την παρουσία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ωστόσο, λίγη ώρα αργότερα, το Βερολίνο ανακοίνωνε πως η Ελλάδα δεν βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που θα δηλώσουν παρούσες στη Γερμανία.
Για αυτό το μείζον θέμα, πηγές του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσαν σχετικά: «Η Ελλάδα πρέπει να καταβάλει κάθε προσπάθεια για συμμετοχή στη διαδικασία του Βερολίνου για το μέλλον της Λιβύης. Ο κίνδυνος είναι ότι η Τουρκιά θα κατοχυρώσει παράνομο μνημόνιο σε μεταπολεμική Λιβύη. Είναι ήττα της διπλωματίας μας αν αποδειχθεί ότι η Αλγερία μπήκε εκ των υστέρων στη Συνοδό της Κυριακής και εμείς μείναμε απέξω. Θα φανεί ότι ούτε Γερμανία ούτε ΗΠΑ ούτε Γαλλία μας στηρίζουν όσο λέει η κυβέρνηση. Η θεωρία ότι φταίει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για τη μη συμπερίληψη της χώρας στη διαδικασία είναι φαιδρή.
Η πρόταση του ειδικού απεσταλμένου ΟΗΕ Salame για το μέλλον της Λιβύης (συμπεριλαμβανομένης διεθνούς διαδικασίας και μετά διάσκεψης) παρουσιάστηκε στις 29/7. Μετά, πραγματοποίησε επισκέψεις σε πρωτεύουσες και έκανε επίσημα την πρότασή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για έναρξη της διαδικασίας στις 4/9. Η πρώτη συνάντηση έγινε μέσα Σεπτεμβρίου στο Βερολίνο. Είναι απαράδεκτο ο Μητσοτάκης και ο Πέτσας να λένε ότι παλεύουμε να προσκληθούμε στη Σύνοδο την Κυριακή και ο Δένδιας να έχει ανακοινώσει ότι δεν θα συμμετάσχουμε», σημειώνουν πηγές του ΣΥΡΙΖΑ.
«Η Ελλάδα είναι απούσα από τη συνάντηση του Βερολίνου για το θέμα της Λιβύης, ενώ συμμετέχουν Τουρκία, Αλγερία και Κονγκό. Η κυβέρνηση φέρει τεράστιες ευθύνες γι’ αυτό. Και δεν την απαλλάσσουν οι διαπιστωμένες αβελτηρίες της προηγούμενης κυβέρνησης. Την είχαμε προειδοποιήσει εγκαίρως» σχολίασε το Κίνημα Αλλαγής.
Η τουρκική προκλητικότητα συνεχίζεται
Την ίδια ώρα, ο Τούρκος πρόεδρος δείχνει την απόλυτη στήριξή του στην Τρίπολη δηλώνοντας «είναι σύμμαχός μας, δεν το ξεχνάμε». Επίσης, η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX νότια της Κρήτης και συγκεκριμένα στην περιοχή που επιχειρεί να κάνει γεωτρήσεις βάσει της συμφωνίας με τη Λιβύη. Την ίδια ώρα εξέδωσε και ακόμη μία NAVTEX αλλά ακυρωτική για αναγγελία δέσμευσης περιοχής, μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου.
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Open, κάθε όριο προκλητικότητας ξεπέρασαν οι Τούρκοι στο Αιγαίο την Τρίτη, καθώς επιδόθηκαν σε μπαράζ παραβιάσεων αλλά και υπερπτήσεων. Έφτασαν μάλιστα σε σημείο τα τουρκικά μαχητικά να πετάξουν πάνω από τη Λέρο! Ειδικότερα, 15 F-16, ένα CN-235 και τέσσερα ελικόπτερα [είκοσι αεροσκάφη στο σύνολο] προχώρησαν σε 91 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και σε 16 παραβάσεις κανόνων εναέριας κυκλοφορίας. Δέκα μαχητικά ήταν οπλισμένα, ενώ σημειώθηκαν και έξι εικονικές αερομαχίες, αφού -σε όλες τις περιπτώσεις- ελληνικά μαχητικά αναχαίτισαν τα αντίστοιχα τουρκικά αεροσκάφη.
Είκοσι επτά εκ των ανωτέρω παραβιάσεων ήταν οι υπερπτήσεις που πραγματοποίησαν τουρκικά F-16 σε ν. Παναγιά, Οινούσσες, Αγαθονήσι, Λειψοί, Αρκιοί, Λέρος και Καλόλιμνος. Ο Έλληνας πρωθυπουργός ξεκαθάρισε πως καμία πρόκληση δεν θα μένει αναπάντητη και πως η Ελλάδα θα υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Σίγουρα, όμως, όχι στη διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη…