Η μείωση του κόστους ενέργειας το κλειδί για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας μας

Κωνσταντίνος Μίχαλος

Η ενίσχυση του βιομηχανικού ιστού αποτελεί κυρίαρχο ζητούμενο στο πλαίσιο του παραγωγικού μετασχηματισμού και της αύξησης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.

Προϋπόθεση για την επίτευξη αυτού του στόχου, είναι η διασφάλιση ανταγωνιστικού κόστους ενέργειας. Πρόκειται για ένα θέμα που απασχολεί το σύνολο της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και ιδιαίτερα τις ελληνικές επιχειρήσεις του κλάδου.

Τα ενεργειακά τιμολόγια αποτελούν βασικό παράγοντα στη διαμόρφωση του κόστους παραγωγής της βιομηχανίας. Ιδιαίτερα στις βιομηχανίες έντασης ενέργειας, το ενεργειακό κόστος αποτελεί το 30% έως και 50% του κόστους παραγωγής ή μεταποίησης και συνιστά παράγοντα που επηρεάζει, όχι μόνο την ανταγωνιστικότητα, αλλά και την ίδια τη βιωσιμότητά τους. Έχει προκύψει, μάλιστα, από σχετικές έρευνες, το κόστος της ενέργειας είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια οι ελληνικές εξαγωγικές μεταποιητικές επιχειρήσεις, μετά την έλλειψη ρευστότητας.

Όπως αναδεικνύουν και στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ελλάδα παράγει το ακριβότερο ρεύμα στην Ευρώπη. Το δεύτερο τρίμηνο του 2019, η μέση χονδρική τιμή του ρεύματος στη χώρα μας ήταν 65,5 ευρώ ανά μεγαβατώρα, όταν ο μέσος όρος των ευρωπαϊκών χωρών κυμάνθηκε στα 43,3 ευρώ. Η τιμή αυτή είναι κατά 30 ευρώ ακριβότερη από την αντίστοιχη της Γερμανίας, κατά 24,3 ευρώ ακριβότερη από αυτή της Βουλγαρίας και 14,5 ευρώ από της Ιταλίας. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού, αλλά και την επιβάρυνση που αυτό δημιουργεί στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής παραγωγής.

Για να μπορέσουν οι ελληνικές βιομηχανίες να επιβιώσουν και να γίνουν ανταγωνιστικές στο διεθνές περιβάλλον, χρειάζεται δραστική μείωση του τελικού κόστους των ενεργειακών προϊόντων που χρησιμοποιούν, με ιδιαίτερη έμφαση στον περιορισμό του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, ώστε να φθάσουμε σε επίπεδα ανάλογα των ευρωπαίων ανταγωνιστών.

Είναι ανάγκη να σχεδιαστεί μια εθνική στρατηγική για τη μείωση του κόστους της ενέργειας, η οποία θα ξεκινά από τη λειτουργία μιας σύγχρονης, ελεύθερης αγοράς και τη θέσπιση ενός ρυθμιστικού πλαισίου, που θα διασφαλίζει ίσους όρους ανταγωνισμού, θα επιτρέπει τη μείωση του κόστους για τους προμηθευτές και κατ’ επέκταση των τιμών για τους καταναλωτές.

Η μείωση της φορολογίας είναι επίσης ένα από τα θέματα που θα πρέπει να τεθούν σε προτεραιότητα, με μέτρα όπως η μείωση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο που προορίζεται για βιομηχανική χρήση και ηλεκτροπαραγωγή. Το ύψος του συγκεκριμένου φόρου κυμαίνεται σήμερα σε επίπεδα πολύ υψηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σημαντικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις ελληνικές βιομηχανίες.

Θα πρέπει, επίσης, να ληφθεί υπόψη ότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, στο πλαίσιο μέτρων για τη στήριξη των βιομηχανιών τους, αξιοποιούν σειρά ελαφρύνσεων και άλλων εργαλείων, προκειμένου να τους εξασφαλίσουν χαμηλότερους φόρους και ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας. Είναι καιρός και η Ελλάδα να προχωρήσει στην ενσωμάτωση των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας, οι οποίες παρέχουν τη δυνατότητα ελάφρυνσης συγκεκριμένων κλάδων της ενεργοβόρου βιομηχανίας, με τρόπο συμβατό στο ευρωπαϊκό δίκαιο ανταγωνισμού.

Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών έχει ήδη προχωρήσει στη σύσταση θεματικού φόρουμ για την Ενέργεια και το Περιβάλλον, το οποίο έχει μεταξύ άλλων ως αντικείμενο τη διαμόρφωση θέσεων και την ανάληψη πρωτοβουλιών για την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς. Μέσα από το διάλογο των φορέων του κλάδου με τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας, αλλά και την αξιοποίηση της γνώσης έγκυρων εμπειρογνωμόνων, μπορεί να διαμορφωθεί μια ρεαλιστική προσέγγιση στο θέμα του ενεργειακού κόστους, η οποία θα απελευθερώσει και θα ενισχύσει τις παραγωγικές δυνάμεις της ελληνικής οικονομίας.