Το μήνυμα πως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής υπολογίζουν στον στρατηγικό τους σχεδιασμό την Ελλάδα ως έναν πυλώνα σταθερότητας για την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολική Μεσόγειο και των Βαλκανίων έστειλε ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας Γουές Μίτσελ κατά την διάρκεια ομιλίας που παρέθεσε στην δεξαμενή σκέψης Heritage Foundation στη Ουάσινγκτον.
Αναλύοντας το πως οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να οικοδομήσουν μια ισχυρότερη αμερικανική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο, ο κ. Μίτσελ αναφέρθηκε στον γεωπολιτικό ρόλο της χώρας μας, καθώς και στην αναβάθμιση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
«Στηρίζουμε την Ελλάδα ως έναν πόλο σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Δυτικά Βαλκάνια…Με την Ελλάδα είχαμε ήδη ξεκινήσει μια στενότερη σχέση από την προηγούμενη κυβέρνηση, πάνω στην οποία τώρα στηριζόμαστε για να την ενισχύσουμε».
Εξελίξεις για ΠΓΔΜ και Ονομασία
Αναφερόμενος στην στρατηγική θεώρηση των ΗΠΑ για τα Βαλκάνια, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών ανέλυσε τις εξελίξεις στο ονοματολογικό υπό το πρίσμα της διατλαντικής συνεργασίας.
Όπως επισήμανε ο κ. Μίτσελ, αυτή τη στιγμή υπάρχει άριστη συνεργασία με την Ευρώπη για μια σειρά από θέματα κοινού ενδιαφέροντος στα Βαλκάνια, ενώ παράλληλα τόνισε πως το συγκεκριμένο γεγονός καταδεικνύει ότι η διατλαντική σχέση βοηθά στην αντιμετώπιση κοινών και σημαντικών προκλήσεων.
«Στα Βαλκάνια, αυξάνουμε την βοήθεια κατά της ρωσικής επιρροής και συντονίζουμε τις ενέργειες με την ΕΕ για να οικοδομήσουμε μεγαλύτερη σταθερότητα. Αυτή τη στιγμή που μιλάω, η ομάδα μας εργάζεται με την ΕΕ και τους βασικούς Ευρωπαίους εταίρους μας για τη Σερβία-Κοσσυφοπέδιο, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το θέμα της Ελλάδας και της πΓΔΜ».
Όσον αφορά το ζήτημα της ονομασίας ανάμεσα στη πΓΔΜ και την Ελλάδα, ο κ. Μίτσελ είπε πως οι ΗΠΑ εξακολουθούν να παρέχουν βοήθεια προκειμένου να ξεπεραστούν οι δυσκολίες και να επιτευχθεί μια συμφωνία, η οποία θα επιτρέψει στα Σκόπια να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ.
«Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να διαδραματίζουν έναν αθόρυβο ρόλο, αλλά μαζί με την ΕΕ και τη Γερμανία, για να ενθαρρύνουμε μια επίλυση αυτού του αδιεξόδου, ώστε να δούμε τη πΓΔΜ να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ».
Μήνυμα προς την Τουρκία: Δεν θα ανεχθούμε τις προκλήσεις στη Κυπριακή ΑΟΖ
Στέλνοντας ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι ΗΠΑ συνεχίζουν να στηρίζουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να προχωρήσει στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων που βρίσκονται εντός της ΑΟΖ της, ο κ. Μίτσελ τόνισε πως η αμερικανική κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές στην τουρκική πλευρά ότι «η παρενόχληση των γεωτρήσεων στην ΑΟΖ της Κύπρου δεν είναι κάτι που θα επιτρέψουμε να περάσει απαρατήρητο και κάτι για το οποίο δεν θα μιλήσουμε».
Από την άλλη, όμως, πλευρά, ο κ. Μίτσελ σημείωσε πως οι ΗΠΑ εργάζονται για να αποκαταστήσουν τις τεταμένες σχέσεις με την Τουρκία, καθώς απώτερος στόχος εξακολουθεί να είναι η διατήρηση του δυτικού γεωπολιτικού προσανατολισμού της ‘Αγκυρας. Μάλιστα έκανε ειδική αναφορά στον περιφερειακό ρόλο της Τουρκίας, αναλύοντας την σημασία που έχει για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
«Δουλεύουμε με αποφασιστικότητα για να σταθεροποιήσουμε τη σχέση με την Τουρκία και να τη διατηρήσουμε σε μια δυτική στρατηγική τροχιά. Μια κατάρρευση αυτής της σχέσης θα προκαλούσε μια ζημία στην εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ που θα διαρκούσε για πολλές γενεές».
Στο σημείο, όμως, αυτό ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών δεν παρέλειψε να διευκρινίσει πως οι ΗΠΑ δεν σκοπεύουν να αγνοήσουν τον περιορισμό των δημοκρατικών ελευθερίων και του κράτους δικαίου στην Τουρκία αλλά και την ρητορική και τις ενέργειες της ‘Αγκυρας που προκαλούν ανησυχία και τριβές με τους γείτονες της σε περιφερειακό επίπεδο.
S-400 και F-35
Στέλνοντας μια εκ νέου προειδοποίηση προς την ‘Αγκυρα, ο κ. Μίτσελ ξεκαθάρισε πως αν η Τουρκία προβεί στην αγορά των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων S-400, αυτό θα έχει αντίκτυπο στην συμμετοχή της στα κοινά προγράμματα στρατιωτικής και βιομηχανικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται και το πρόγραμμα για την παραγωγή των μαχητικών F-35.
«Από την τουρκική πλευρά, θα πρέπει να αναμένουν ότι αν προχωρήσουν στην αγορά σύγχρονων ρωσικών οπλικών συστημάτων, αυτό θα επηρεάσει τη συμμετοχή τους στα προγράμματα στρατιωτικής και βιομηχανικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Και αυτό νομίζω ότι περιλαμβάνει και τα F-35».
Τέλος, ο κ. Μίτσελ υπενθύμισε ότι μια τέτοια ενέργεια εκ μέρους της ‘Αγκυρας θα συνιστούσε παραβίαση της νομοθεσίας CAATSA (Αντιμετώπιση των Αμερικανών Αντιπάλων Μέσω Κυρώσεων), με βάση την οποία επιβάλλονται κυρώσεις στις χώρες που δεν συμμορφώνονται με τους αμερικανικούς κανόνες.
«Έχουμε καταστεί σαφές σε όλες τις επαφές μας με τους Τούρκους αξιωματούχους ότι αν αποφασίσουν να προχωρήσουν στην αγορά των S-400, θα υπάρξουν συνέπειες. Μία από αυτές τις συνέπειες διευκρινίζεται με σαφήνεια στη νομοθεσία CAATSA. Και δεν χρειάζεται να το επεξηγήσω περαιτέρω. Η θέση μας εξακολουθεί να είναι ότι θα τηρήσουμε τον νόμο».
Υπενθυμίζεται ότι η κατασκευάστρια εταιρία των S-400, Almaz-Antey Air and Space Defense Corporation JSC, βρίσκεται υπό καθεστώς κυρώσεων μετά τη σχετική απόφαση που έλαβε η αμερικανική κυβέρνηση την 27η Οκτωβρίου 2017.