Ύφεση 7,8% για την οικονομία της ευρωζώνης καταγράφεται στις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις 2020 της Κομισιόν και άνοδο ΑΕΠ 4,2% το 2021 και 3% το 2022. Σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις η οικονομία της ΕΕ θα συρρικνωθεί κατά 7,4% το 2020 πριν ανακάμψει με ανάπτυξη 4,1% το 2021 και 3% το 2022. Η παραγωγή τόσο στη ζώνη του ευρώ όσο και στην ΕΕ δεν αναμένεται να ανακάμψει στο επίπεδο προ πανδημίας το 2022.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Κομισιόν προβλέπεται ύφεση 9% το 2020, ενώ το 2021 ανάπτυξη 5% και το 2022 ανάπτυξη 3,5%. Παράλληλα, στην Ισπανία, η μείωση του ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα είναι 12,4%, για να σημειώσει άνοδο 5,4% το 2021 και 4,8% το 2022, ενώ στην Ιταλία η ύφεση θα είναι στο 9,9% το 2020, με άνοδο 4,1% το 2021 και 2,8% το 2022. Ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας διέφερε πολύ σε ολόκληρη την ΕΕ και το ίδιο ισχύει και για τις προοπτικές ανάκαμψης. Αυτό αντικατοπτρίζει την εξάπλωση του ιού, την αυστηρότητα των μέτρων δημόσιας υγείας που λαμβάνονται για τον περιορισμό του, την τομεακή σύνθεση των εθνικών οικονομιών και τη δύναμη των εθνικών πολιτικών αποκρίσεων.
Οι απώλειες θέσεων εργασίας και η αύξηση της ανεργίας έθεσαν σοβαρές πιέσεις στα προς το ζην πολλών Ευρωπαίων. Τα μέτρα πολιτικής που ελήφθησαν από τα κράτη μέλη, καθώς και οι πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ συνέβαλαν στη μείωση των επιπτώσεων της πανδημίας στις αγορές εργασίας. Το άνευ προηγουμένου εύρος των μέτρων που ελήφθησαν, ιδίως μέσω συστημάτων βραχυπρόθεσμης εργασίας, επέτρεψε να παραμείνει η άνοδος του ποσοστού ανεργίας σε σύγκριση με τη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας. Η ανεργία πρόκειται να συνεχίσει να αυξάνεται το 2021 καθώς τα κράτη μέλη καταργούν σταδιακά τα μέτρα στήριξης έκτακτης ανάγκης και οι νέοι εισέρχονται στην αγορά εργασίας, αλλά θα πρέπει να βελτιωθεί το 2022 καθώς η οικονομία συνεχίζει να ανακάμπτει. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το ποσοστό ανεργίας στη ζώνη του ευρώ θα αυξηθεί από 7,5% το 2019 σε 8,3% το 2020 και 9,4% το 2021, πριν μειωθεί σε 8,9% το 2022. Το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ προβλέπεται να αυξηθεί από 6,7% το 2019 σε 7,7% το 2020 και 8,6% το 2021, πριν μειωθεί σε 8,0% το 2022. Η αύξηση των δημοσίων ελλειμμάτων αναμένεται να είναι πολύ σημαντική σε ολόκληρη την ΕΕ εφέτος καθώς οι κοινωνικές δαπάνες αυξάνονται και τα φορολογικά έσοδα μειώνονται, τόσο ως αποτέλεσμα των εξαιρετικών πολιτικών δράσεων που αποσκοπούν στη στήριξη της οικονομίας όσο και της επίδρασης των αυτόματων σταθεροποιητών.
Η πρόβλεψη προβλέπει ότι το συνολικό δημόσιο έλλειμμα της ζώνης του ευρώ θα αυξηθεί από 0,6% του ΑΕΠ το 2019 σε περίπου 8,8% το 2020, πριν μειωθεί σε 6,4% το 2021 και 4,7% το 2022. Αυτό αντικατοπτρίζει την αναμενόμενη κατάργηση των μέτρων έκτακτης στήριξης κατά τη διάρκεια του 2021 καθώς η οικονομική κατάσταση βελτιώνεται. Μια απότομη πτώση των τιμών της ενέργειας ώθησε τον πληθωρισμό σε αρνητικά επίπεδα τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Ο βασικός πληθωρισμός, ο οποίος περιλαμβάνει όλα τα είδη εκτός από την ενέργεια και τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα, μειώθηκε επίσης σημαντικά το καλοκαίρι λόγω της χαμηλότερης ζήτησης για υπηρεσίες, ιδίως υπηρεσιών που σχετίζονται με τον τουρισμό και βιομηχανικά αγαθά. Η χαμηλή ζήτηση, η χαλαρή αγορά εργασίας και η ισχυρή συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ θα ασκήσουν πτωτική πίεση στις τιμές.
Ο πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ, όπως μετράται από τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή , προβλέπεται να είναι 0,3% κατά μέσο όρο το 2020, πριν αυξηθεί σε 1,1% το 2021 και 1,3% το 2022, καθώς οι τιμές του πετρελαίου σταθεροποιούνται. Για την ΕΕ, ο πληθωρισμός προβλέπεται να είναι 0,7% το 2020, 1,3% το 2021 και 1,5% το 2022.
Τα μέλη του Κολλεγίου είπαν:
Ο Επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι ανέφερε ότι «μετά τη βαθύτερη ύφεση στην ιστορία της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους και μια πολύ έντονη άνοδο το καλοκαίρι, η ανάκαμψη της Ευρώπης διακόπηκε λόγω της αναβίωσης σε περιπτώσεις COVID-19. Η ανάπτυξη θα επιστρέψει το 2021, αλλά θα είναι δύο χρόνια έως ότου η ευρωπαϊκή οικονομία πλησιάσει για να ανακτήσει το προ-πανδημικό της επίπεδο. Στο σημερινό πλαίσιο της πολύ υψηλής αβεβαιότητας, οι εθνικές οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές πρέπει να παραμείνουν υποστηρικτικές, ενώ το NextGenerationEU πρέπει να οριστικοποιηθεί εφέτος και να αναπτυχθεί αποτελεσματικά το πρώτο εξάμηνο του 2021. ” Ο Βάλντις Ντιμπρόβσκις, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Κομισιόν επισήμανε ότι «η πρόβλεψη έρχεται καθώς ένα δεύτερο κύμα της πανδημίας ξεσπάει ακόμα περισσότερη αβεβαιότητα. Η οικονομική παραγωγή της ΕΕ δεν θα επιστρέψει στα προ-πανδημικά επίπεδα μέχρι το 2022. Αλλά μέσω αυτής της αναταραχής, δείξαμε αποφασιστικότητα και αλληλεγγύη».
Οι αβεβαιότητες και οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις παραμένουν εξαιρετικά μεγάλοι. Ο κύριος κίνδυνος πηγάζει από την επιδείνωση της πανδημίας, που απαιτεί πιο αυστηρά μέτρα για τη δημόσια υγεία και οδηγεί σε πιο σοβαρές και μακροχρόνιες επιπτώσεις στην οικονομία αναφέρει η Κομισιόν.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ